Wystawa opowiada o losach rodzin migrantów, którzy zaginęli podczas podróży do Europy. Autorem cyklu fotografii tworzących wystawę jest Shamal Husamalddin Hassan, od trzech lat fotografujący rodziny zaginionych. Fotografie zostały wykonane w mieście Ranjjaa w irackim Kurdystanie, z której pochodzi Hassan. Zdjęciom towarzyszy instalacja Konrada Smoleńskiego, na którą składają się nagrania dźwiękowe, wideo podkreślające poczucie straty rodzin czekających na wiadomość o swoich bliskich.

Ostatnie oprowadzanie po wystawie poprowadziła ekspertka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka Katarzyna Czarnota i kuratorka wystawy Jagna Lewandowska.

"Tworząc wystawę, zastanawialiśmy się nad sytuacją osób zaginionych w Polsce, zastanawialiśmy się również, jak wyglądają prawa osób zaginionych, prawa osób zmarłych w kontekście zjawiska pushbacków, które od 2021 r. mamy okazję obserwować na granicy polsko-białoruskiej" - powiedziała Czarnota.

Według niej stosowanie coraz częściej pushbacków na granicach skutkuje pojawianiem się szarych stref sprzyjających zaginięciom migrantów. "Szare strefy są związane z pozostawianiem osób przymusowo migrujących poza ochroną prawa" - dodała Czarnota.

Zwróciła również uwagę na brak właściwych mechanizmów na granicy polsko-białoruskiej, powalających sprawnie przeprowadzić procedurę przesyłania do rodzin zaginionych próbek DNA zmarłych. Działania te pozwoliłyby zmniejszyć liczbę osób czekających na powrót swoich bliskich.

Jagna Lewandowska powiedziała, że po zakończeniu wystawy zorganizowanej w Fundacji Kraina pojedzie ona do Kurdystanu, skąd pochodzi Shamal Husamalddin Hassan.

"Bardzo chcemy, żeby wystawa pojechała też na Podlasie. Są takie plany, więc szukamy lokalizacji w tych okolicach. Mamy też zaproszenie do Poznania" - powiedziała Lewandowska.

Jak dodała, chciałaby, żeby wystawa dotarła do innych europejskich miast, w szczególności tych zlokalizowanych blisko granic. Planowana jest również jej internetowa wersja. (PAP)

pmal/ joz/ par/