Ustawa stanowi, że Rwanda powinna być uważana na potrzeby relokacji osób za bezpieczny kraj i odnosi się to też do brytyjskich sądów i trybunałów. Stwierdzenie takie brytyjski rząd postanowił zadekretować poprzez ustawę w reakcji na listopadowe orzeczenie Sądu Najwyższego, który uznał, że plan deportacji nielegalnych imigrantów do Rwandy w jego ówczesnej wersji jest niezgodny z prawem, gdyż nie jest ona bezpiecznym krajem trzecim.

Przyjęcie ustawy długo opóźniała Izba Lordów, w której rządząca Partia Konserwatywna nie ma większości, wprowadzając do projektu swoje poprawki, mające rozwodnić zapisy, po czym te poprawki były odrzucane przez Izbę Gmin. Po pięciu tygodniach przerzucania projektu pomiędzy obydwoma izbami, w nocy z poniedziałku na wtorek Izba Lordów ostatecznie dała za wygraną.

Zawarta w pierwotnej wersji w kwietniu 2022 roku umowa z Rwandą ma być w zamierzeniu brytyjskiego rządu jednym ze sposobów zniechęcania nielegalnych imigrantów do podejmowania prób przedostania się do Wielkiej Brytanii. Zgodnie z umową, do Rwandy mogliby być wysyłani wszyscy nowo przybyli nielegalni imigranci, niezależnie od ich narodowości. Tam będą rozpatrywane ich wnioski o azyl i jeśli mieliby podstawy do uzyskania go, otrzymywaliby go - ale w Rwandzie, a nie w Wielkiej Brytanii.

Z tytułu umowy brytyjski rząd już zapłacił Rwandzie 220 mln funtów, a na ten rok zaplanowana jest kolejna transza w wysokości 50 mln. Jednak z racji odwołań składanych przez prawników imigrantów, interwencji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz wspomnianych obiekcji Sądu Najwyższego, do Rwandy nie została jeszcze wysłana ani jedna osoba.

W poniedziałek premier Rishi Sunak zapowiedział, że pierwsze loty deportacyjne ruszą w ciągu 10-12 tygodni i zastrzegł, że nie chodzi o jeden symboliczny lot, lecz chce, by nielegalni imigranci przez całe lato byli tam regularnie wysyłani, gdyż tylko w ten sposób ustawa będzie faktycznie zniechęcać do nielegalnych przepraw.

W czwartek brytyjski rząd poinformował, że ma już zarezerwowany termin na pierwszy lot i wytypowaną grupę imigrantów, którzy mają trafić do Rwandy. Data ani liczba osób nie zostały ujawnione, aby nie ułatwiać zadania prawnikom imigrantów, którzy zapewne będą wszelkimi sposobami zatrzymać deportacje, podobnie jak to było przy pierwszej próbie, w czerwcu 2022 roku.

Od początku tego roku przez kanał La Manche nielegalnie przedostało się do Wielkiej Brytanii 6667 osób. To o 20 proc. więcej niż w analogicznym okresie zeszłego roku i o 24 osoby mniej niż w rekordowym dotychczas roku 2022.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

bjn/ zm/