W wystąpieniu otwierającym kongres Buzek nawiązał do przypadającego w czwartek święta Europy, święta Unii Europejskiej - 74. rocznicy utworzenia Wspólnoty Węgla i Stali wskazując, że kongres odbywa się w regionie, który słynie i który budował się przez ostatnich 200 lat na węglu. Przypomniał też o obchodzonej przed tygodniem 20. rocznicy wielkiego rozszerzenia Unii Europejskiej.

„Historycy za 100 lat pewnie nie będą pamiętali o większości spraw, o których mówimy. Ale to wielkie rozszerzenie pozostanie na kartach historii. Europa zjednoczyła się, oddychamy dwoma płucami. Nastąpiło to w niezwykłym momencie dla nas, dla mojego pokolenia. Marzyliśmy o tym, jak byliśmy młodzi, ale nie śmieliśmy o tym myśleć poważnie. Z tego wynika, że trzeba mieć odważne daleko idące marzenia - one się jednak spełniają” - wskazał Buzek.

Jak zaznaczył, Europa ma przed sobą trudny czas. „Europa przechodziła w ciągu tych 20 lat przez liczne kryzysy i rozszerzenie nastąpiło w ostatnim momencie, bo przecież kryzys gospodarczy, który przypłynął do nas za Atlantyku, kryzys energetyczny, kryzys migracyjny, kryzys związany z trudnościami we współpracy euroatlantyckiej (…), potem kryzys covidowy i wreszcie zdradziecka napaść Rosji na Ukrainę” - wymieniał.

„Pomimo tych kryzysów pozostaliśmy zjednoczeni i wprowadziliśmy Unię Europejską pięć lat temu na drogę największej systemowej transformacji w jej historii. Niezwykle osiągnięcie. Jean Monnet miał rację: Europa buduje się poprzez kryzysy, potrafi na nie odpowiadać. Na tym polega europejski geniusz i również teraz musi na tym polegać” - zaakcentował Buzek.

Przypomniał o zbliżających się wyborach europejskich, dziękując uczestniczącym w otwarciu kongresu premierowi Donaldowi Tuskowi, byłemu przewodniczącemu Rady Europejskiej oraz głównej kandydatce w wyborach europejskich na przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen za obecność w Katowicach. „To jest niezwykłe uświetnienie, ale również daje szansę na to, że odpowiemy na te najważniejsze wyzwania, które stoją przed Europą, jak robiliśmy to dotąd” - ocenił.

Przewodniczący rady kongresu za szczególnie ważne w warstwie gospodarczej wyzwanie uznał „znalezienie wektorów konkurencyjności i innowacyjności z zachowaniem konieczności przekształcania naszego kontynentu w bezemisyjny do roku 2050”. „Dążąc do tego, ostateczną miarą naszego sukcesu będzie to, czy to systemowa transformacja będzie sprawiedliwa” - zastrzegł.

„Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, który obowiązuje od kilku lat, powinien być zdecydowanie kontynuowany dla tych 60 regionów Unii Europejskiej, które mają szczególnie trudno. Bo jest nadal pytaniem czy naszym obywatelom Europejczykom ta transformacja przyniesie dobrobyt, bo na to liczą, czy nikogo nie zostawi z wykluczeniem” - podkreślił.

„Chcemy ratować w naszej wspólnocie spójność społeczną i gospodarczą, ale także mamy inne zagrożenie i na nie odpowiedź będzie oczywiście najważniejsza: przeciwdziałać agresywnym staraniom tych państw, które chcą zburzyć istniejący porządek na świecie. Musimy ich odpowiednio odstraszyć, budując siłę obronną Europy w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego” - stwierdził.

Dodał, że jest też przekonany, że jednym z najważniejszych zadań jest też uczynienie Unii Europejskiej bliższej ludziom. „Trzeba Europejczyków uzmysłowić, jak wiele nas łączy. Trzeba zbliżyć nas do siebie, stworzyć wielką społeczną przestrzeń międzyludzkich kontaktów, odczuć i myśli. Tak jest na kongresie” - podsumował Buzek.

Marszałek woj. śląskiego Wojciech Saługa zaznaczył, że na temat jego regionu trzeba nie tylko dyskutować, ale też podejmować konkretne działania. Przypomniał, że na Śląsku od niedawna działa Ministerstwo Przemysłu, jest rząd, z którym regionalne władze będą współpracować, od lat działa Górnośląsko Zagłębiowska-Metropolia i są dostępne środki europejskie.

„Łączymy siły, ponieważ świat pędzi do przodu, my musimy pędzić razem z nim, nie możemy stać w miejscu” – podkreślił marszałek. Jak mówił, woj. śląskie wymaga transformacji, czyli takiego przeobrażenia gospodarki, które zagwarantuje dobre warunki życia i nowoczesne miejsca pracy.

Wojewoda śląski Marek Wójcik podkreślił, że Śląsk to serce gospodarcze Polski, dowodem na to jest odbywające się we wtorek w Katowicach posiedzenie rządu. „Kongres to miejsce spotkań administracji rządowej, samorządu i przedsiębiorców. Cieszę się, że w imprezie udział biorą ministrowie, wiceministrowie, przedstawiciele administracji centralnej” – powiedział Wójcik.

W oficjalnym otwarciu wydarzenia wzięli też udział prezydent Katowic Marcin Krupa i przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak.

Gośćmi specjalnymi otwarcia kongresu są premier Donald Tusk i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Jak zapowiadał polski szef rządu, oboje mają przedstawić w Katowicach „plan dla Europy” (w południe premier ma też poprowadzić w Katowicach wyjazdowe posiedzenie rządu).

Uczestnikami pierwszej sesji plenarnej pt. „Europa – transformacja dla przyszłości” będą m.in.: komisarz UE ds. energii Kadri Simson, Jerzy Buzek, a także przedstawiciele biznesu.

Główne nurty tematyczne EKG w 2024 r. to: Europa, geopolityka i gospodarka, energia, transformacja, bezpieczeństwo, inwestycje i finanse, prawo a gospodarka, klimat i zrównoważona gospodarka, migracje, różnorodność, rynek pracy, cyfrowa gospodarka oraz nowe technologie. W ciągu trzech dni kongresu odbędzie się kilkadziesiąt paneli tematycznych, a także liczne rozmowy, spotkania i wydarzenia towarzyszące.(PAP)

mtb/ kon/ sno/ huk/ godl/ mow/