Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022
2022-01-15, 12:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022

[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
Za kilka dni minie 159 rocznica wybuchu powstania styczniowego w którym także zaangażowali się Ślązacy. Do Mysłowic położonych na granicy Rosji, Prus i Austrii masowo docierali Polacy z Królestwa Polskiego, ale także z Galicji.
Na cztery lata przed wybuchem powstania styczniowego z rejencji opolskiej do nadprezydenta prowincji śląskiej dochodziły niepokojące informacje. Tymczasem w Mysłowicach konspiracja zadomowiła się na dobre. W mieszkaniach prywatnych odbywały się spotkania Polaków z polskimi mieszkańcami Śląska.

Mimo oficjalnych zapewnień władz pruskich prowincji śląskiej o panującym ładzie i spokoju na tereny przygraniczne zostało wysłane wojsko. Żołnierze mieli strzec granicy przed chroniącymi się tam powstańcami, ale także przed udającymi się do Królestwa mieszkańcami ze Śląska.

Tymczasem liczne transporty sprzętu wojennego z Zachodu do Królestwa przechodziły przez Śląsk. Ważnym miejscem przeładunku był niewątpliwie port we Wrocławiu. Natomiast Katowice, Mysłowice i inne nadgraniczne miejscowości stały się głównymi centrami przemytu do Królestwa. W Katowicach punkt przerzutowy prowadził kierownik jednego z wrocławskich przedsiębiorstw tytoniowych Stanisław Maciejewski. Pochodził on z Księstwa Poznańskiego i był związany z komitetem hrabiego Jana Kantego Działyńskiego w Poznaniu.Właśnie stamtąd otrzymywał fundusze i instrukcje.

Po wykryciu komitetu przez władze zaborcze został zatrzymany wraz z kilku pomocnikami pochodzącymi ze Śląska. W związku z przerzutami broni w ręce żandarmerii rosyjskiej dostał się też kupiec z Mysłowic Szymon Kuźnicki.
Mimo represji ludność Górnego Śląska nie pozostawała bierna wobec działań powstańczych. Ślązacy zaopatrywali powstańców w odzież. Niektórzy przechodzili na teren Królestwa, gdzie angażowali się działalność konspiracyjną. Pracowali w obozach powstańczych przy szyciu mundurów. Inna grupa zorganizowała przewiezienie transportu sukna. Do walki włączyła się również młodzież. Nie udało się jednak zorganizować regularnych oddziałów.

Ochotnicy potajemnie przekraczali granicę Królestwa i dołączali do walczących w pobliżu Śląska oddziałów przede wszystkim Apolinarego Kurowskiego i Teodora Cieszkowskiego.Trafiali także do powstańczych oddziałów walczących w Poznańskiem. Tam wielu ze Ślązaków przyłączyło się do oddziału Younga de Blankenheima. Wśród powstańców byli mieszkańcy Raciborza. Jeden z nich Teodor Knopf z zawodu kelner walczył pod dowództwem gen. Francesco Nullo. Ranny w bitwie pod Krzykawką szczęśliwie uniknął niewoli. Przedostał się do Galicji, gdzie jednak został aresztowany przez Austriaków, którzy przekazali spiskowca władzom pruskim. Inny ochotnik do powstania Jan Filipowicz pochodził z Opola. On też trafił do niewoli i znalazł się na zesłaniu. Do oddziału Zygmunta Chmieleńskiego trafiali ochotnicy z Olesna. Niestety wielu poległo.

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »