Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Eksplozja kotła
2022-11-22, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Eksplozja kotła

Dziś przypada 75 rocznica katastrofy kolejowej, jaka miała miejsce w Szumiradzie niedaleko Kluczborka. Doszło tam do wybuchu kotła parowego w tzw. parowozie. W efekcie eksplozji na miejscu zginęła dwuosobowa załoga lokomotywy.
Ładna Historia 22 listopada 2022 r.
Wybuchy kotłów w parowozach nie były zdarzeniami szczególnie rzadkimi. W latach 1945 – 1984 w Polsce miało miejsce 16 takich przypadków. Nic nie zapowiadało nieszczęścia gdy 22 listopada 1947 roku pociąg o numerze 9741 wyruszał z Fosowskich na swoją codzienną trasę do Kluczborka.

Dwuosobowa załoga parowozu Ty-2-361 składała się z doświadczonych kolejarzy, na co dzień stacjonujących w lokomotywowni w Ostrowie Wielkopolskim. Z Kluczborka mieli wyruszyć właśnie w trasę do macierzystej stacji. Tymczasem w okolicach stacji Szumirad położonej obok wsi Chudoba doszło do tragicznego w skutkach przeoczenia.

Prawdopodobnie rutyna sprawiła, że pomocnik maszynisty, ani sam maszynista nie zwrócili uwagi na dramatycznie niski poziom wody w kotle parowozu. A przecież obserwacja poziomu lustra wody w kotle na wodowskazie była jednym z najważniejszych obowiązków drużyny parowozu, miało to zapewnić utrzymywanie optymalnego ciśnienia pary wodnej w instalacji napędowej parowozu.

Od optymalnego poziomu wody w kotle zależała zarówno moc maszyny, ekonomiczność pracy kotła, a przede wszystkim bezpieczeństwo obsługi.

Niestety, tym razem doświadczeni kolejarze się zagapili. Być może coś na zewnątrz odwróciło ich uwagę i nie uzupełnili w kotle wody, której przecież mieli spory zapas w specjalnym zbiorniku nad kotłem. Poziom lustra wody w kotle powinien utrzymywać się w granicy 10 cm od górnej części skrzyni ogniowej – mówi instrukcja obsługi parowozu.

Gdy górna ścianka paleniska wynurzy się z wody wypadki zaczynają biec błyskawicznie.
W protokołach komisji badającej wypadek zapisano, że prawdopodobnie w efekcie przeoczenia doszło do wyczerpania się wody w kotle, w którym przy niskim stanie wody odsłaniał się szczyt skrzyni ogniowej przystosowanej do pracy w pełnym zanurzeniu w pełniącej funkcję chłodzącą ściany paleniska wodzie.

W efekcie pozostała w kotle woda zmieniła się w parę, a ponieważ ciepło właściwe pary wodnej jest prawie dwa razy mniejsze niż wody czyli do ogrzania tej samej ilości pary potrzeba dwa razy mniej energii niż jest potrzebne do ogrzania do tej samej temperatury wody w stanie ciekłym, nastąpił szybszy niż przewidywała konstrukcja kotła wzrost temperatury i ciśnienia.

Para wytworzona w ilościach znacznie większych, niż były w stanie w stanie oddać do atmosfery zawory bezpieczeństwa rozsadziła kocioł. Części kabiny i fragmenty kotła znajdowano w odległości do 2 km od miejsca wybuchu.

Po II wojnie światowej miało w Polsce miejsce 16 przypadków wybuchu kotła parowozu i wszystkie miały tę samą przyczynę czyli zbyt niski poziom wody w kotle, do czego doprowadziła nieuwaga maszynisty. Na Opolszczyźnie podobny wypadek miał miejsce na trasie z Opola do Ozimka w roku 1949.

Ostatni taki przypadek miał miejsce w roku 1984 w okolicach Lwówka Śląskiego. Wkrótce parowozy całkowicie zniknęły z polskich tras kolejowych. Dziś można je zobaczyć w akcji tylko w specjalne okazje, gdy wyruszają na trasy pociągi retro, w których główną atrakcją są właśnie buchające parą i dymem stare parowozy.

Zobacz także

2022-10-10, godz. 12:45 Pamiętny Furman... Dziś przypada 87 rocznica urodzin wybitnego polskiego tenora Stanisława Jopka, który ostatnie lata życia spędził na Opolszczyźnie. » więcej 2022-10-07, godz. 12:45 "Misja stabilizacyjna" 400 lat temu – w październiku roku 1622 - zakończyła się na Śląsku misja stabilizacyjna prowadzona tu na zlecenie cesarza Austrii przez Lisowczyków. » więcej 2022-10-06, godz. 12:45 Badacz Chin i Ameryki 117 lat temu 6 października 1905 roku w Berlinie zmarł urodzony na Opolszczyźnie wybitny niemiecki geolog i geograf    Ferdinand von Richthofen. » więcej 2022-10-05, godz. 12:45 Czeskie porządki Dziś przypada 667 rocznica objęcia przez Piastów Oleśnickich władzy w Koźlu opuszczonym po wygaśnięciu dynastii Piastów Kozielsko-bytomskich. » więcej 2022-10-04, godz. 12:45 Wujek Prysznic Dziś przypada 223 rocznica urodzin wynalazcy prysznica Vincenza Preissnitza. » więcej 2022-10-03, godz. 12:45 Najstarsza linia w Polsce Dziś przypada 176 rocznica uroczystego otwarcia linii kolejowej z Wrocławia do Mysłowic, przez Opole i Kędzierzyn. » więcej 2022-09-30, godz. 12:45 Dowódca Pułku Wilków Dziś przypada 64 rocznica śmierci wybitnego polskiego bojownika i oficera, uczestnika powstań śląskich Franciszka Rataja. » więcej 2022-09-29, godz. 12:45 The last Piast 362 lata temu urodził się ostatni męski przedstawiciel dynastii Piastów książę Jerzy IV Wilhelm. » więcej 2022-09-28, godz. 12:45 Książę na Głubczycach Dziś przypada 589 rocznica śmierci księcia głubczyckiego Przemysława I Opawskiego. » więcej 2022-09-27, godz. 12:45 Prachrzest 1159 lat temu w roku 863 przebywający właśnie w słowackiej Nitrze święci Cyryl i Metody rozesłali swoich uczniów z misją chrystianizacyjną po wszystkich… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »