Dziś jest piątek, osiemdziesiąty dziewiąty dzień w roku. Wschód słońca o godz. 05.18, zachód o godz. 18.04. Imieniny obchodzą: Cyryl, Eustazja, Marek, Stefan, Teodor, Wiktor.

# # #

512 lat temu w Toruniu zmarł Łukasz Watzenrode, biskup warmiński, doradca w sprawach pruskich Jana I Olbrachta i Zygmunta I Starego, przeciwnik Zakonu Krzyżackiego, zwolennik autonomii Warmii; wuj Mikołaja Kopernika.

176 lat temu Adam Mickiewicz wraz z kilkunastoma zwolennikami podpisał w Rzymie akt zawiązania Legionu Polskiego oraz przedstawił "Skład zasad", czyli zarys demokratycznego programu politycznego dla wolnej Polski.

159 lat temu w Warszawie urodził się Antoni Listowski, generał WP, w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził 2 Armią i Frontem Ukraińskim.

94 lata temu powołano rząd Walerego Sławka.

94 lata temu odbyła się premiera "Moralności pani Dulskiej" w reżyserii Bolesława Niewolona - był to pierwszy polski film dźwiękowy (ścieżkę dźwiękową nagrano na płytach gramofonowych).

87 lat temu w Lozannie zmarł Karol Szymanowski, kompozytor, pianista, krytyk muzyczny, przedstawiciel Młodej Polski; uznawany obok Fryderyka Chopina za najwybitniejszego polskiego kompozytora, autor m.in. "Szabat Mader", opery "Król Roger", baletu "Harnasie", cyklu pieśni "Słopiewnie".

81 lat temu w Katyniu żołnierze niemieccy, pod nadzorem prof. Gerharda Bhutana z Uniwersytetu Wrocławskiego, rozpoczęli ekshumację zwłok polskich oficerów z masowych grobów odkrytych w lutym 1943 r.

81 lat temu oddział UPA zaatakował na Wołyniu wsie Pendyki Małe i Duże oraz Pieńki, mordując około 180 Polaków.

72 lata temu we Wrocławiu powstała Wytwórnia Filmów Fabularnych.

4 lata temu w Krakowie zmarł Krzysztof Penderecki, jeden z najbardziej znanych i cenionych na świecie polskich kompozytorów, dyrygent. Światowy rozgłos przyniosły mu utwory awangardowe, takie jak "Tren Ofiarom Hiroszimy" czy "Pasja według św. Łukasza". Z jego inicjatywy powstało Europejskiego Centrum Muzyki w Lusławicach przeznaczone dla młodych artystów. Pięciokrotnie został wyróżniony nagrodą Grammy, a w 2005 r. orderem Orła Białego.

2 lata temu w rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie meczu barażowym Polska pokonała Szwecję 2:0 i awansowała do turnieju finałowego Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Katarze.

# # #

KRAJ

Dziś w Kościele katolickim Wielki Piątek. Tego dnia nie sprawuje się eucharystii. W świątyniach celebrowana jest jedynie Liturgia Męki Pańskiej, podczas której odczytuje się Mękę Pańską według Ewangelii św. Jana. Odbywa się także adoracja Krzyża, któremu oddaje się cześć poprzez klęknięcie - jak Chrystusowi Eucharystycznemu.

Po zakończeniu Liturgii Męki Pańskiej Najświętszy Sakrament jest przenoszony w procesji do tzw. Grobu Pańskiego, gdzie przez całą Wielką Sobotę jest adorowany przez wiernych.

W niektórych diecezjach biskupi apelują, by w kościołach były celebrowane w Wielki Piątek nabożeństwa pasyjne: droga krzyżowa i Gorzkie Żale. W wielu miejscach tego dnia wierni będą się modlili o pokój na Ukrainie.

W Warszawie zgodnie z tradycją Centralna Droga Krzyżowa ulicami miasta wyruszy sprzed kościoła akademickiego św. Anny o godz. 20. Weźmie w niej udział kard. Kazimierz Nycz.

Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego w Wielki Piątek wiernych obowiązuje nie tylko wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, ale post ścisły, czyli trzy posiłki, przy czym tylko jeden do syta, a dwa lekkie. Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby między 14. a 60. rokiem życia. Z obowiązku tego są zwolnione osoby chore.

mgw/

# # #

ZAGRANICA

W Wielki Piątek w watykańskiej bazylice Świętego Piotra papież będzie przewodniczył o godzinie 17 nabożeństwu Męki Pańskiej. O 21.15 rozpocznie się Droga Krzyżowa w rzymskim Koloseum pod przewodnictwem papieża.

mms/

iwo/

Newsroom PAP