4 lipca 1989 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Senatu, odrodzonego po II wojnie światowej. Obrady otworzył marszałek senior Stanisław Stomma, który w inauguracyjnym wystąpieniu podkreślił, że izba otrzymała "wyjątkową szansę: możność uporządkowania spraw narodowych na własną modłę i umocnienia naszego wspólnego domu".

Z okazji 35. rocznicy tego wydarzenia zaplanowano w Senacie uroczyste posiedzenie z udziałem władz państwowych i zaproszonych gości. Posiedzenie otworzy wystąpienie marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej. Później głos zabiorą zaproszeni goście: prezydent Andrzej Duda, a także marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Senatorowie przyjmą również uchwałę w 35. rocznicę pierwszego posiedzenia odrodzonego Senatu.

Wcześniej tego dnia marszałek Kidawa-Błońska, Prezydium Senatu oraz szefowa Kancelarii Senatu Ewa Polkowska spotkają się z senatorami I kadencji, byłymi Prezydiami Senatu oraz byłymi szefami Kancelarii Senatu. Pod tablicą upamiętniającą senatorów II RP, którzy zmarli lub zaginęli w latach II wojny światowej i powojennym okresie represji zostaną złożone wiązanki.

W projekcie uchwały, która ma zostać przyjęta na uroczystym posiedzeniu przypomniano, że Senat RP wybrany 4 czerwca 1989 r. jeszcze jako Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, był pierwszą instytucją państwową pochodzącą z całkowicie wolnych wyborów.

"Odrodzony po 50 latach nieistnienia spowodowanego II wojną światową i decyzją powojennych władz odegrał ważną rolę w budowaniu polskiej racji stanu i wizerunku odradzającej się Rzeczypospolitej. Pierwsze posiedzenie, które odbyło się 4 lipca 1989 r. w Sali Kolumnowej w gmachu Sejmu, było z pewnością początkiem zmian w historii naszego Państwa" - czytamy.

"Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 35. rocznicę pierwszego posiedzenia oddaje cześć wszystkim senatorom I kadencji, dzięki którym izba wyższa parlamentu stała się jedną z najważniejszych instytucji państwa. Senat I kadencji symbolizuje bezkrwawo wywalczoną wolność, która dała rzeczywisty początek dokonującym się od 1989 r. przemianom" - podkreślono w projekcie uchwały. Został on wniesiony przez grupę senatorów, m.in. Stanisława Karczewskiego (PiS), Waldemara Pawlaka (PSL) oraz Halinę Biedę (KO).

W projekcie podkreślono znaczenie pierwszej kadencji. "W Senacie narodziła się reforma samorządowa, będąca realnym narzędziem budowania demokracji i kształtowania społeczeństwa obywatelskiego. Efektem prac były przeprowadzone w maju 1990 r. pierwsze wolne wybory samorządowe" - wskazano.

Wybory do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, które odbyły się 4 czerwca 1989 r., były pierwszymi w pełni wolnymi wyborami od 1945 roku. Solidarność zdobyła wówczas 99 ze 100 mandatów senatorskich. Pierwsze posiedzenie odrodzonego Senatu odbyło się 4 lipca 1989 r. w Sali Kolumnowej w gmachu Sejmu.

Marszałkiem Senatu I kadencji został Andrzej Stelmachowski. Senatorami I kadencji byli m.in. Bogdan Lis, Zbigniew Romaszewski, Krzysztof Kozłowski, Lech Kaczyński, Jarosław Kaczyński, Anna Radziwiłł, Karol Modzelewski, Zofia Kuratowska, Jan Józef Lipski, Edmund Osmańczyk, Andrzej Wajda, Gustaw Holoubek, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Szczypiorski, Józef Ślisz, Edward Wende. (PAP)

Autorka: Agata Andrzejczak

andr/ par/