Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-06-17, 07:00 Autor: PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
17 czerwca
1025 - Zmarł król Bolesław I Chrobry, władca Polski od 992 r.


1501 - W Toruniu zmarł król Jan I Olbracht, panujący od 1492 r.


1620 - W Krakowie zmarł Mikołaj Zebrzydowski, marszałek wielki koronny, wojewoda krakowski, przywódca rokoszu sandomierskiego (1606-1609) przeciwko królowi Zygmuntowi III Wazie; założyciel Kalwarii Zebrzydowskiej.


1696 - W Wilanowie zmarł król Jan III Sobieski, panujący od 1674 r.


1793 - W Grodnie rozpoczął obrady, zwołany na żądanie Rosji, ostatni Sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej; pracując pod terrorem rosyjskich wojsk zatwierdził II rozbiór oraz ustalił nową organizację państwa, która niemal całkowicie unieważniała ustawodawstwo Sejmu Wielkiego.


1794 – Insurekcja Kościuszkowska: Rada Najwyższa Narodowa powołała Sąd Najwyższy Kryminalny, którego zadaniem było osądzenie członków Targowicy i innych współpracowników Rosjan.


1834 - W Paryżu ukończono druk pierwszego wydania "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza.


1835 - W Wysocku niedaleko Jarosławia zmarła księżna Izabela Czartoryska, pisarka, animatorka życia kulturalnego, mecenaska sztuki, kolekcjonerka; założycielka rezydencji w Puławach, na terenie której utworzyła pierwsze polskie muzeum gromadzące pamiątki narodowe; aktywna uczestniczka życia politycznego w okresie Sejmu Wielkiego, związana ze Stronnictwem Patriotycznym.


1882 - W Oranienbaumie w Rosji urodził się Igor Strawiński, kompozytor o polskich korzeniach (jego przodkiem był Stanisław Strawiński, oficer konfederacji barskiej), Strawiński był jednym z głównych przedstawicieli modernizmu muzycznego; twórcą m.in. słynnego baletu "Święto Wiosny", który przez znawców uważany jest za dzieło rozpoczynające erę muzyki współczesnej.


1908 - We Lwowie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego powołany został Związek Walki Czynnej, tajna organizacja, której celem było przyszłe powstanie zbrojne w zaborze rosyjskim; na czele ZWC stanął Kazimierz Sosnkowski.


1915 - W Travniku na terenie Bośni i Hercegowiny urodził się Mirosław Ferić, as myśliwski, porucznik WP, uczestnik kampanii 1939 r. i Bitwy o Anglię, pilot Dywizjonu 303.


1915 - W Brzezinach urodził się Grzegorz Korczyński, działacz komunistyczny, uczestnik wojny domowej w Hiszpanii; od 1942 r. w GL, następnie AL; w latach 1965-1971 wiceminister obrony narodowej; w 1970 r. dowodził oddziałami pacyfikującymi robotnicze protesty na Wybrzeżu.


1920 - W Tczewie utworzono Szkołę Morską.


1921 - Powstała Biblioteka Polska PAN w Rzymie po przekazaniu przez Józefa Michałowskiego prywatnego księgozbioru Ośrodkowi Polskich Studiów Akademii Umiejętności.


1925 - W Genewie podpisany został protokół o zakazie używania w czasie wojny gazów trujących i broni bakteriologicznej; wśród sygnatariuszy dokumentu był rząd polski.


1931 - W Ciechanowie urodził się Ignacy Gogolewski, aktor, przez wiele lat związany z Teatrem Polskim w Warszawie, następnie Teatrem Narodowym; niezapomniany Antek Boryna w ekranizacji "Chłopów", wystąpił również w filmach "Żołnierz Królowej Madagaskaru", "Szyfry", "Jowita", "Hrabina Cosel", "Samotność we dwoje", "Bolesław Śmiały", "Spotkanie na Atlantyku", "Zamach stanu", a także w serialu "Stawka większa niż życie"; w latach 2005-2006 prezes ZASP-u.


1934 - Ukazał się dekret prezydenta RP Ignacego Mościckiego o utworzeniu obozu izolacyjnego w Berezie Kartuskiej.


1939 - W Warszawie urodził się Krzysztof Zanussi, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Struktura kryształu", "Życie rodzinne", "Iluminacja", "Bilans kwartalny", "Barwy ochronne", "Spirala", "Kontrakt", "Constans", "Z dalekiego kraju", "Życie za życie. Maksymilian Kolbe", "Rok spokojnego słońca" - uhonorowany Złotym Lwem w Wenecji, "Dotkniecie ręki", "Cwał", "Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową", "Persona non grata" i "Obce ciało"; wieloletni szef Studia Filmowego TOR.


1939 - W Tokio urodziła się Ludmiła Jakubczak, piosenkarka, tancerka.


1940 - W Warszawie urodził się Jakub Karpiński, socjolog, historyk, politolog, działacz opozycji antykomunistycznej.


1944 - W Warszawie urodził się Adam Kreczmar, poeta, satyryk.


1945 - W Moskwie rozpoczęły się rozmowy na temat utworzenia w Polsce Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej.


1945 - Wojsko Polskie zajęło polską część Cieszyna.


1963 - Zmarł Richard Baer, nazistowski zbrodniarz, komendant KL Auschwitz-Birkenau (1944-1945); po ewakuacji obozu w styczniu 1945 r. otrzymał nominację na komendanta KL Mittelbau-Dora; miał być sądzony w 1963 r. w RFN w procesie 24 zbrodniarzy SS, jednak ze względu na zły stan zdrowia jego sprawę wyłączono z procesu.


1971 - W Montrealu zmarł Antoni Szyling, generał WP; w czasie kampanii 1939 r. dowódca Armii "Kraków", mającej bronić Górnego Śląska i południowego skrzydła polskiego frontu; po walkach odwrotowych wyprowadził większość sił armii na wschód od Wisły; dowodził w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim.


1972 - W Warszawie urodził się Michał Żebrowski, aktor, znany m.in. z roli Jana Skrzetuskiego w ekranizacji "Ogniem i mieczem" oraz Tadeusza Soplicy w "Panu Tadeuszu", wystąpił również w filmach "Poznań 56", "Wiedźmin", "Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem", "Pręgi", "Rok 1612", "Janosik. Prawdziwa historia", "Sęp" i "Tajemnica Westerplatte", a także w serialu "Sława i chwała"; dyrektor naczelny Teatru 6. piętro w Warszawie.


1983 - W Warszawie zmarł Miron Białoszewski, poeta, prozaik, twórca teatralny, autor "Pamiętnika z powstania warszawskiego".


1985 - SB aresztowała w Warszawie Tadeusza Jedynaka, członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "Solidarność" z regionu Śląsko-Dąbrowskiego.


1991 - W Bonn premier Jan Krzysztof Bielecki i kanclerz Helmut Kohl podpisali polsko-niemiecki traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy.


1999 - Papież Jan Paweł II zakończył ósmą pielgrzymkę do Polski (5-17 czerwca 1999).


2000 - W Charkowie z udziałem premiera Polski Jerzego Buzka i premiera Ukrainy Wiktora Juszczenki uroczyście otwarto Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu; w Charkowie-Piatichatkach spoczęły szczątki 4302 polskich ofiar NKWD, z których zdecydowaną większość stanowili więźniowie obozu w Starobielsku, w tym ośmiu generałów; w dołach śmierci, wraz z polskimi oficerami, leży także około 2,8 tys. ofiar stalinowskiego terroru z lat 1937-1938.


2004 - W Warszawie zmarł Jacek Kuroń, wieloletni więzień polityczny PRL, współtwórca Komitetu Obrony Robotników, czołowy doradca kierownictwa NSZZ "Solidarność", uczestnik obrad Okrągłego Stołu, parlamentarzysta, minister pracy i polityki socjalnej, historyk, publicysta, wychowawca, społecznik.


2010 - W Nowym Jorku zmarła Elżbieta Czyżewska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach "Mąż swojej żony", "Zaduszki", "Gdzie jest generał", "Godzina pąsowej róży", "Milczenie", "Żona dla Australijczyka", "Giuseppe w Warszawie", "Rysopis", "Niekochana", "Małżeństwo z rozsądku" i "Wszystko na sprzedaż".


2017 - W Międzyrzecu Podlaskim zmarł aktor filmowy i teatralny Mieczysław Kalenik, najbardziej znany z roli Zbyszka z Bogdańca w filmie "Krzyżacy" Aleksandra Forda.


2019 - W Prądkach koło Bydgoszczy zmarł Zbigniew Nowek, działacz opozycji antykomunistycznej, szef Urzędu Ochrony Państwa (1998-2001) i Agencji Wywiadu (2005-2008).

Zobacz także

2024-06-20, godz. 09:10 Katowice/ Upamiętniono Narodowy Dzień Powstań Śląskich Uroczystość z okazji Narodowego Dnia Powstań Śląskich odbyła się w czwartek pod pomnikiem Powstańców Śląskich w Katowicach. Wicewojewoda Michał Kopański… » więcej 2024-06-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 czerwca » więcej 2024-06-19, godz. 14:18 Wodzisław Śląski/ W muzeum odtworzono miejski rynek, który został zniszczony w 1945 r. Rynek w Wodzisławiu Śląskim został niemal doszczętnie zniszczony podczas walk w 1945 r. Po kilku latach pracy udało się go szczegółowo odtworzyć. Wystawa… » więcej 2024-06-19, godz. 11:13 Małopolskie/ Marian Misiak, żołnierz wyklęty, spoczął w Wadowicach Marian Misiak ps. "Anioł", partyzant Batalionów Chłopskich oraz poakowskiej Armii Polskiej w Kraju, spoczął we wtorek w Panteonie Wyklętych na cmentarzu… » więcej 2024-06-19, godz. 10:08 MKiDN: Instytut Myśli Politycznej im. Narutowicza zamiast Instytutu Dmowskiego i Paderewskiego Instytut Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza zastąpi Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Jana Ignacego Paderewskiego - poinformowano… » więcej 2024-06-19, godz. 09:39 100 lat temu urodził się Wasil Bykau - pisarz oskarżający Łukaszenkę o niszczenie narodu 19 czerwca 1924 r. w Byczkach w województwie witebskim urodził się Wasil Bykau, pisarz, założyciel Białoruskiego Frontu Ludowego. Był zdecydowanym krytykiem… » więcej 2024-06-19, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 19 czerwca » więcej 2024-06-18, godz. 13:59 UNESCO: sztuczna inteligencja sprzyja rozpowszechnianiu fałszywych informacji o Hokolauście Generatywna sztuczna inteligencja (genAI) sprzyja rozpowszechnianiu fałszywych informacji o Holokauście, a to grozi podsycaniem antysemityzmu i zmianą stosunku… » więcej 2024-06-18, godz. 11:39 Ludowa historia Górnego Śląska. Bez robotników nie byłoby wielkich fortun i pałaców (wywiad) Bez robotników i górników nie byłoby wielkich fortun ani ich pałaców. Niektórzy zapominają, że potrzebna była praca tych bezimiennych mas, żeby nieliczni… » więcej 2024-06-18, godz. 10:56 55 lat temu zginął Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg i działacz katolicki 18 czerwca 1969 r. zmarł tragicznie Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg, publicysta, współzałożyciel i prezes Klubu Inteligencji Katolickiej, poseł na Sejm… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »