Radio Opole » Kultura i rozrywka
2014-04-18, 12:54 Autor: Radio Opole

Skąd przykicał wielkanocny zając?

Przynosi prezenty na Wielkanoc. Dawniej pełnił funkcję magiczną. W mitologii germańskiej symbolizował płodność i witalność. – To właśnie w kulturze niemieckiej swoje korzenie ma tradycja związana z wielkanocnym zajączkiem. Obecnie jej znaczenie uległo banalizacji – wyjaśnia prof. Teresa Smolińska.

- Zając w mitach indogermańskich występował jako symbol światła i wiosennej odnowy. Generalnie w kulturze prapragermańskiej jako zwierzę, które jest niezwykle płodne, chowa się w bruzdach ziemi, pozostaje w bliskim związku z ziemią, był symbolem ciągłej odnowy życia – dodaje prof. Smolińska.

Jak podkreśla nasza rozmówczyni, na Górnym Śląsku zajączek pojawił się w okresie międzywojennym. Dawniej szczególnie popularny był w tej części Wielkopolski, która była pod zaborem pruskim.

Jak wygląda tradycja z związana z zającem rozdającym prezenty?

- Dla zająca szykuje się gniazdka w ogrodzie, w sadzie. Są one wypełnione specjalnie dla dzieci jajeczkami – wyjaśnia prof. Smolińska. – Po II wojnie światowej to były takie jajeczka nie najlepszej jakości z lukrowanego cukru i kolorowane na różne sposoby. Dzieci szukały tych jajeczek, sądząc, że to zając je przynosi. Później cukrowe jajeczka wątpliwej jakości smakowej zastąpiono różnego rodzaju innymi słodyczami i ozdobami wielkanocnymi. Im bliżej naszych czasów do tego koszyczka czy gniazdeczka wkłada się kolorowe mydełka czy różne kolonialne rzeczy – dodaje prof. Smolińska

Jak dawniej wyglądał zwyczaj szukania prezentów, które przynosił zajączek?

- Pamiętam moje wielokrotne rozmowy ze zmarłym już twórcą ludowym Jerzym Lipką z Gogolina, który przypominał o symbolice tego zajączka – kontynuuje opowieść prof. Smolińska. – Otóż pan Jerzy jeszcze jako mały chłopiec musiał biec do sadu, bo tylko na zewnątrz, poza domem ten zając przychodził. Zanim można było szukać gniazdka zająca, należało opukiwać drzewa. To było magiczne zachowanie, bo należało uderzać w te drzewa, potrząsać gałęziami, żeby je budzić do życia, żeby je w ten sposób mobilizować do obfitego dawania owoców. Mówił mi pan Lipka, że małe dzieci uderzały tylko w pień drzewa. Młodzieńcy natomiast potrząsali gałęziami. Dla młodzieży gniazdka były umiejscowione na drzewie, natomiast dla maluchów gdzieś tam na przykład pod krzakiem agrestu – dodaje prof. Smolińska.

 Katarzyna Zawadzka

Kultura i rozrywka

2023-03-06, godz. 06:30 Kluczborskie kobiety pokazały swoje prace artystyczne na wystawie [ZDJĘCIA] 'Sercem malowane - twórcze pasje kobiet' to tytuł wystawy, którą można oglądać w Muzeum imienia Jana Dzierżona w Kluczborku. Organizatorem wystawy jest… » więcej 2023-03-06, godz. 05:42 Ruszyły przygotowania do Festiwalu Ognia i Wody w Nysie Coraz więcej wiadomo o tym, jak będzie wyglądał tegoroczny Festiwal Ognia i Wody w Nysie. Od kilku lat to jedna z największych atrakcji lata, na którą regularnie… » więcej 2023-03-05, godz. 13:06 "To co odrzucone" Tomasza Chmielewskiego w Galerii Aneks w Opolu Dwie tony tłucznia z marmuru wypełniają po sufit Galerię Aneks w Opolu. To nowo otwarta wystawa Tomasza Chmielewskiego. Ekspozycja nosi tytuł 'To co odrz… » więcej 2023-03-05, godz. 09:21 Weekendowe zwiedzanie bastionu w Nysie o stałej porze W bastionie św. Jadwigi w Nysie wprowadzono stałe godziny wejść na multimedialną trasę turystyczną weekendy. W ciągu tygodnia obowiązują wcześniejsze… » więcej 2023-03-04, godz. 14:30 Kresowe wspomnienia. Nowy cykl w bierkowickim skansenie z udziałem Radia Opole W Muzeum Wsi Opolskiej rozpoczął się dziś (04.03) cykl spotkań 'Rodem z Kresów. Historie osobiste'. W jego ramach zaplanowano 12 wydarzeń, w czasie których… » więcej 2023-03-04, godz. 11:45 Dokumenty Mozarta, Beethovena i Webera w depozycie biblioteki Uniwersytetu Opolskiego Bezcenne eksponaty trafiły do Opola na 2 lata - będą przechowywane w specjalnych warunkach razem z przeszło 700 starodrukami, które są w zasobach uniwersyteckiej… » więcej 2023-03-03, godz. 18:00 Cybis na świeczniku w muzeum Muzeum Śląska Opolskiego zaprasza cyklicznie do poznawania jednego, wybranego obrazu będącego w zbiorach muzeum. W marcu takim obrazem będzie pejzaż „Na… » więcej 2023-03-03, godz. 16:57 Tydzień Filmu Chińskiego w Opolu. Potrwa do czwartku w Kinie Meduza Tydzień Filmu Chińskiego rozpoczyna się w piątek (3.03) w Kinie Meduza w Opolu. Wśród zaproponowanych tytułów znalazły się 'Hero', 'Dom Latających Sztyletów'… » więcej 2023-03-03, godz. 16:00 Kluczbork: już w weekend otwarcie wystawy "Sercem malowane - twórcze pasje kobiet" Stowarzyszenie Regionu Kluczborskiego 'Kobietom - Mammograf' organizuje po raz 21. wystawę zatytułowaną 'Sercem malowane - twórcze pasje kobiet'. Prace już… » więcej 2023-03-03, godz. 14:10 Opolanie sprawdzą swoją wiedzę o żołnierzach wyklętych Opolanie sprawdzą swoje wiadomości z historii najnowszej. Dzisiaj (03.03) (O)polski Test Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Odbędzie się on już po raz 9… » więcej
131132133134135136137
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »