Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021
2021-10-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021

[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską Organizacją Powstańczą ważną rolę zaczął odgrywać Związek Orła Białego.

Organizacja Orła Białego została założona już we wrześniu 1939 roku i była jedną z pierwszych organizacji konspiracyjnych. Powstała w oparciu o przedwojenne struktury Przysposobienia Wojskowego Związku Strzeleckiego. W ramach organizacji były formowane konspiracyjne „piątki.

Największe wpływy uzyskała poza Małopolską miała właśnie na Górnym Śląsku. Głównym celem tej organizacji były działania antyniemieckie, a w szczególności dywersja na kolei. Organizacja dysponowała własną siatką wywiadowcza i prowadziła działalność propagandową. Organem prasowym organizacji były Nakazy Dnia. W czerwcu 1940 podporządkowała się Związkowi Walki Zbrojnej..

W organizacji ważną rolę odgrywał okręg śląski, który został podzielony na kilka rejonów: zagłębiowski, katowicki, bytomski, cieszyńsko- zaolziański, i opolski. Na czele tego ostatniego stał porucznik rezerwy Paweł Wrzód ps.”Wróderski”.

Organizacja została założona przez byłego legionistę byłego szefa sztabu Polskiej organizacji Wojskowej Górnego Śląska, a w II Rzeczypospolitej majora Wojska Polskiego Kazimierza Kierzkowskiego ps. ”Prezes”. To właśnie Kierzkowski wprowadził do organizacji też innego byłego legionistę podpułkownika Kazimierza Plutę Czachowskiego, który już wkrótce został komendantem głównym Organizacji Orła Białego. W 1940 przeszedł do Związku Walki Zbrojnej.. W ZWZ został szefem Łączności i zastępcą szefa sztabu Komendy Głównej ZWZAK. .Odegrał kluczową rolę w tworzeniu i rozbudowywaniu łączności technicznej oraz odbioru zrzutów ludzi, sprzętu, poczty i pieniędzy.

Sam Kierzkowski też pełnił ważne funkcje w ZWZ w latach 1940 1941 by szefem Biura Informacji i Propagandy Komendy Obszaru ZWZ Kraków- Górny Śląsk. Niestety latem 1941 roku został aresztowany podczas zorganizowanej niemieckiej akcji przeciw inteligencji na Śląsku. Trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany.

Natomiast Pluta –Czachowski po powstaniu warszawskim w którym był ciężko ranny trafił do niemieckich obozów pracy, skąd ze względu na zły stan zdrowia został zwolniony. Po powrocie do kraju próbował kontynuować działalność niepodległościową i znowu został aresztowany tym razem przez Sowietów, zesłany do Kazachstanu. Po powrocie z zesłania zatrzymany przez funkcjonariuszy bezpieki i skazany na 15 lat więzienia. Zwolniony w 1956 roku przeszedł na emeryturę .Jednak u schyłku swojego życia jeszcze raz zaangażował się w działalność niepodległościową w ramach opozycyjnego w PRL-u Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela znanego jako ROPCIO. Zmarł w sierpniu 1979 roku.

Na koniec warto przypomnieć, że przywódcy innych organizacji politycznych i wojskowych powstałych po wycofaniu się armii polskiej w 1939 roku ze Śląska , którzy nie wpadli w ręce gestapo kontynuowali walkę w konspiracji.

Zobacz także

2021-08-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021 W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy… » więcej 2021-08-07, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 07.08.2021 Wśród walczących w czasie III powstania śląskiego pozostaje wielu niedocenionych, a nawet zapomnianych. Niewątpliwie jednym z nich był Jan Kowalewski, który… » więcej 2021-07-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.07.2021 84 lata temu w lipcu wygasła Konwencja Genewska. Niemcy wykorzystali ten fakt do wzmożenia represji. Niespełna miesiąc później zaczęły się masowe are… » więcej 2021-07-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021 W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja… » więcej 2021-07-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.07.2021 Właśnie dzisiaj mija 79 lat od rozpoczęcia procesu w Katowicach, w czasie którego ks. Jan Macha został skazany przez niemiecki sąd na śmierć przez ścięcie… » więcej 2021-07-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021 80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu… » więcej 2021-07-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021 Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców… » więcej 2021-06-28, godz. 10:10 O polskość Śląska Opolskiego 26.06.2021 W cyklu "O polskość Śląska Opolskiego" tematem dzisiejszej audycji były dokonania i życie polskiego działacza, publicysty, pisarza i wydawcy Karola Mia… » więcej 2021-06-21, godz. 12:04 O polskość Śląska Opolskiego 19.06.2021 Zapraszamy na audycję "O polskość Śląska Opolskiego", w której mówiliśmy o jednym z najwybitniejszych śląskich duchownych XIX w. ks. Janie Alojzym F… » więcej 2021-06-14, godz. 16:51 O polskość Śląska Opolskiego 12.06.2021 W audycji o 214. rocznicy urodzin księdza Antoniego Stabika, popularnego na Śląsku kaznodziei, językoznawcy i autora polskich wierszy. Był pierwszym badaczem… » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »