Radio Opole » Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły
2013-03-13, 04:33 Autor: Radio Opole

Ksiądz Dzierżon - towar eksportowy

26 października 1906 roku w Łowkowicach zmarł ksiądz Jan Dzierżon. Duchowny, uczony, twórca nowoczesnego pszczelarstwa i światowej sławy autorytet w tej dziedzinie.

Jan Dzierżon urodził się 16 stycznia 1811 roku w kultywującej polskość rodzinie osiadłej w Łowkowicach w powiecie kluczborskim. Edukację pobierał w szkołach parafialnych w Łowkowicach i Byczynie, a następnie w gimnazjum we Wrocławiu. W roku 1830 rozpoczął studia teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie chodził także na wykłady z astronomii, historii i matematyki. W roku 1834 przyjął święcenia kapłańskie i skierowano go do parafii w podopolskich Siołkowicach. W roku 1835 został proboszczem w Karłowicach pod Brzegiem

Oprócz pracy proboszcza pochłaniały go badania nad życiem pszczół i funkcjonowaniem ich społeczności. Badaniom tym poświęcił 70 lat swojego życia. Najważniejszym jego osiągnięciem naukowym było odkrycie u pszczół zjawiska partenogenezy czyli dzieworództwa. Ksiądz Dzierżon zaobserwował, że pszczoły mogą się rozmnażać bez udziału osobników płci męskiej.

Sławę przyniosło mu opracowanie konstrukcji ula z ruchomą zabudową i tzw. snozy. Nazwa ta pochodzi od staropolskiego słowa gnoza oznaczającego ułatwienie. Ksiądz Dzierżon wynalazł takie właśnie ułatwienie zarówno dla pszczelarza jak i dla pszczół. Jego snozy były to drewniane ramki wsuwane w konstrukcję tzw. ula szafkowego. Ramki te dzięki rozmieszczeniu ich w optymalnej od siebie odległości były dogodną podstawą dla pszczół do budowy w nich woskowych plastrów do magazynowania miodu. Wyciągając owe snozy z ula pszczelarz może ocenić stan roju i wielkość zgromadzonych zapasów miodu. Może także wybierać z nich miód bez niszczenia woskowych plastrów, dzięki czemu pszczoły nie musiały już tracić czasu na odbudowywanie plastrów po każdej wizycie bartnika. Skutkiem wprowadzenia tego wynalazku stało się znaczne zwiększenie wydajności produkcji miodu.

Wynalazek księdza Dzierżona oraz jego opracowania naukowe na temat życia pszczół i nowoczesnego pszczelarstwa obiegły świat i do dziś są podstawą pracy pszczelarzy. Napisał 26 książek i ponad 800 artykułów naukowych. Wiele z nich przetłumaczono na inne język.

W roku 1868 Jan Dzierżoń został zmuszony do rezygnacji z funkcji proboszcza w Karłowicach i przeniesiono go w stan spoczynku. W roku 1884 powrócił do rodzinnych Łowkowic, gdzie do śmierci kontynuował pracę naukową nad życiem pszczół. Zmarł w wieku 96 lat 26 października 1906 r.

Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły

2013-03-13, godz. 04:20 Opolanie na koronacji Jadwigi 16 października 1384 r. w krakowskiej katedrze na Wawelu odbyła się uroczystość koronacyjna Jadwigi Andegaweńskiej. Nie była to zwykła uroczystość, bowiem… » więcej 2013-03-13, godz. 04:18 Święta Księżna 15 października 1243 r. w powszechnej opinii świętości zmarła księżna Jadwiga Śląska. Wkrótce ogłoszono ją świętą Kościoła Katolickiego. Po beatyfikacji… » więcej 2013-03-13, godz. 04:16 Podział Śląska po powstaniach 12 października 1921 - Liga Narodów podjęła decyzję o podziale Górnego Śląska po powstaniach śląskich. » więcej 2013-03-13, godz. 04:13 Zbyszko Bednorz - Ślązak z wyboru 11 października 1913 roku w Skalmierzycach w Wielkopolsce urodził się Zbyszko Bednorz. Jego ojciec był literatem i dziennikarzem, a jako działacz plebiscytowy… » więcej 2013-03-13, godz. 04:11 Powstańcy Warszawscy w Łambinowicach W pierwszych dniach października 1944 roku do obozu Stalag VIII B przywieziono jeńców - uczestników powstania warszawskiego. Wśród nich był Witold Pile… » więcej 2013-03-13, godz. 04:07 Nysę zajęli podstępem 9 października 1741 w Przydrożu Małym niedaleko Nysy, doszło do tajnego spotkania pruskiego króla Fryderyka Wielkiego z austriackim feldmarszałkiem generalnym… » więcej 2013-03-13, godz. 04:05 Poeta spod Lublińca 101 lat temu - 8 października 1911 zmarł Jan Gajda Śląski działacz społeczny, malarz, poeta i miłośnik polskiej literatury. » więcej 2013-03-13, godz. 04:03 Lisowczycy na Śląsku 390 lat temu - w roku 1622 - zakończyła się na Śląsku akcja pacyfikacyjna prowadzona przez Lisowczyków. Przykro o tym mówić, ale pierwsza od 200 lat wizyta… » więcej 2013-03-13, godz. 04:02 Oleśniccy przejmują Koźle 4 października 1355 roku cesarz i król Czech Karol IV powierzył opiekę nad opuszczonym księstwem kozielsko-bytomskim Konradowi Oleśnickiemu. » więcej 2013-03-13, godz. 03:57 Uruchomienie Kolei Górnoślaskiej 3 października 1846 roku oddano do ostatecznego użytku tzw. Kolej Górnośląską, która połączyła Wrocław z Mysłowicami. Tym samym połączenie kolejowe… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »