Porozumienie zostało podpisane w Pekinie w październiku 2023 r. przez ministrów handlu Serbii i Chin, Tomislava Momirovicia i Wang Wentao, w obecności prezydenta Serbii Aleksandara Vuczicia i przywódcy Chin Xi Jinpinga. Ściągnęło na Belgrad krytykę Unii Europejskiej; Bruksela przypomniała Serbii, że jako kandydat do członkostwa w UE zobowiązała się wycofać "ze wszystkich dwustronnych umów o wolnym handlu" z dniem przystąpienia do UE.

Porozumienie obejmuje 10 412 rodzajów produktów serbskich oraz 8 930 chińskich.

Cła nie zostaną zniesione w przypadku towarów "najbardziej wrażliwych", takich jak niektóre produkty rolne. Od początku lipca możliwy jest bezcłowy eksport z Serbii do Chin świeżych owoców i warzyw, produktów farmaceutycznych oraz wyrobów przemysłu chemicznego i mechanicznego.

Serbskie firmy będą musiały udowodnić, że ponad 50 proc. wartości każdego eksportowanego produktu powstało w kraju macierzystym.

Oczekuje się, że umowa pomoże zrównoważyć wymianę handlową, czyli zmniejszyć istniejący deficyt handlu zagranicznego Serbii z Chinami, a jednocześnie ściągnąć do kraju więcej inwestycji - zauważyła agencja Beta.

Wartość chińskich inwestycji w Serbii w latach 2014-23 przekroczyła 5,5 mld euro, co stanowiło w tym okresie 17,5 proc. wszystkich inwestycji. Wymiana handlowa między Serbią a Chinami w 2023 roku siegnęła 6,09 mld dol., z czego 1,2 mld stanowił eksport z Serbii.

Serbska Izba Handlowa wymienia na liście pięciu głównych produktów eksportowych z Serbii do Chin rudy i koncentraty miedzi, katody, przetworzone drewno bukowe, a następnie mrożoną wołowinę i silniki. Chiny eksportują do Serbii głównie piece, smartfony czy urządzenia klimatyzacyjne.

W Serbii działa 1560 firm z większością kapitału chińskiego, które zatrudniają około 20 600 pracowników.

Z Belgradu Jakub Bawołek (PAP)

jbw/ kar/