Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021
2021-07-24, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021

[Fot.Plebiscyt Słów- jedna z plansz wystawy.Źródło: Instytut Śląski]
[Fot.Plebiscyt Słów- jedna z plansz wystawy.Źródło: Instytut Śląski]
W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja polska w czasie konferencji na pierwsze miejsce wysuwała prawa narodu do samookreślenia się. I ten postulat był nawet ważniejszy niż bogactwo tych terenów.
Po pierwszej wojnie światowej w Europie doszło do poważnych zmian. Na mocy postanowień wersalskich Niemcy miały zapłacić ponad 100 miliardów kontrybucji za szkody wyrządzone mocarstwom zachodnim. Władze niemieckie nie godziły się na oddanie Śląska Polsce . Pomimo wojny region ten, nie tylko w pokonanych Niemczech, ale w całej Europie odgrywał wciąż ważną rolę gospodarczą.

W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja polska w czasie konferencji na pierwsze miejsce wysuwała prawa narodu do samookreślenia się. I ten postulat był nawet ważniejszy niż bogactwo tych terenów. Innym argumentem polskich dyplomatów w czasie konferencji pokojowej stało się odwołanie się do tradycji piastowskiej., ale także pamięć o wielu najazdach niemieckich na historyczną dzielnicę.

Niewątpliwie przełomowym wystąpieniem była mowa Wojciecha Korfantego w Reichstagu 25 października 1918 roku. W sprawie przyłączenia ziem , które dotychczas należały do Prus, w tym oczywiście Śląska do Polski. Kilka miesięcy później Komisja do Spraw Polskich Rady Najwyższej , odwołując się do sugestii Romana Dmowskiego z 12 marca 1919 przedstawiła korzystny dla Polski projekt przebiegu granicy zachodniej. Polska miał otrzymać Wielkopolskę, Prusy Królewskie , ale także Górny Śląsk.

Niemcy stanowczo zaprotestowały przeciwko nowemu ładowi odnoszącemu się też do Górnego Śląska, którego nieodłączną częścią były nadal tereny Śląska Opolskiego z Opolem i przyległymi obszarami. Argumenty polskiej delegacji nie przekonały również Brytyjczyków. Jedynie przychylne stanowisko prezentowała dyplomacja francuska.
Ostatecznie pod naciskiem Lloyda Georga Rada Najwyższa postanowiła przeprowadzić plebiscyt także na Śląsku. Tereny sporne do czasu rozstrzygnięcia plebiscytu miały pozostać pod kontrolą niemiecką.

Jednak, kiedy było już wiadomo , że Niemcy w wojnie poniosą klęskę wielu Polaków na Śląsku miało nadzieję na całkowite wyzwolenie Śląska i przyłączenie go do terytorium II Rzeczypospolitej. Takie było stanowisko wszystkich polskich organizacji i stronnictw politycznych, ale również polskiej prasy, ukazującej się także tu na terenach Śląska Opolskiego.

Nie wszystko jednak szło po myśli Polaków. A na Opolszczyźnie głośnym echem odbił się proces i uwięzienie księdza Antoniego Roboty proboszcza parafii Włochy w powiecie namysłowskim. Kapłan ten wobec wybuchu rewolucji w Niemczech jeszcze zanim objęła ona miasta Opolszczyzny takie jak Brzeg, Nysa czy Paczków no i oczywiście Opole wzywał wiernych do szanowania obyczajów i nauki języka ojczystego. Wzywał matki aby uczyły swoje dzieci modlić się po polsku.

W czasie publicznych wystąpień wyjaśniał też znaczenie deklaracji prezydenta USA Woodrowa Wilsona w sprawie niepodległości Polski. Właśnie według tej deklaracji ziemie na których znajdował się powiat namysłowski miały przypaść II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »