Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022
2022-10-22, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022

[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim.
Z Bytomia Towarzystwo przeniosło się do Opola. Jego działalność skupiała się na organizowaniu i utrzymywaniu polskich szkół dla dzieci i młodzieży na Śląsku Towarzystwo organizowało różne działania sprzyjające polskiej edukacji wśród dorosłych.

Warto też przypomnieć, że pierwszym prezesem Towarzystwa był działacz narodowy, redaktor, wydawca i pisarz Adam Napieralski.

Potem Towarzystwu przewodniczyli księża Czesław Klimas działacz polski na Śląsku, poseł do Sejmu Pruskiego w czasach Republiki Weimarskiej i Karol Koziołek proboszcz z Grabiny, z powiatu prudnickiego, ale również prezes I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech i poseł do sejmiku rejencji opolskiej.

Ksiądz Klimas urodził się w Krasiejowie koło Opola. Święcenia kapłańskie przyjął w 1890 roku po ukończeniu studiów teologicznych we Wrocławiu. W czasie plebiscytu na Górnym Śląsku agitował za przyłączeniem go do Polski. Po 1922 pozostał jednak na Górnym Śląsku Opolskim i wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Związany był także ze Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech.

W latach 1925–1933 szefował Polsko-Katolickiemu Towarzystwu Szkolnemu na Śląsku Opolskim W latach trzydziestych poświęcił się działalności parafialnej. Udało mu się doprowadzić do wybudowania nowego kościoła w Tarnowie Opolskim. Zmarł w marcu 1937.

Także ksiądz Koziołek, urodzony w 1856 roku w Otmęcie był polskim działaczem narodowym związanym ze Śląskiem Opolskim , Był też posłem do Sejmiku Opolskiego
W czasie studiów we Wrocławiu w 1880 założył na tamtejszym uniwersytecie Towarzystwo Studentów Górnoślązaków. W 1882 podjął naukę w seminarium duchownym, by rok później uzyskać święcenia kapłańskie.

Najpierw został proboszczem w Woli niedaleko Pszczyny. Potem, aż do przejścia na emeryturę zarządzał parafią w Grabinie koło Prudnika, gdzie również opiekował się polską szkołą mniejszościową. Msze święte odprawiał jedynie w języku polskim . Zabiegał o przyłączenie całego powiatu prudnickiego do obszaru plebiscytowego.

Od 1930 do 1935 sprawował funkcję prezesa I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. W 1931 zainicjował petycję do niemieckiego kanclerza w obronie praw polskich Ślązaków w prowincji opolskiej. 5 lutego 1936 wybrano go honorowym prezesem I Dzielnicy ZPwN.
W 1934 przeszedł na emeryturę resztę życia spędził w rodzinnym Otmęcie.

Prezesami Towarzystwa byli także Jan Kwoczek również prezes towarzystwa Śpiewaczego “Lutnia” i Paweł Marquardt. Ten ostatni prowadził Spółdzielnię Zaopatrzenia i Zbytu “Rolnik”.

Pomimo różnych trudności na terenie powiatu opolskiego działało kilkadziesiąt polskich szkół mniejszościowych. Niestety ze względu na zbyt małe zainteresowanie część z tych szkół nie przetrwała nawet do wybuchu II wojny światowej. Do 1 września działało kilka szkół publicznych m.in. w Dobrzeniu Wielkim i Grudzicach.

Poza mniejszościowymi szkołami publicznymi działały też szkoły prywatne. Jednak nie wielu Polaków było stać na posyłanie swoich dzieci do takich szkół.

Na koniec warto przypomnieć słowa Ks.Koziołka.: „Nie przystoi Polakowi mówić źle po polsku, bo przecież my tu na Śląsku jesteśmy takimi samymi Polakami co nasi bracia w Polsce”.
O polskość Śląska Opolskiego 22.10.2022

Zobacz także

2022-03-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.03.2022 W poniedziałek minie 125 lat od powstania Banku Ludowego w Opolu. 90 lat temu szyld Banku Ludowego został uszkodzony po ataku niemieckiej bojówki. Niemcom nie… » więcej 2022-03-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.03.2022 Prasa polska na Śląsku przez cały okres międzywojenny była ważnym czynnikiem podtrzymywania polskości. Szczególnie odnosiło się to do gazet, czasopism… » więcej 2022-03-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.03.2022 Wśród najprężniej działających organizacji na Górnym Śląsku było Towarzystwo -Gimnastyczne”Sokół. Już na początku dwudziestego wieku działacze… » więcej 2022-03-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.03.2022 84 lata temu 6 marca 1938 roku rozpoczynał się Kongres Polaków w Niemczech. Największa sali widowiskowa w Berlinie wypełniła się po brzegi. » więcej 2022-02-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.26.02.2022 Kiedy jedni mieszkańcy Śląska Opolskiego emigrowali ze względów politycznych, ale także za chlebem, inni organizowali się, zakładali stowarzyszenia i towarzystwa… » więcej 2022-02-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.02.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX zaczęła się emigracja ludności z wiejskich powiatów Opolszczyzny, Przemysł górnośląski nie był w stanie wchłonąć… » więcej 2022-01-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.01.2022 Wielu duchownych angażowało się w walkę na rzecz polskości Śląska jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Jednym z nich był… » więcej 2022-01-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.01.2022 Zaraz po rozpoczęciu II wojny światowej działalność Związku Polaków w Niemczech została uznana przez władze hitlerowskie za nielegalną. » więcej 2022-01-15, godz. 12:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022 Za kilka dni minie 159 rocznica wybuchu powstania styczniowego w którym także zaangażowali się Ślązacy. Do Mysłowic położonych na granicy Rosji, Prus… » więcej 2022-01-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022 Podczas II wojny światowej, także na Śląsku ważną rolę odgrywały dziewczęta i kobiety. Wśród nich te zaangażowane w działalność Armii Krajowej i… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »