W środę na posiedzeniu sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą Mucha przedstawiła informację na temat na temat wspierania edukacji Polaków i Polonii za Granicą. Zaznaczyła, że działalność MEN polegająca na kontaktach z Polakami za granicą realizowana jest na wiele różnych sposobów, ale dwoma najważniejszymi jednostkami podległymi resortowi, które się tym zajmują, są Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG) i Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego.

Podkreśliła, że dla kierownictwa Ministerstwa Edukacji Narodowej praca z Polakami za granicą, z Polonią jest bardzo ważna. "Mamy głębokie przekonanie, że to, co działo się w ostatnich latach nie służyło najlepiej tym relacjom" - zaznaczyła. Wiceministra przypomniała, że w Instytucie Kolbego znaleziono "tak daleko idące nieprawidłowości w funkcjonowaniu", że - jak powiedziała - nie zna drugiej tak źle zarządzanej instytucji publicznej.

W połowie stycznia na konferencji prasowej Mucha przedstawiła wstępne wyniki audytu przeprowadzonego w Instytucie Kolbego. Mówiła o wielu nieprawidłowościach. Nazwała wówczas Instytut "przepompownią kasy do środowisk związanych z PIS". Poinformowała też o zatrzymaniu pieniędzy przekazywanych Instytutowi z budżetu państwa. W lutym zaś poinformowała o odwołaniu dyrektora instytucji i powołaniu nowej dyrektor.

W środę na posiedzeniu komisji wiceministra przekazała, że "w ostatnim czasie" podpisała umowę na przekazanie środków Instytutowi Kolbego. "Instytut jest teraz gotowy do tego, by rozpocząć nabór do konkursów, programów i rozdział środków" - zapewniła. Poinformowała, że Rada Instytutu jednogłośnie przyjęła plan działania instytucji. "Chcę państwa poinformować, że Rada Instytutu, to w zdecydowanej większości to te same osoby, które pracowały w niej przed 15 października" - zaznaczyła. Podkreśliła, że plan działania Instytutu został wysoko oceniony przez członków Rady.

Wiceministra edukacji zadeklarowała, że intencją jest zintensyfikowanie kontaktów, otwarcie się na nowe grupy Polonii, których do tej pory nie udawało się wciągnąć do współpracy. "Naszym celem jest zaproponowanie nowych narzędzi, np. wykorzystania instrumentów cyfrowych do tego, żeby dodatkowe więzi z Polakami za granicą i z Polonią nawiązywać. Bardzo mi zależy osobiście jako tej członkini kierownictwa, która zajmuje się, opiekuje zarówno ORPEG jak i Instytutem Kolbego, żeby te dwie instytucje znalazły synergie między sobą w swoim działaniu. I tak już zaczyna się dziać" - powiedziała Mucha.

Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego powołano do życia ustawą z października 2022 r. w celu wspierania rozwoju języka polskiego za granicą. Zgodnie z ustawą instytut może ustanawiać i finansować stypendia dla osób należących do Polonii, Polaków zamieszkałych za granicą i dla osób nieposiadających polskiego pochodzenia. W ustawie przewidziano również możliwość wsparcia przez instytut przedsięwzięć na rzecz wspierania rozwoju języka polskiego za granicą w formie dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie realizacji określonych zadań.

Organami Instytutu Kolbego są dyrektor i rada instytutu. Dyrektora powołuje minister edukacji po zasięgnięciu opinii ministra spraw zagranicznych i ministra kultury i dziedzictwa narodowego. W skład rady instytutu wchodzą: jedna osoba powołana przez premiera, jedna osoba powołana przez szefa MSZ, jedna osoba powołana przez szefa MKiDN i nie więcej niż sześć osób powołanych przez ministra edukacji.

Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG) to instytucja, której celem jest kształcenie dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą oraz wspomaganie oświaty polonijnej i polskojęzycznej. ORPEG prowadzi 76 szkół polskich przy placówkach dyplomatycznych RP, ulokowanych w 37 krajach świata na czterech kontynentach. Szkoły prowadzą nauczanie uzupełniające w zakresie języka polskiego i wiedzy o Polsce dla około 16 tys. uczniów. Prowadzi także kształcenie na odległość w dwu szkołach: Szkole Podstawowej im. KEN oraz Liceum Ogólnokształcącym im. KEN dla ponad 1,7 tys. uczniów na całym świecie, sprawuje nadzór nad Szkołami Europejskimi oraz sprawuje nadzór pedagogiczny nad szkołami i nauczycielami oddelegowanymi do pracy w sekcjach polskich we Francji.

Ośrodek kieruje też nauczycieli do pracy za granicą wśród Polonii i Polaków. Nauczanie odbywa się w szkołach powoływanych do życia przez Polonię oraz funkcjonujących w lokalnym systemie oświaty publicznej. W strukturze ORPEG funkcjonuje Polonijne Centrum Nauczycielskie (PCN), które udziela wsparcia metodycznego nauczycielom pracującym za granicą.(PAP)

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ jann/