Radio Opole » Kultura i rozrywka
2014-04-18, 12:54 Autor: Radio Opole

Skąd przykicał wielkanocny zając?

Przynosi prezenty na Wielkanoc. Dawniej pełnił funkcję magiczną. W mitologii germańskiej symbolizował płodność i witalność. – To właśnie w kulturze niemieckiej swoje korzenie ma tradycja związana z wielkanocnym zajączkiem. Obecnie jej znaczenie uległo banalizacji – wyjaśnia prof. Teresa Smolińska.

- Zając w mitach indogermańskich występował jako symbol światła i wiosennej odnowy. Generalnie w kulturze prapragermańskiej jako zwierzę, które jest niezwykle płodne, chowa się w bruzdach ziemi, pozostaje w bliskim związku z ziemią, był symbolem ciągłej odnowy życia – dodaje prof. Smolińska.

Jak podkreśla nasza rozmówczyni, na Górnym Śląsku zajączek pojawił się w okresie międzywojennym. Dawniej szczególnie popularny był w tej części Wielkopolski, która była pod zaborem pruskim.

Jak wygląda tradycja z związana z zającem rozdającym prezenty?

- Dla zająca szykuje się gniazdka w ogrodzie, w sadzie. Są one wypełnione specjalnie dla dzieci jajeczkami – wyjaśnia prof. Smolińska. – Po II wojnie światowej to były takie jajeczka nie najlepszej jakości z lukrowanego cukru i kolorowane na różne sposoby. Dzieci szukały tych jajeczek, sądząc, że to zając je przynosi. Później cukrowe jajeczka wątpliwej jakości smakowej zastąpiono różnego rodzaju innymi słodyczami i ozdobami wielkanocnymi. Im bliżej naszych czasów do tego koszyczka czy gniazdeczka wkłada się kolorowe mydełka czy różne kolonialne rzeczy – dodaje prof. Smolińska

Jak dawniej wyglądał zwyczaj szukania prezentów, które przynosił zajączek?

- Pamiętam moje wielokrotne rozmowy ze zmarłym już twórcą ludowym Jerzym Lipką z Gogolina, który przypominał o symbolice tego zajączka – kontynuuje opowieść prof. Smolińska. – Otóż pan Jerzy jeszcze jako mały chłopiec musiał biec do sadu, bo tylko na zewnątrz, poza domem ten zając przychodził. Zanim można było szukać gniazdka zająca, należało opukiwać drzewa. To było magiczne zachowanie, bo należało uderzać w te drzewa, potrząsać gałęziami, żeby je budzić do życia, żeby je w ten sposób mobilizować do obfitego dawania owoców. Mówił mi pan Lipka, że małe dzieci uderzały tylko w pień drzewa. Młodzieńcy natomiast potrząsali gałęziami. Dla młodzieży gniazdka były umiejscowione na drzewie, natomiast dla maluchów gdzieś tam na przykład pod krzakiem agrestu – dodaje prof. Smolińska.

 Katarzyna Zawadzka

Kultura i rozrywka

2023-07-05, godz. 16:30 Rozstrzygnięto i wręczono nagrody w konkursie o Kresach Wschodnich Instytut Śląski rozstrzygnął konkurs i wręczył nagrody w konkursie 'Opowiem Ci o Kresach - wspomnienia, relacje, pamiątki'. Na konkurs wpłynęło 58 prac… » więcej 2023-07-05, godz. 12:00 "To jest polskość i patriotyzm". Przed nami VI Polonijny Festiwal Polskiej Piosenki - Około jednej trzeciej naszych rodaków żyje poza Polską, co stanowi 20 milionów osób - przypomniała w Porannej Rozmowie Radia Opole redaktor Halina Nabrdalik… » więcej 2023-07-05, godz. 10:00 "Pomaganie jest fajne". Skarpetkowa inicjatywa seniorów z Opola Maskotki z kolorowych skarpetek szyją seniorzy z Domu Dziennego Pobytu Złota Jesień z Opola. Przyjęli wyzwanie, nie pierwszy zresztą raz, fundacji Dr. Clown… » więcej 2023-07-04, godz. 16:00 Wystawa poświęcona twórcy amfiteatru na opolskim rynku Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu razem z partnerami przygotowała okolicznościową wystawę towarzyszącą 60. Krajowemu Festiwalowi Polskiej Piosenki w… » więcej 2023-07-04, godz. 11:15 "To ma być zabawa". Letnie warsztaty teatralne w Głubczycach Letnie warsztaty teatralne - to jedna z wakacyjnych propozycji na spędzenie wolnego czasu przygotowana przez Miejski Ośrodek Kultury w Głubczycach. » więcej 2023-07-03, godz. 15:25 Na Górze św. Anny wystartował tradycyjny młodzieżowy plener malarski Na Górze św. Anny ruszył kolejny młodzieżowy plener malarski organizowany przez Strzelecki Ośrodek Kultury. To już wieloletnia tradycja. » więcej 2023-07-01, godz. 14:30 Rocznica powstania galerii połączona z wernisażem obrazów jej właścicielki [ZDJĘCIA] Tłum gości na wernisażu zakrytych papierem obrazów. Tak wyglądały obchody trzeciej rocznicy powstania Aneta Barglik Gallery w Opolu, połączone z wernisażem… » więcej 2023-07-01, godz. 13:30 Ewa Jakubiec spod Nysy zdobyła tytuł Miss Polonia 2023 Pochodząca z Opolszczyzny, ale aktualnie mieszkająca we Wrocławiu, 26-letnia Ewa Jakubiec zdobyła tytuł Miss Polonia 2023. Wybory najpiękniejszej Polki odbyły… » więcej 2023-07-01, godz. 13:00 Gra kolorów na wystawie w Galerii "Pierwsze Piętro" w Opolu [ZDJĘCIA] Łucja Piwowar-Bagińska, opolska malarka i wykładowca na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Opolskiego, pokazuje swoje obrazy w Galerii ZPAP 'Pierwsze Piętro' w Opolu… » więcej 2023-06-30, godz. 12:48 Można jeszcze zapisać dziecko na półkolonie w Kluczborku. Turnusy na początku sierpnia Są jeszcze miejsca na dwa turnusy półkolonii, pt. 'Wakacje w Bajce' Centrum Aktywności Lokalnej w Kluczborku. » więcej
78798081828384
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »