Radio Opole » Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły
2013-03-13, 04:33 Autor: Radio Opole

Ksiądz Dzierżon - towar eksportowy

26 października 1906 roku w Łowkowicach zmarł ksiądz Jan Dzierżon. Duchowny, uczony, twórca nowoczesnego pszczelarstwa i światowej sławy autorytet w tej dziedzinie.

Jan Dzierżon urodził się 16 stycznia 1811 roku w kultywującej polskość rodzinie osiadłej w Łowkowicach w powiecie kluczborskim. Edukację pobierał w szkołach parafialnych w Łowkowicach i Byczynie, a następnie w gimnazjum we Wrocławiu. W roku 1830 rozpoczął studia teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie chodził także na wykłady z astronomii, historii i matematyki. W roku 1834 przyjął święcenia kapłańskie i skierowano go do parafii w podopolskich Siołkowicach. W roku 1835 został proboszczem w Karłowicach pod Brzegiem

Oprócz pracy proboszcza pochłaniały go badania nad życiem pszczół i funkcjonowaniem ich społeczności. Badaniom tym poświęcił 70 lat swojego życia. Najważniejszym jego osiągnięciem naukowym było odkrycie u pszczół zjawiska partenogenezy czyli dzieworództwa. Ksiądz Dzierżon zaobserwował, że pszczoły mogą się rozmnażać bez udziału osobników płci męskiej.

Sławę przyniosło mu opracowanie konstrukcji ula z ruchomą zabudową i tzw. snozy. Nazwa ta pochodzi od staropolskiego słowa gnoza oznaczającego ułatwienie. Ksiądz Dzierżon wynalazł takie właśnie ułatwienie zarówno dla pszczelarza jak i dla pszczół. Jego snozy były to drewniane ramki wsuwane w konstrukcję tzw. ula szafkowego. Ramki te dzięki rozmieszczeniu ich w optymalnej od siebie odległości były dogodną podstawą dla pszczół do budowy w nich woskowych plastrów do magazynowania miodu. Wyciągając owe snozy z ula pszczelarz może ocenić stan roju i wielkość zgromadzonych zapasów miodu. Może także wybierać z nich miód bez niszczenia woskowych plastrów, dzięki czemu pszczoły nie musiały już tracić czasu na odbudowywanie plastrów po każdej wizycie bartnika. Skutkiem wprowadzenia tego wynalazku stało się znaczne zwiększenie wydajności produkcji miodu.

Wynalazek księdza Dzierżona oraz jego opracowania naukowe na temat życia pszczół i nowoczesnego pszczelarstwa obiegły świat i do dziś są podstawą pracy pszczelarzy. Napisał 26 książek i ponad 800 artykułów naukowych. Wiele z nich przetłumaczono na inne język.

W roku 1868 Jan Dzierżoń został zmuszony do rezygnacji z funkcji proboszcza w Karłowicach i przeniesiono go w stan spoczynku. W roku 1884 powrócił do rodzinnych Łowkowic, gdzie do śmierci kontynuował pracę naukową nad życiem pszczół. Zmarł w wieku 96 lat 26 października 1906 r.

Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły

2013-03-13, godz. 03:55 Błogosławiony z Tworkowa Trzy dni temu minęła 125 rocznica urodzin księdza Emila Szramka - kaznodziei, publicysty, błogosławionego męczennika Kościoła Katolickiego. » więcej 2013-03-13, godz. 03:53 Harcerz i powstaniec 34 lata temu w Londynie zmarł Adam Witold Maria Ciołkosz, ps. Kremerowski, polityk, instruktor harcerski, poseł na Sejm II Rzeczpospolitej, powstaniec śl… » więcej 2013-03-13, godz. 03:50 Królewskie gwarancje dla Śląska We wrześniu 1575 roku królem Czech koronowany został Rudolf II, późniejszy cesarz i wystawca tzw. Listu majestatycznego gwarantującego swobodę wyznaniową… » więcej 2013-03-13, godz. 03:48 Elżbietanki powstały w Nysie 27 września 1842 r. powstało w Nysie zgromadzenie sióstr świętej Elżbiety. Dziś elżbietanki obchodzą 170 rocznicę istnienia zakonu. » więcej 2013-03-13, godz. 03:45 Osław uczeń Cyryla i Metodego 1149 lat temu przebywający właśnie w słowackiej Nitrze święci Cyryl i Metody rozesłali swoich uczniów z misją chrystianizacyjną po wszystkich zakątkach… » więcej 2013-03-13, godz. 03:41 Opolszczyzna dla Prus We wrześniu 1745 r. wojska pruskie w toku drugiej wojny śląskiej ostatecznie zdobyły Opolszczyznę. » więcej 2012-12-06, godz. 17:12 Otyły ale szybki Kto nie chciałby zostać królem? Każdy by chciał, a już szczególnie ten, kto należy do panującej dynastii i obraca się stosunkowo blisko tronu. W tej… » więcej 2012-09-18, godz. 11:50 Chrześniak kontra chrzestny 21 września 1382 roku zmarł Bolesław III strzelecki. Nad jego małoletnimi synami objął opiekę stryj Władysław II Opolczyk. To kolejny krok w budowie mogącego… » więcej 2012-09-18, godz. 11:47 Prawdziwa historia Frankensteina 20 września 1606 roku w nazywających się wówczas Frankenstein Ząbkowicach Śląskich spalono na stosie skazanych w tzw. aferze grabarzy. Oto prawdziwa historia… » więcej 2012-09-18, godz. 11:43 Rodzina literatów 19 września 1917 r. zmarł Jan Ligoń, syn Juliusza Ligonia i ojciec Stanisława Ligonia. Wszyscy trzej byli polskimi działaczami narodowymi » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »