Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022
2022-01-15, 12:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022

[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
Za kilka dni minie 159 rocznica wybuchu powstania styczniowego w którym także zaangażowali się Ślązacy. Do Mysłowic położonych na granicy Rosji, Prus i Austrii masowo docierali Polacy z Królestwa Polskiego, ale także z Galicji.
Na cztery lata przed wybuchem powstania styczniowego z rejencji opolskiej do nadprezydenta prowincji śląskiej dochodziły niepokojące informacje. Tymczasem w Mysłowicach konspiracja zadomowiła się na dobre. W mieszkaniach prywatnych odbywały się spotkania Polaków z polskimi mieszkańcami Śląska.

Mimo oficjalnych zapewnień władz pruskich prowincji śląskiej o panującym ładzie i spokoju na tereny przygraniczne zostało wysłane wojsko. Żołnierze mieli strzec granicy przed chroniącymi się tam powstańcami, ale także przed udającymi się do Królestwa mieszkańcami ze Śląska.

Tymczasem liczne transporty sprzętu wojennego z Zachodu do Królestwa przechodziły przez Śląsk. Ważnym miejscem przeładunku był niewątpliwie port we Wrocławiu. Natomiast Katowice, Mysłowice i inne nadgraniczne miejscowości stały się głównymi centrami przemytu do Królestwa. W Katowicach punkt przerzutowy prowadził kierownik jednego z wrocławskich przedsiębiorstw tytoniowych Stanisław Maciejewski. Pochodził on z Księstwa Poznańskiego i był związany z komitetem hrabiego Jana Kantego Działyńskiego w Poznaniu.Właśnie stamtąd otrzymywał fundusze i instrukcje.

Po wykryciu komitetu przez władze zaborcze został zatrzymany wraz z kilku pomocnikami pochodzącymi ze Śląska. W związku z przerzutami broni w ręce żandarmerii rosyjskiej dostał się też kupiec z Mysłowic Szymon Kuźnicki.
Mimo represji ludność Górnego Śląska nie pozostawała bierna wobec działań powstańczych. Ślązacy zaopatrywali powstańców w odzież. Niektórzy przechodzili na teren Królestwa, gdzie angażowali się działalność konspiracyjną. Pracowali w obozach powstańczych przy szyciu mundurów. Inna grupa zorganizowała przewiezienie transportu sukna. Do walki włączyła się również młodzież. Nie udało się jednak zorganizować regularnych oddziałów.

Ochotnicy potajemnie przekraczali granicę Królestwa i dołączali do walczących w pobliżu Śląska oddziałów przede wszystkim Apolinarego Kurowskiego i Teodora Cieszkowskiego.Trafiali także do powstańczych oddziałów walczących w Poznańskiem. Tam wielu ze Ślązaków przyłączyło się do oddziału Younga de Blankenheima. Wśród powstańców byli mieszkańcy Raciborza. Jeden z nich Teodor Knopf z zawodu kelner walczył pod dowództwem gen. Francesco Nullo. Ranny w bitwie pod Krzykawką szczęśliwie uniknął niewoli. Przedostał się do Galicji, gdzie jednak został aresztowany przez Austriaków, którzy przekazali spiskowca władzom pruskim. Inny ochotnik do powstania Jan Filipowicz pochodził z Opola. On też trafił do niewoli i znalazł się na zesłaniu. Do oddziału Zygmunta Chmieleńskiego trafiali ochotnicy z Olesna. Niestety wielu poległo.

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »