Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-06-15, godz. 14:10 "Szacunek dla tych ludzi". Najlepsi strażacy rywalizują w Opolu [ZDJĘCIA] Najtwardsi z najtwardszych rywalizują na pl. Kopernika w Opolu. W zawodach Toughest FireFighter 2024 wymagających dużej siły, sprawności i wytrzymałości… » więcej 2024-06-15, godz. 14:00 Burze na południu województwa. Jest ostrzeżenie synoptyków Przed nami kolejny dzień z silnymi opadami deszczu i burzami. IMGW we Wrocławiu wydało ostrzeżenie pierwszego stopnia przed burzami na południu Opolszczyzny… » więcej 2024-06-15, godz. 12:15 Uczniowie z trzech opolskich szkół wezmą udział w XXX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży Uczniowie z trzech opolskich szkół podstawowych wezmą udział w XXX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży. PSP nr 1 w Głuchołazach, PSP nr 11 w Kędzierzynie-Koźlu… » więcej 2024-06-15, godz. 10:30 Kolejne prace renowacyjne na terenie dawnego obozu w Sławięcicach Specjaliści od ratowania zabytków wracają na teren byłego niemieckiego podobozu KL Auschwitz III - Blechhammer. Wkrótce rozpocznie się remont dwóch bram… » więcej 2024-06-15, godz. 10:00 Szpital kliniczny w Opolu ma już 7 lat. Zaprasza na akcję profilaktyczną Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu ma już siedem lat. Z tej okazji lecznica przygotowała specjalną akcję „Profilaktyczna Siódemka na 7-lecie USK”… » więcej 2024-06-15, godz. 09:10 Większe, nowoczesne i samowystarczalne energetycznie. Dąbrowa będzie mieć nowe przedszkole Coraz bliżej budowy nowego przedszkola w Dąbrowie w powiecie opolskim. Gmina wyłoniła wykonawcę inwestycji. Nowe, samowystarczalne energetycznie przedszkole… » więcej 2024-06-15, godz. 09:00 Opolskie akweny i basen letni przygotowane do wakacji. "Zostały kosmetyczne prace" Opolskie kąpieliska i basen letni 'zgłaszają' gotowość do wakacji. Sezon kąpielowy na tych obiektach rozpocznie się 21 czerwca. » więcej 2024-06-15, godz. 08:00 Startują Dni Głuchołaz. Wystąpią gwiazdy krajowej sceny muzycznej Znani z radia i telewizji artyści wystąpią podczas Dni Głuchołaz. Usłyszymy Ewelinę Lisowska, Izabelę Trojanowską i Mesajah. Odbędzie się też kilka… » więcej 2024-06-14, godz. 20:30 W Prudniku obradowało Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pradziad Radosław Roszkowski po raz piąty został wybrany prezesem Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pradziad. Walne zebranie obradowało w Prudniku. Na pięcioletnią… » więcej 2024-06-14, godz. 19:37 "Cały czas mamy nowe firmy". Opolska Izba Gospodarcza wyróżniła ludzi biznesu i nie tylko [ZDJĘCIA] Po raz 21. Opolska Izba Gospodarcza przyznała Opolskie Nagrody Jakości. Laureatami zostało 6 różnych podmiotów: prywatni przedsiębiorcy, uczelnia wyższa… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »