Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021
2021-08-14, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021

[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy tamtej insurekcji Alfonsa Zgrzebnioka. Warto więc przypomnieć ten zwycięski, śląski zryw i jego przywódcę.
Po odparciu wojsk bolszewickich spod Warszawy władze niemieckie wycofały się z pomysłu napaści zbrojnej na Polskę. Jednak terror wobec Polaków na Górnym Śląsku nie ustał. W lipcu i sierpniu 1920 roku przybrał największe rozmiary, wobec czego Polacy chwycili za broń.

II powstanie śląskie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku . W przeciwieństwie do pierwszego nie był to spontaniczny zryw, ale zorganizowane działanie.

Zaraz po wezwaniu do walki przez Wojciecha Korfantego rozpoczął się strajk generalny. Dowództwo Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na czele której stał Alfons Zgrzebniok ps.Rakoczy, nakazało niezwłocznie rozpoczęcie działań bojowych w 5 okręgach wojskowych .

Urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach Zgrzebniok był już oficerem sprawdzonym w bojach w czasie I wojny, kiedy służył jeszcze w niemieckiej armii. Doświadczenie wojskowe przydało mu się niewątpliwie w przewodniczeniu POW.

Oswojony już wcześniej z niemieckim mundurem zorganizował brawurową akcję zdobycia broni i amunicji z kozielskich koszar. Udało mu się przekonać wartowników, że dowodzi tajną operacją niemieckiego dowództwa.

Działalność patriotyczną rozpoczynał w gimnazjum gdzie należał do Kółka Narodowego. W czasie studiów na Uniwersytecie Wrocławskim włączył się w działalność tajnego koła organizacji „Zet“. Potem związał się z Polską Organizacją Wojskową. Był jednym z dowódców w pierwszym powstaniu śląskim. Stanął na czele II powstania śląskiego.

W pierwszych godzinach walk powstańcy zniszczyli na całym terenie sieci łączności. Sparaliżowało to działania niemieckie i przedwczesne wkroczenie wojsk okupacyjnych.

Głównym celem II Powstania Śląskiego było wyparcie niemieckiej Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej strażą obywatelską, a następnie nowo utworzoną policją plebiscytową i to zadanie zostało zrealizowane.

W czasie walk zdobyto kilkanaście miejscowości m.in. Mikołów i Piekary Ślaskie. Powstańcy Śląscy nie zaatakowali większych miast, w których stacjonowały wojska alianckie, ale prowadzono walki w rejonie Mysłowic, Katowic i Siemianowic Śląskich. Powstańcy nie mogli też liczyć na pomoc rządu, ponieważ wciąż trwała wojna polsko -bolszewicka.

Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku nakazała 24 sierpnia 1920 roku rozwiązać niemiecką policję . Polski postulat został spełniony. Już następnego dnia dowództwo powstania zdecydowało o przerwaniu walk. Drugie śląskie powstanie zakończyło się sukcesem.

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »