Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021
2021-12-18, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021

[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec hitlerowskich. Organizowanie partyzantki w przemysłowym zagłębiu górnośląskim było niemożliwe.
Działalność partyzantki nasiliła się jednak dopiero po 1943 roku. Oddziały zbrojnej konspiracji działały na południu Okręgu (Podbeskidzie, Śląsk Cieszyński) oraz w powiatach olkuskim, zawierciańskim i lublinieckim ze względu na występowanie kompleksów leśnych.

Poza oddziałami akowskimi były też inne związane z różnymi formacjami politycznymi od lewej do prawej strony. Szczególnie aktywne były te działające na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.

Wśród nich znalazł się oddział “Czantoria”dowodzony przez jednego z powstańców śląskich Karola Hellera. Inne oddziały m.in. “Wędrowca” docierały aż na Opolszczyznę.
Ważną role odgrywała grupa partyzancka Armii Krajowej pod dowództwem Gerarda Woźnicy ”Hardego.

W czasie okupacji niemieckiej na Śląsku działały tez struktury Podokręgu Śląskiego Ruchu Ludowego”Roch”. Działały także oddziały Batalionów Chłopskich, które współpracowały z partyzantką akowską.

Był rok 1943. Partyzanci w Beskidach, także ci ze zgrupowania “Wędrowiec” przygotowywali się do przetrwania kolejnej zimy. Pomagała im tamtejsza ludność.
Niektóre rodziny na życzenie partyzantów zapraszały do siebie Niemców. Ta niebezpieczna gra w zdobywanie informacji, ale i broni oraz ekwipunku od nietrzeźwych żołnierzy niemieckich często kończyła się tragicznie.

Jesienią kilku partyzantów ze zgrupowania zaatakowało urząd pocztowy w Brennej. Po skonfiskowaniu żywności udali się w kierunku Klimczoka wspomina Michał Heller.

Jedną z ich ostatnich akcji było zatrzymanie 80 osobowej wycieczki z Wrocławia osobowej wycieczki z Wrocławia na trasie Klimczok-Biały Krzyż. Partyzanci zdobyli wtedy 6 parabellek i 12 sztyletów lotniczych.w listopadzie tego samego roku zgrupowanie wizytował oficer z z Inspektoratu Rybnickiego Armii Krajowej. Do spotkania doszło na stoku góry Błatniej. Inspektor o pseudonimie Karliczek odczytał rozkazy o awansach.Poza tym do oddziału trafiło kilka dodatkowych sztuk broni I granatów. Przybyły z inspektorem ks.Józef Kania odprawił mszę św.

Pluton Hellera otrzymał w darze, specjalnie przygotowany na tę okazję proporzec. Po poświęceniu proporca partyzanci złożyli przysięgę.Ten niezwykły czas pozostał na długo w ich pamięci zapewnia Heller.
Niewątpliwie przełomowym wydarzeniem stało się przygotowywanie oddziałów do akcji”Burza”. Właśnie wtedy Batalion “Surowiec” Gerarda Woźnicy ps.”Hardy” wyruszył w Beskidy.
Natomiast kompania Stanisława Wencla “Twardego” skierowała się do lasów w pobliżu Częstochowy. Po upadku powstania warszawskiego działalność partyzancka wyraźnie osłabła, ale Akowcy walczyli jeszcze z Niemcami do stycznia 1945 roku.

Po rozwiązaniu Armii Krajowej wielu z nich kontynuowało walkę już nie tylko o polski Śląsk, ale przede wszystkim o niepodległą Polskę za co często płacili najwyższą cenę - cenę życia, tak jak żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych od legendarnego Bartka zamordowani na Opolszczyźnie.

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »