Rada Koordynacyjna powstała w pierwszej odsłonie w 2020 roku jako reakcja sił demokratycznych na sfałszowanie wyborów prezydenckich na Białorusi. Zasiada w niej 115 osób wybranych przez zwolenników opozycji; osiem z nich przebywa w białoruskich więzieniach. W nadchodzących wyborach do trzeciego składu Rady wyłonionych zostanie 80 deputowanych na dwuletnią kadencję.

Głosować będzie można na platformie elektronicznej Belarus ID, która zostanie udostępniona zarówno Białorusinom przebywającym w kraju, jak też za granicą. Pierwsze wyniki powinny zostać ogłoszone nie później niż 29 maja - przekazał PAP kierowany przez Pawła Łatuszkę Narodowy Zarząd Antykryzysowy. Komisja wyborcza zarejestrowała 12 list stronnictw uczestniczących w kampanii wyborczej do Rady. Najwięcej osób, 45, znalazło się na liście koalicji, kórej liderem jest Łatuszka.

W Warszawie i Wilnie, gdzie mieszka najliczniejsza białoruska diaspora, od soboty do poniedziałku będą funkcjonować centra informacyjne, udzielające wyborcom pomocy w zarejestrowaniu się w wyborach i oddaniu głosu. Adresy centrów zostaną ogłoszone dzień przed rozpoczęciem głosowania ze względów bezpieczeństwa - oznajmił Narodowy Zarząd Antykryzysowy.

Jak dodał, we wtorek białoruskie organy ścigania podjęły kolejne w ostatnich tygodniach działania wymierzone w środowiska opozycyjne. Komitet Śledczy wszczął tego dnia postępowanie karne wobec 257 osób ubiegających się o stanowiska w Radzie Koordynacyjnej. Są one oskarżane m.in. o udział w spisku w celu przejęcia władzy w państwie i podejmowanie działań o charakterze ekstremistycznym.

Autorzy komunikatu poinformowali, że wcześniej na Białorusi rozpoczęły się zatrzymania krewnych kandydatów i rewizje przeprowadzane w mieszkaniach tych osób. Narodowy Zarząd Antykryzysowy przypomniał, że w kwietniu br. białoruski przywódca Alaksandr Łukaszenka otwarcie groził emigracyjnym opozycjonistom słowami: "Nie zapominajcie, że zostali tutaj wasi krewni".

Na początku maja władze w Mińsku uznały za "formację ekstremistyczną" koalicję opozycyjnych organizacji Zespół Łatuszki i Ruch o Wolność, która startuje do Rady Koordynacyjnej.

Jak informował wówczas niezależny portal Pozirk, białoruski Komitet Bezpieczeństwa Państwowego (KGB) zakwalifikował do tej kategorii zarówno członków, jak też sieci społecznościowe obu koalicyjnych struktur.

Praktycznie cała białoruska opozycja przebywa obecnie na emigracji, a ci, którzy pozostali w kraju, są lub znajdowali się w więzieniu. W związku z niemożnością działania w ojczyźnie białoruskie siły demokratyczne stworzyły i rozwijają struktury za granicą. Liderką białoruskiej opozycji jest Swiatłana Cichanouska.

Łatuszka, były minister kultury Białorusi (2009-12), a także ambasador tego państwa w Polsce (2002-08) i Francji (2012-19), publicznie poparł protesty w 2020 roku i przeszedł na stronę opozycji. Obecnie, oprócz kierowania Narodowym Zarządem Antykryzysowym, jest też zastępcą szefa Zjednoczonego Gabinetu Przejściowego Białorusi.(PAP)

szm/ adj/

arch.