Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022
2022-06-04, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022

Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej, w tym także w Opolu.
Organizacja była szykanowana i represjonowana przez władze niemieckie, szczególnie po dojściu Hitlera do władzy.
W roku poprzedzającym wybuch II wojny światowej zostało aresztowanych kilkunastu działaczy Związku Polaków w Niemczech, wśród których byli bracia Jegliczkowie i Karol Kurzydym. Oni też znaleźli się wśród pierwszych Opolan w obozie w Buchenwaldzie.

Śląsk Opolski musiał opuścić inny działacz Związku Polaków w Niemczech Arka Bożek, ale także Karol Augustyn i ks Jan Melc. Ksiądz Melc pochodził z powiatu raciborskiego był działaczem narodowym i honorowym członkiem Związku Polaków w Niemczech. Uznany został za jednego z180 największych wrogów interesów niemieckich na Śląsku i dlatego został objęty wysiedleniem z Górnego Śląska.

Ostatecznie do więzień na Opolszczyźnie trafiło prawie 500 osób. Wśród aresztowanych był urodzony w Siołkowicach Tadeusz Kania lekarz zamieszkały we Wrocławiu, działacz Zrzeszenia Akademików Górnoślązaków ”Silesia Superior” i Związku Polaków w Niemczech, Trafił do obozu w Buchenwaldzie. Zaraz po zwolnieniu z obozu pracował pod Wrocławiem i jeszcze raz zaangażował się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w działaniach grupy ”Olimp”. Ponownie został uwięziony.Tym razem przebywał w więzieniach m.in. we Wrocławiu i Brzegu.

We wrześniu 1939 został aresztowany też powstaniec śląski i działacz Związku Polaków w Niemczech Karol Chrząszcz, który przeszedł więzienia w Prudniku i Opolu skąd został wywieziony do Buchenwaldu, a następnie do Dachau gdzie zginął. Niemieckie represje dotknęły także jego rodzinę, która została wysiedlona z Wierzchu miejscowości na terenie powiatu prudnickiego.

Jeszcze przed rozpoczęciem II wojny został aresztowany Józef Cygan z Chrząszczyc. Ten student ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego był jednym z głównych organizatorów polskiego życia oświatowego na Opolszczyźnie został zamordowany w 1940 r.

Warto też przypomnieć, że na początku września 1939 roku z opolskiego dworca kolejowego wyruszył transport z Polakami, z których połowa trafiła na początku października 1939 roku do obozów koncentracyjnych.

Mężczyźni znaleźli się w Buchenwaldzie, a kobiety w Ravensbruck. Wśród aresztowanych znalazła się Zofia Bensz z Borek Wielkich działaczka Związku Polskiej Młodzieży Katolickiej i Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W drugiej połowie września wraz z sześcioma innymi Polkami trafiła do Ravensbruck.

Wtedy do obozu trafiła też Aniela Białdyga działaczka Związku Polaków w Niemczech i Towarzystwa Polek w Raciborzu. Podobny los spotkał też Cecylie Brodę sanitariuszkę z czasów powstań śląskich, ale także współorganizatorkę Towarzystwa Polek im.Św.Kingi oraz wielu organizacji odwołujących się do Rodła. Aresztowana we wrześniu 1939, siedziała w więzieniach w Bytomiu i Opolu skąd trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck.

Na koniec warto przypomnieć, że jutro, czyli 5 czerwca 2022 we Wrocławiu z inicjatywy działającej tam Rodziny Rodła odbędą się uroczystości, w 80 rocznicę aresztowania działaczy Polskiego Ruchu Oporu Olimp działającego w czasie II wojny w dzisiejszej stolicy Dolnego Śląska.

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »