Seminarium w Kamieniu Śląskim
Organizatorami wydarzenia są Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej wraz ze Stowarzyszeniem Bibliotek Caritas im. Św. Karola Boromeusza, Duszpasterstwem Grup Mniejszości Narodowych Diecezji Opolskiej, Związkiem Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, Konwersatorium im. Josepha von Eichendorffa w Opolu oraz Stowarzyszenie Pielęgnowania Sztuki i Kultury Śląskiej.
Radio Opole objęło patronat medialny nad seminarium.
Poniżej podajemy program XVI Seminarium Śląskiego. Szczegółowe informacje dotyczące spotkania dostępne są także na stronie internetowej www.haus.pl
Program XVI Seminarium Śląskiego:
Środa, 5 października – Odziedziczone identyfikacje – rodzina, otoczenie, narodowość
9.00 Otwarcie XVI Seminarium Śląskiego, powitanie zaproszonych gości i uczestników: ks. dr hab. Andrzej Czaja, Biskup Diecezji Opolskiej, Józef Sebesta, Marszałek Województwa Opolskiego, Rafał Jurkowlaniec, Marszałek Województwa Dolnośląskiego, Adam Matusiewicz, Marszałek Województwa Śląskiego, N.N., Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu, Ryszard Galla, Poseł do Parlamentu RP, Prezes Zarządu Domu Współpracy Polsko– Niemieckiej, Bernard Gaida, Prezydent Zarządu, Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno– Kulturalnych w Polsce
Moderacja: dr Grzegorz Balawajder, Zakład Studiów Europejskich, Instytut Politologii, Uniwersytet Opolski
9.45 – 10.30 Specyfika śląskiej tożsamości. Doświadczenie i perspektywy - ks. dr hab. Andrzej Czaja, Biskup Diecezji Opolskiej
10.30 – 11.15 Pamięć kulturowa – w jakim stopniu język i kultura naszych rodziców mają wpływ na nasze postrzeganie historii, nasze wspomnienia, nasz odbiór rzeczywistości – na przykładzie działalności Domu Śląskiego – „Haus Schlesien” w Königswinter - Nicola Remig, Dyrektor Muzeum Krajoznawstwa Śląska w Domu Śląskim, Königswinter
11.15 – 11.30 Dyskusja
12.00 – 12.45 Śląskie identyfikacje. Potrzeba regionalnej identyfikacji - prof. dr hab. Jolanta Tambor, Wydział Filologiczny, Instytut Języka Polskiego, Zakład Językoznawstwa pragmatycznego, Uniwersytet Śląski, Katowice
12.45 – 13.00 Dyskusja
14.00 – 14.45 Śląsk w muzeach. Kultura i historia Śląska w polskich i niemieckich muzeach po II Wojnie Światowej - Markus Bauer, Dyrektor Muzeum Śląskiego, Görlitz
14.45 – 16.15 Dyskusja panelowa: Czy muzea śląskie oddają śląską rzeczywistość? - Urszula Zajączkowska, Dyrektor Muzeum Śląska Opolskiego, Leszek Jodliński, Dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach, dr Piotr Greiner, Dyrektor Archiwum Państwowego w Katowicach, Nicola Remig, Dyrektor Muzeum Krajoznawstwa Śląska w Domu Śląskim, Königswinter, Markus Bauer, Dyrektor Muzeum Śląskiego, Görlitz
Moderator: Michał Smolorz, publicysta, producent „Anteny Górnośląskiej”, Gliwice
Czwartek, 6 października – Kształtowane identyfikacje - państwo, opinia publiczna, szkolnictwo
Moderacja: dr Rudolf Urban, Kierownik Redakcji Radiowej, Zespół Producencki „Pro Futura”
9.00 – 9.45 Czas plebiscytu i powstań na Górnym Śląsku – podzielone wspomnienia – podzielona teraźniejszość? - dr Adrianna Dawid, Instytut Historii, Uniwersytet Opolski
9.45- 10.30 Ochrona zabytków i jej znaczenie oświatowo-polityczne - prof. Paul Zalewski, Kierownik Katedry Ochrony Zabytków, Uniwersytet Europejski Viadrina Frankfurt nad Odrą
10.30 – 10.45 Dyskusja
11.15 – 12.00 Strategie w obejściu z niemieckim dziedzictwem na Śląsku - dr Peter Schabe, Polsko-Niemiecka Fundacja na Rzecz Opieki nad Kulturą i Ochrony Zabytków, Görlitz
12.00 – 12.15 Dyskusja
13.15 – 14.00 Obraz Śląska w niemieckich podręcznikach do nauczania historii - prof. Adam Suchoński, Instytut Historii, Uniwersytet Opolski
14.00 – 15.30 Dyskusja panelowa: Skąd się biorą śląskie identyfikacje? - dr Jerzy Gorzelik, Przewodniczący „Ruch Autonomii Śląska”, Członek Zarządu Województwa Śląskiego, Katowice Bernard Gaida, Prezydent Zarządu, Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno– Kulturalnych w Polsce, Piotr Spyra, Prezes, Ruch Obywatelski „Polski Śląsk”, Katowice, Krzysztof Karwat, publicysta, Tygodnik Powszechny
Moderator: Waldemar Gielzok, filolog germanista
Piątek, 7 października – Identyfikacje religijne - Kościół
Moderacja: ks. dr Piotr Tarlinski, Duszpasterz Mniejszości Narodowych i Etnicznych Diecezji Opolskiej
9.00 – 9.45 Żydowskie dziedzictwo na Górnym Śląsku – kto sprawuje nad nim opiekę? - dr Maciej Borkowski, PIN – Instytut Śląski, Opole
9.45 – 10.30 Nastawienie mieszkańców Dolnego Śląska do zachowania niemieckiego dziedzictwa kulturowego – doświadczenia własne - Andrzej Kubik, Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków
10.30 – 10.45 Dyskusja
11.15 – 12.00 Wpływ Kościoła Katolickiego na dzieje i rozwój Śląska od średniowiecza do czasów najnowszych. Przyczynek do dyskusji nad rolą chrześcijaństwa w historii Śląska - ks. dr Piotr Górecki, Fundacja Silesia pro Europa, Gliwice
12.00 – 12.15 Dyskusja
13.15 – 14.00 Rola Kościoła Katolickiego w poszukiwaniu tożsamości - ks. dr Hubert Kowol, wieloletni Proboszcz parafii św. Barbary w Bytomiu, laureat Nagrody Europejskiej w zakresie pojednania polsko-niemieckiego
14.00 – 15.30 Dyskusja panelowa: Jaką rolę odgrywa Kościół dzisiaj w pielęgnowaniu tożsamości? - ks. dr Piotr Tarlinski, Duszpasterz Mniejszości Narodowych i Etnicznych Diecezji Opolskiej, ks. dr Hubert Kowol, wieloletni Proboszcz parafii św. Barbary w Bytomiu, laureat Nagrody Europejskiej w zakresie pojednania polsko-niemieckiego, ks. dr Marian Niemiec, Pastor Parafii ewangelicko-augsburskiej, Opole, dr Henryk Czech, autor książki „Etos wsi śląskiej”
Moderator: Andrzej Kerner, Dyrektor, „Gość Niedzielny” Oddz. Opole
Sobota, 8 października – Pielęgnowane identyfikacje - osobowość, decyzje, dojrzałość, odwaga cywilna
Moderacja: Till Scholtz-Knobloch, Redaktor Naczelny, Tygodnik „Wochenblatt.pl”
9.00 – 9.45 Górnośląscy ostatni wysiedleńcy w Niemczech po 1945 roku – Co pozostaje po „starej Ojczyźnie” w „nowej Ojczyźnie?” - inż. Damian Spielvogel, „Landmannschaft Schlesien“, Bonn
9.45 – 10.30 Kresowiacy na Śląsku – Co pozostaje w pamięci ze „starej Ojczyzny” – Wspomnienia na zawołanie? Jak Kresowiacy pamiętają autochtonów? - Danuta Skalska, Prezes, Towarzystwo Miłośników Lwowa, Oddz. Bytomski
10.30 – 10.45 Dyskusja
11.15 – 12.15 Śląskie dziedzictwo na zajęciach w szkole i na uniwersytecie – Co interesuje młodzież dzisiaj? O czym powinno się mówić? - Martin Cichon, Kierownik działu niemieckiego, Regionalne Centrum Kształcenia Języków Obcych, Kolegium Nauczycielskie Języków Obcych, Opole, Marcin Wiatr, Instytut Georga Eckera dla międzynarodowych badań nad podręcznikami, Braunschweig
12.15 – 12.30 Dyskusja
13.30 – 14.15 Mowa Śląska – regionalna mowa czy „potoczna polszczyzna” jako baza do komunikacji? - dr Gerhard Schiller, Stowarzyszenie Pielęgnowania Sztuki i Kultury Śląskiej
14.15 – 15.45 Dyskusja panelowa: Tożsamość – czy we wspólnej Europie potrzebna jest regionalna tożsamość? - Krzysztof Zyzik, Redaktor Naczelny, „Nowa Trybuna Opolska” (potwierdzono) Jan Nowara, Dyrektor, TVP Opole, dr hab. Sławomir Łodziński, Uniwersytet Warszawki, dr Tomasz Wicherkiewicz, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
Moderator: Dawid Smolorz, autor projektów z zakresu historii Śląska
Niedziela, 9 października – Zakończenie XVI Seminarium Śląskiego
9.00 Msza św. w Kamieniu Śląskim