Żegnamy upalne lato, witamy kolorową jesień!
Dziś (22.09) nastąpiła zmiana pór roku. O 15.31 przywitaliśmy jesień astronomiczną. Jutro (23.09) natomiast rozpocznie się jesień kalendarzowa.
- Tak jak my potrzebujemy odpoczynku, to drzewa też chcą odpocząć. Są po tym czasie, kiedy produkowały kwiaty, kiedy produkowały owoce, więc po tym okresie wzmożonej aktywności drzewa faktycznie chcą odpocząć, a utrzymanie listowia jest kosztowne - wyjaśnia dr Grzegorz Hebda, biolog z Uniwersytetu Opolskiego.
Kolejnym, dodajmy bardzo atrakcyjnym wizualnie atrybutem jesieni, są zmieniające się kolory liści. Okazuje się, że chociaż sam mechanizm tego zjawiska jest naukowcom doskonale znany, to na pewno nie wiemy wszystkiego.
- Odpowiedzialne są za to trzy barwniki. W zasadzie dwa z nich są obecne w liściu przez cały czas. Tak jak mamy barwnik zielony - chlorofil, który jest potrzebny do przeprowadzenia procesu fotosyntezy, to mamy jeszcze dwa barwniki - karoten i ksantofil - to są te barwniki pomarańczowe i żółte. Natomiast co ciekawe, za liście przebarwiające się na czerwony, prawie purpurowy kolor jest odpowiedzialny kolejny barwnik: antocyjany. I to jest barwnik, który nie był wcześniej w liściach, tylko jest produkowany jesienią, a skoro jest produkowany to znaczy, że ma jakąś funkcję i to jest taka zagadka albo takie misterium, które spędza sen z powiek botanikom już od wielu wielu lat. No bo skoro już na sam koniec drzewo "inwestuje", żeby wyprodukować jakiś barwnik, to znaczy, że on jest do czegoś potrzebny i "po co?" - to nie do końca jest wyjaśnione - dodaje Hebda.
Od dzisiaj kolejna pora roku jest faktem, więc nie ma co żałować minionego lata, tylko trzeba korzystać z uroków jesieni, których z całą pewnością nie brakuje.
- Jesienią mamy do czynienia z jednym z piękniejszych, widowiskowych zjawisk w świecie przyrody, czyli z wędrówkami ptaków, które są już nie zagadką, ale takim misterium, czymś bardzo pięknym, kiedy idziemy nawet miastem i widzimy wielkie klucze przelatujących ptaków. Jesień to jest też - można powiedzieć - czas konsumpcji tych wszystkich miłosnych uniesień w świecie owadów. Właśnie jesienią są ich jaja, są ich larwy, są ich poczwarki, które jesienią zasną, ale wiosną obudzą się i dadzą nowe pokolenie - mówi Grzegorz Hebda.
Miłośnikom upałów na pocieszenie pozostaje bardzo dobra informacja, że skoro dziś zaczęła się jesień, to już za 9 miesięcy rozpocznie się kolejne lato.