Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022
2022-06-04, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022

Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej, w tym także w Opolu.
Organizacja była szykanowana i represjonowana przez władze niemieckie, szczególnie po dojściu Hitlera do władzy.
W roku poprzedzającym wybuch II wojny światowej zostało aresztowanych kilkunastu działaczy Związku Polaków w Niemczech, wśród których byli bracia Jegliczkowie i Karol Kurzydym. Oni też znaleźli się wśród pierwszych Opolan w obozie w Buchenwaldzie.

Śląsk Opolski musiał opuścić inny działacz Związku Polaków w Niemczech Arka Bożek, ale także Karol Augustyn i ks Jan Melc. Ksiądz Melc pochodził z powiatu raciborskiego był działaczem narodowym i honorowym członkiem Związku Polaków w Niemczech. Uznany został za jednego z180 największych wrogów interesów niemieckich na Śląsku i dlatego został objęty wysiedleniem z Górnego Śląska.

Ostatecznie do więzień na Opolszczyźnie trafiło prawie 500 osób. Wśród aresztowanych był urodzony w Siołkowicach Tadeusz Kania lekarz zamieszkały we Wrocławiu, działacz Zrzeszenia Akademików Górnoślązaków ”Silesia Superior” i Związku Polaków w Niemczech, Trafił do obozu w Buchenwaldzie. Zaraz po zwolnieniu z obozu pracował pod Wrocławiem i jeszcze raz zaangażował się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w działaniach grupy ”Olimp”. Ponownie został uwięziony.Tym razem przebywał w więzieniach m.in. we Wrocławiu i Brzegu.

We wrześniu 1939 został aresztowany też powstaniec śląski i działacz Związku Polaków w Niemczech Karol Chrząszcz, który przeszedł więzienia w Prudniku i Opolu skąd został wywieziony do Buchenwaldu, a następnie do Dachau gdzie zginął. Niemieckie represje dotknęły także jego rodzinę, która została wysiedlona z Wierzchu miejscowości na terenie powiatu prudnickiego.

Jeszcze przed rozpoczęciem II wojny został aresztowany Józef Cygan z Chrząszczyc. Ten student ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego był jednym z głównych organizatorów polskiego życia oświatowego na Opolszczyźnie został zamordowany w 1940 r.

Warto też przypomnieć, że na początku września 1939 roku z opolskiego dworca kolejowego wyruszył transport z Polakami, z których połowa trafiła na początku października 1939 roku do obozów koncentracyjnych.

Mężczyźni znaleźli się w Buchenwaldzie, a kobiety w Ravensbruck. Wśród aresztowanych znalazła się Zofia Bensz z Borek Wielkich działaczka Związku Polskiej Młodzieży Katolickiej i Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W drugiej połowie września wraz z sześcioma innymi Polkami trafiła do Ravensbruck.

Wtedy do obozu trafiła też Aniela Białdyga działaczka Związku Polaków w Niemczech i Towarzystwa Polek w Raciborzu. Podobny los spotkał też Cecylie Brodę sanitariuszkę z czasów powstań śląskich, ale także współorganizatorkę Towarzystwa Polek im.Św.Kingi oraz wielu organizacji odwołujących się do Rodła. Aresztowana we wrześniu 1939, siedziała w więzieniach w Bytomiu i Opolu skąd trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck.

Na koniec warto przypomnieć, że jutro, czyli 5 czerwca 2022 we Wrocławiu z inicjatywy działającej tam Rodziny Rodła odbędą się uroczystości, w 80 rocznicę aresztowania działaczy Polskiego Ruchu Oporu Olimp działającego w czasie II wojny w dzisiejszej stolicy Dolnego Śląska.

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »