Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021
2021-03-27, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021

Plakaty z okresu kampanii przedplebiscytowej [domena publiczna]
Plakaty z okresu kampanii przedplebiscytowej [domena publiczna]
100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą tej ostatniej stało się Opole.
Zadaniem Komisariatu poza działalnością propagandową i wywiadowczą stało się przygotowanie polskiej administracji do działania w przyszłości nie tylko na Śląsku. Siedziba Komitetu mieściła się w Bytomiu w Hotelu „Lomnitz”.

Organizacja miała znacznie szersze pole działania. W jej skład wchodziło ponad 25 wydziałów i sekcji tematycznych. Wśród nich były odpowiedzialne za politykę wewnętrzną, ale także zajmujące się kulturą i oświatą. Były też wydziały odpowiedzialne za gospodarkę, ale także za politykę zagraniczną odnośnie propagandy.

Niewątpliwe ważną rolę odgrywały również funkcjonująca w strukturach Polska Organizacja Wojskowa oraz Polski Czerwony Krzyż. Na terenie gdzie odbywał się plebiscyt działalność prowadziły również powiatowe i gminne komitety plebiscytowe.

W skład Polskiego Komisariatu Plebiscytowego poza powszechnie znanym politykiem chadeckim Wojciechem Korfantym wchodzili: jako przedstawiciel RP a przecież jednocześnie konsul generalny RP w Opolu Daniel Kęszycki. Poza tym działali tam też późniejszy pierwszy marszałek Sejmu Śląskiego i współautor Statutu Organicznego Konstanty Wolny , ale też jeden z przywódców ruchu socjalistycznego na Górnym Śląsku, poseł na sejm w II RP Józef Biniszkiewicz. W działalność Komisariatu zaangażowali się też pierwszy wojewoda śląski Józef Rymer, ale także działacz narodowy i samorządowy, współtwórca Autonomii Śląskiej Paweł Kempka.

Tymczasem Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku przygotowywała i czuwała nad prawidłowym przebiegiem plebiscytu. Już w styczniu 1920 na Śląsk trafiły tez wysłane przez Radę Najwyższą Konferencji pokojowej w Paryżu wojska alianckie: brytyjskie ,francuskie i włoskie miały czuwać nad zapewnieniem bezpieczeństwa i spokoju w czasie trwania plebiscytu. Warto przypomnieć, że wszystkie zaskarżone wyroki sądów cywilnych z terenu plebiscytowego rozstrzygał działający w Opolu od lutego 1920 roku Sąd Najwyższy.

Do kontaktów z Międzysojuszniczą komisją ze strony polskiego Rządu powołano tzw. Delegaturę Rządu Polskiego i konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej. Delegatem wybrano wspomnianego już konsula generalnego Kęszyckiego. Mieli go wspierać dyplomata Jan Karszo-Siedlewski i wicekonsul Stanisław Ptaszycki. Natomiast łącznikiem między Polskim komisariatem Plebiscytowym a Międzysojuszniczą komisją działającą w Opolu został prof. Adam Żóltowski.

Przy międzysojuszniczej komisji został a utworzona także Rada Przyboczna, która miała reprezentować interesy ludności śląskiej zarówno Polaków jak i Niemców.
O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »