Uczeni rozmawiają między innymi o obozie jenieckim przy ul. Lipowej 7 w Lublinie.

- Osadzeni tam Żydzi nie pozwolili zabrać sobie polskich mundurów - podkreśla Marta Grudzińska z Państwowego Muzeum na Majdanku – Jeńcy traktowani byli w sposób nieprzystający do Konwencji Genewskiej: zmuszano ich do niewolniczej pracy, wysłano za karę do obozu koncentracyjnego na Majdanku i wykonywano egzekucje. Więźniowie mimo to starali się zachować swoje prawa. Nie zgodzili się na noszenie gwiazdy Dawida. Zajmowali się organizowaniem ruchu oporu czy przygotowywaniem powstania i zbieraniem broni. Do powstania ostatecznie nie doszło, ponieważ większość więźniów zdecydowała się na ucieczkę, a w późniejszym czasie brała udział w partyzantce - dodaje Grudzińska.

Historycy przypuszczają, że w Wojsku Polskim służyło około tysiąca oficerów narodowości żydowskiej. Połowa z nich została rozstrzelana przez NKWD. Pozostali trafili do oflagów.

- Żydzi traktowani byli gorzej od pozostałych jeńców – wyjaśnia Danuta Kisielewicz, historyk z Uniwersytetu Opolskiego. - Oficerów żydowskiego pochodzenia, którzy znaleźli się w oflagach, próbowano segregować, co było niezgodne z chroniącymi jeńców wojennych przepisami międzynarodowymi. Tworzono dla nich obozowe getta. Polska starszyzna obozowa nie chciała mieć nic wspólnego z tym, jak mówiono, antysemityzmem hitlerowskim i traktowała ich jako swoich żołnierzy – dodaje Kisielewicz.

Getta dla jeńców żydowskich powstały w wielu oflagach, między innymi w Woldenbergu, Murnau czy Dessel.

Posłuchaj:

Katarzyna Zawadzka