Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021
2021-07-03, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców. Przypomnijmy dwóch zapomnianych dowódców III powstania śląskiego.

Pierwszy to Stanisław Krzyżowski urodzony w Tychach podporucznik Wojska Polskiego, powstaniec śląski i komendant POW Górnego Śląska na powiat pszczyński. Był współorganizatorem i czołowym działaczem Narodowego Związku Powstańców i Byłych Żołnierzy. Blisko współpracował z Wojciechem Korfantym.

Dom, w którym się wychował, nazywano twierdzą polskości. Jego rodzina włączyła się w czynną walkę o powrót Górnego Śląska do Polski. Wraz z nim zaangażowali byli jego trzej bracia i siostra. Powołany do armii niemieckiej Stanisław przebył I wojnę światową na froncie zachodnim. Pod koniec listopada 1918 powrócił na Górny Śląsk, po czym reaktywował polskie koła śpiewacze i założył gniazdo Sokoła w Tychach. W pierwszych miesiącach 1919 wszedł jako zastępca komendanta na powiat pszczyński do kręgów dowódczych Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, w III powstaniu objął komendę Pszczyńskiego Pułku Rezerwowego i odznaczył się sprawnym zwalczaniem dywersji niemieckiej . Mobilizował mieszkańców ziemi pszczyńskiej do udziału w powstaniu.

W II Rzeczpospolitej był redaktorem polskich gazet ukazujących się na Górnym Ślasku. Od wczesnych lat 20. organizował szeregi byłych powstańców śląskich i angażował się politycznie po stronie polskiej chadecji.w konsekwencji został posłem do Sejmu RP.

Zapomnianym powstańcem, który walczył w trzech insurekcjach śląskich był także podporucznik piechoty Wojska polskiego Józef Michalski komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na okręg wodzisławski, redaktor Gazety Śląskiej , poseł na sejm śląski , współpracownik Alfonsa Zgrzebnioka, i podobnie jak Krzyżowski zwolennik Wojciech Korfantego.

Z powodu działalności patriotycznej jego rodzice otrzymali pruski nakaz opuszczenia Górnego Śląska. Musieli wyjechać do Westfalli, ale po pewnym czasie wrócili na Śląsk i wraz z dziećmi zamieszkali w Rydułtowach.

Działalność patriotyczną młody Józef rozpoczął w wieku 17 lat, wstępując do Sokoła w Królewskiej Hucie . Później należał także do stowarzyszenia Eleusis i Towarzystwa św. Józefa . W latach 1914–1918 walczył w armii niemieckiej na froncie zachodnim i wschodnim.

Pod koniec I wojny światowej wrócił na Śląsk i wziął udział w w trzech insurekcjach śląskich, a w III powstaniu śląskim był jednym z dowódców. W przeciwieństwie do drugiego "Trzecie Powstanie Górnośląskie było tak potężnym przejawem woli ludu śląskiego, że nie można było przejść nad nim do porządku dziennego" - pisał opolanin, a przed laty żołnierz Piłsudskiego i powstaniec śląski Roman Horoszkiewicz.

I chociaż trzecie powstanie śląskie, które sto lat temu dobiegało końca nie zakończyło się pełnym sukcesem, to jednak doprowadziło do zasadniczych zmian na mapie Europy. Uzmysłowiło zachodnim mocarstwom, ale przede wszystkim Niemcom , że ze zdaniem Polaków zawsze trzeba się liczyć.
O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »