Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021
2021-10-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021

[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską Organizacją Powstańczą ważną rolę zaczął odgrywać Związek Orła Białego.

Organizacja Orła Białego została założona już we wrześniu 1939 roku i była jedną z pierwszych organizacji konspiracyjnych. Powstała w oparciu o przedwojenne struktury Przysposobienia Wojskowego Związku Strzeleckiego. W ramach organizacji były formowane konspiracyjne „piątki.

Największe wpływy uzyskała poza Małopolską miała właśnie na Górnym Śląsku. Głównym celem tej organizacji były działania antyniemieckie, a w szczególności dywersja na kolei. Organizacja dysponowała własną siatką wywiadowcza i prowadziła działalność propagandową. Organem prasowym organizacji były Nakazy Dnia. W czerwcu 1940 podporządkowała się Związkowi Walki Zbrojnej..

W organizacji ważną rolę odgrywał okręg śląski, który został podzielony na kilka rejonów: zagłębiowski, katowicki, bytomski, cieszyńsko- zaolziański, i opolski. Na czele tego ostatniego stał porucznik rezerwy Paweł Wrzód ps.”Wróderski”.

Organizacja została założona przez byłego legionistę byłego szefa sztabu Polskiej organizacji Wojskowej Górnego Śląska, a w II Rzeczypospolitej majora Wojska Polskiego Kazimierza Kierzkowskiego ps. ”Prezes”. To właśnie Kierzkowski wprowadził do organizacji też innego byłego legionistę podpułkownika Kazimierza Plutę Czachowskiego, który już wkrótce został komendantem głównym Organizacji Orła Białego. W 1940 przeszedł do Związku Walki Zbrojnej.. W ZWZ został szefem Łączności i zastępcą szefa sztabu Komendy Głównej ZWZAK. .Odegrał kluczową rolę w tworzeniu i rozbudowywaniu łączności technicznej oraz odbioru zrzutów ludzi, sprzętu, poczty i pieniędzy.

Sam Kierzkowski też pełnił ważne funkcje w ZWZ w latach 1940 1941 by szefem Biura Informacji i Propagandy Komendy Obszaru ZWZ Kraków- Górny Śląsk. Niestety latem 1941 roku został aresztowany podczas zorganizowanej niemieckiej akcji przeciw inteligencji na Śląsku. Trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany.

Natomiast Pluta –Czachowski po powstaniu warszawskim w którym był ciężko ranny trafił do niemieckich obozów pracy, skąd ze względu na zły stan zdrowia został zwolniony. Po powrocie do kraju próbował kontynuować działalność niepodległościową i znowu został aresztowany tym razem przez Sowietów, zesłany do Kazachstanu. Po powrocie z zesłania zatrzymany przez funkcjonariuszy bezpieki i skazany na 15 lat więzienia. Zwolniony w 1956 roku przeszedł na emeryturę .Jednak u schyłku swojego życia jeszcze raz zaangażował się w działalność niepodległościową w ramach opozycyjnego w PRL-u Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela znanego jako ROPCIO. Zmarł w sierpniu 1979 roku.

Na koniec warto przypomnieć, że przywódcy innych organizacji politycznych i wojskowych powstałych po wycofaniu się armii polskiej w 1939 roku ze Śląska , którzy nie wpadli w ręce gestapo kontynuowali walkę w konspiracji.

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »