"Z Funduszami Norweskimi jest kłopot natury politycznej. (...) Mamy do czynienia z Węgrami, które (...) chcą uzyskać kontrolę nad funduszami (Funduszami Norweskimi - PAP) dla organizacji pozarządowych i nie chcą się zgodzić na to, żeby ta kontrola była w rękach Norwegów" - powiedziała szefowa MFiPR Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz podczas spotkania z mediami. Dodała, że Norwegowie chcą z kolei "zapewnić dostęp" do funduszy "organizacjom niezależnym od władzy".

Minister przekazała również, że Węgrzy "zaproponowali nam (Polsce - PAP) podpisanie (...) listu, w którym stajemy (...) po ich stronie", w zamian za co "oni odpuszczą", dzięki czemu m.in. nasz kraj otrzyma środki z Funduszy Norweskich. Dodała, że uzgodnienie wszystkich elementów związanych z nową edycją Funduszy Norweskich wymaga zgody wszystkich państw-beneficjentów. Zwróciła uwagę, że od postawy Węgier zależy uruchomienie środków nie tylko dla organizacji pozarządowych, ale całości pieniędzy z tychże Funduszy.

"Osobiście po rozmowach i rekomendacjach z MSZ-u i naszego przedstawicielstwa w Brukseli podjęłam decyzję, że takiego pisma nie popieramy. To znaczy nie będziemy się dawać Węgrom szantażować" - powiedziała Pełczyńska-Nałęcz.

Przekazała również, że "jest wyższa wartość (...) niż wyłącznie pieniądze" i "mamy nadzieję, że jednak Węgrzy odpuszczą" i uruchomienie funduszy będzie możliwe. "Z naszej strony wszystko jest gotowe i właściwie ze wszystkich stron wszystko jest już gotowe" - podkreśliła minister.

30 kwietnia br. minął termin kwalifikowalności wydatków dla zdecydowanej większości projektów finansowanych z trzeciej edycji Funduszy Norweskich i EOG - przekazało w połowie czerwca MFiPR. Dodano, że koszty poniesione przez beneficjentów - tj. np. firmy, samorządy, instytucje naukowe - do tego czasu, mogą zostać zrefundowane. "Część beneficjentów korzysta z narzędzi umożliwiających elastyczne i sprawne zamknięcie projektów. To na przykład możliwość refundacji płatności zaliczkowych poniesionych przed 30 kwietnia br. na usługi i prace zrealizowane do końca 2024 r." - napisano.

Pod koniec 2023 r. Komisja Europejska oraz Islandia, Liechtenstein i Norwegia osiągnęły porozumienie w sprawie czwartej edycji Funduszy Norweskich i EOG.

Polska jest największym beneficjentem trzeciej edycji Funduszy Norweskich i EOG. Islandia, Liechtenstein i Norwegia przeznaczyły dla naszego kraju 809,3 mln euro. Ze środków z Funduszy Norweskich korzysta kilkanaście krajów UE. (PAP)

bpk/ mick/