Czwartkowe wybory powszechne w Wielkiej Brytanii dały laburzystom dużą większość w Izbie Gmin, w której będą mieć aż 411 spośród 650 mandatów. Ale równie duże są oczekiwania społeczne wobec rządu Keira Starmera w związku z wysokimi kosztami życia, a presja na finanse publiczne powoduje, że tych oczekiwań nie da się szybko i łatwo spełnić. To z kolei powoduje, że wyborcy mogą się szybko odwrócić od Partii Pracy, zwłaszcza, że - jak zwracają uwagę politolodzy - Brytyjczycy są coraz mniej lojalni w swoich preferencjach partyjnych i chętniej głosują na partie inne niż dwie główne, czyli laburzystów i konserwatystów.

Prof. Begg w rozmowie z PAP zgodził się z opinią, że poparcie dla Partii Pracy jest szerokie, ale płytkie i zwrócił uwagę, że dodatkowym wyzwaniem jest to, iż przez ostatnie 14 lat była w opozycji, bo kiedy jest się tak długo poza władzą, potrzeba czasu, aby ponownie wejść w mechanizmy rządzenia.

„Partia Pracy stoi w obliczu może nie kryzysu finansów publicznych, ale ograniczeń w finansach publicznych. Nie może liczyć na zwiększanie wydatków jako sposób na rozwiązanie wszystkich problemów, z którymi chce się zmierzyć. Czy zdoła spełnić oczekiwania? Cóż, byli ostrożni, aby nie generować zbyt wielu oczekiwań. Myślę, że była to rozsądna strategia, aby wyjaśnić, że finanse publiczne są ograniczone, mówić jedynie: zrobimy wszystko, co w naszej mocy w ramach ograniczeń finansów publicznych, aby znaleźć sposoby na rozwój gospodarki” – powiedział Begg.

Jego zdaniem, aby poprawić sytuację bez dużych nakładów finansowych i w miarę szybko, rząd Partii Pracy zapewne skupi się na zmianie podejścia do dwóch obszarów, od dawna postrzeganych jako te, które wstrzymują wzrost gospodarczy.

„Pierwszym z nich jest ochrona zdrowia. Brytyjski publiczna służba zdrowia jest w dużym stopniu zorientowana na leczenie, a nie na profilaktykę. Jeśli Partia Pracy powie, że chcemy wykorzystać zasoby w znacznie większym stopniu na zapobieganie, powinno to w konsekwencji zmniejszyć też presję na leczenie. Jest to więc przykład zmiany sposobu świadczenia usług publicznych, a nie zwiększania wydatków na nie” – wyjaśnił.

Jako drugi ważny obszar, który wymaga reformy i który można zmienić bez wydawania dużych pieniędzy, wymienił budownictwo i infrastrukturę. „Problemem Wielkiej Brytanii jest bardzo niska liczba budowanych domów, co po części wynika z restrykcyjnego systemu planowania. Jeśli uprościmy system planowania, powinniśmy spodziewać się większej liczby budowanych domów, a to pobudzi gospodarkę - ponownie, bez wykorzystywania do tego publicznych pieniędzy” – powiedział.

„To samo odnosi się do infrastruktury. Przykładem jest proponowana nowa przeprawa przez Tamizę we wschodnim Londynie, gdzie prowadzono dochodzenie za dochodzeniem w sprawie pozwolenia na budowę i wygenerowano 300 tys. stron dokumentów, ale ani jedna łopata nie została wbita w ziemię. To, że system planowania jest tak surowy, iż wstrzymuje rozwój, jest jedną z największych porażek brytyjskiej gospodarki” – ocenił prof. Begg.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

bjn/ jm/