„Wyborcy mogli wrzucić karty do urn, ich głosy zostały należycie zarejestrowane i policzone, nie ma nic sugerującego, że były jakikolwiek próby wpływu w tym względzie” - mówiła Hogue na konferencji prasowej, podczas której przedstawiła wstępny raport dotyczący zagranicznych prób wpływania na wybory.

Niemniej z dokumentów i zeznań świadków, w tym premiera Justina Trudeau, wynika, że do prób zakłócania wyborów czy wpływania na proces wyborczy dochodziło i działania te stanowią „skazę” na kanadyjskim systemie wyborczym, choć nie miały wpływu na wynik wyborów.

„Wywiad zebrał informację na temat niepokojących wydarzeń, które zdarzyły się w kilku okręgach w 2019 i 2021 r. Jednak ze względu na wielość czynników, które mogą zadecydować o tym, na kogo oddawany jest głos i na tajność głosowania, nie jest możliwe, bym określiła, czy te wydarzenia miały wpływ na wyniki wyborów w tych okręgach (...) Nasz system wyborczy oparty jest na zasadzie bezstronności: każdy głos liczy się tak samo (…) Bezstronność zakłada, że wyborcy mają dostęp do wiarygodnej informacji (...) i mogą samodzielnie myśleć i podejmować decyzje. W moim przekonaniu wydarzenia wymienione w raporcie prawdopodobnie zmniejszyły zdolność niektórych wyborców do oddania głosu bazującego na informacji, a więc stanowi to skazę” - napisała Hogue w raporcie, podkreślając, że nawet niewielka liczba takich przypadków powinna budzić obawy.

Politycy partii konserwatywnej twierdzili, że stracili od pięciu do dziewięciu miejsc w parlamencie ze względu na dezinformację, której celem byli ich kandydaci, ale Hogue powiedziała, że nie znalazła dowodów na poparcie tej tezy.

Hogue zwróciła przy tym uwagę, że zagranicznym przeciwnikom udało się zaburzyć poczucie zaufania do kanadyjskiej demokracji. „Częściowo im się udało w 2019 i 2021 roku, ponieważ niektórzy Kanadyjczycy mają obecnie ograniczone zaufanie do procesu demokratycznego w Kanadzie” - napisano w raporcie.

Właśnie na niebezpieczeństwo podważania zaufania Kanadyjczyków do instytucji demokratycznych od lat zwracają uwagę raporty wywiadu. W lipcu 2021 roku Canadian Security Intelligence Service (CSIS) opublikował raport na temat zagrożenia zagranicznymi wpływami procesów demokratycznych w Kanadzie (Foreign Interference Threats to Canada's Democratic Process), w którym ostrzegano, że „zagraniczne wpływy mogą podważyć zaufanie i zagrozić wiarygodności naszych instytucji demokratycznych, systemu politycznego, podstawowych praw i wolności, a ostatecznie i naszej suwerenności”.

Prowadzona przez sędzię Hogue komisja ds. zagranicznych wpływów (Foreign Interference Commission) została powołana przez rząd federalny, by ocenić zakres działań prowadzonych przez obce rządy na terenie Kanady w wyborach w 2019 i 2021 roku, w tym przez Chiny, Indie, Rosję i Pakistan. Prace komisji zaczęły się w styczniu, raport końcowy zostanie przedstawiony do końca grudnia.

Jedną z przyczyn powołania komisji były doniesienia mediów, które powołując się na anonimowe źródła sugerowały, że mogło dochodzić do bezpośredniego ingerencji Chin w przebieg kanadyjskich wyborów. W dokumentach przekazanych komisji przez Canadian Security Intelligence Service (kanadyjski wywiad) znalazło się stwierdzenie cytowane w mediach, że „wiemy, iż ChRL potajemnie i podstępnie wywierało wpływ na wybory parlamentarne w 2019 i 2021 roku”.

W ubiegłym roku dwa raporty w sprawie zagranicznych wpływów na kanadyjską politykę przedstawił specjalnie wyznaczony urzędnik, były gubernator generalny Kanady David Johnston. Potwierdził, że różne państwa próbują wpływać na kanadyjską politykę, ale nie znalazł dowodów, iż rząd Kanady celowo ignorował informacje wywiadu na temat prób mieszania się obcych rządów do kanadyjskiej polityki.

Z Toronto Anna Lach (PAP)

lach/ ap/