Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 170 lat temu zmarł Józef Elsner, kompozytor, nauczyciel…
2024-04-18, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

170 lat temu zmarł Józef Elsner, kompozytor, nauczyciel Fryderyka Chopin

Maksymilian Fajans: Józef Elsner
Maksymilian Fajans: Józef Elsner
170 lat temu, 18 kwietnia 1854 roku, zmarł Józef Elsner, kompozytor, pedagog i teoretyk muzyki, nauczyciel Fryderyka Chopina. Zasłużył się jako organizator instytucji muzycznych i szkolnictwa muzycznego w Warszawie oraz założyciel konserwatorium warszawskiego, przekształconego w 1926 roku w Szkołę Główną Muzyki.
Jednak najbardziej jest znany z tego, że w latach 20. XIX wieku uczył młodego Chopina, którego talent na świadectwie szkolnym opisał jako "szczególną zdatność" i "geniusz muzyczny". Chopin dedykował mu swoją Sonatę c-moll op. 4 na fortepian.

Z pochodzenia Niemiec, Polak z wyboru, przez 55 lat działał w Warszawie, w której osiedlił się w 1799 roku. Był dyrektorem opery w Teatrze Narodowym, założył pierwsze wydawnictwo muzyczne wydające nuty, prowadził działalność recenzencką, naukową i pedagogiczną. W latach 20. XIX wieku prowadził trzy szkoły muzyczne, w tym związaną z Uniwersytetem Warszawskim - Szkołę Główną Muzyki. Wykształcił wielu młodych polskich kompozytorów, wśród jego uczniów, oprócz Fryderyka Chopina, byli Julian Fontana, Oskar Kolberg oraz Ignacy Feliks Dobrzyński.

Sam też komponował, a jego twórczość, w której łączył styl klasyków wiedeńskich, elementy opery włoskiej i polskiej muzyki ludowej, cieszyła się uznaniem współczesnych. Był autorem 30 oper, między innymi "Leszek Biały", "Król Łokietek", "Jagiełło w Tenczynie", kompozycji orkiestrowych, jak: symfonie, marsze i tańce, tworzył także pieśni msze i kantaty. Ponad 20 lat pisał recenzje i artykuły do czasopism polskich, a także był korespondentem lipskiej "Allgemeine Musikalische Zeitung".

Spod jego pióra wyszły dwie rozprawy dotyczące właściwości języka polskiego: "Rozprawa o metryczności i rytmiczności języka polskiego" i "Rozprawa o melodii i śpiewie" oraz podręcznik "Sumariusz moich utworów muzycznych z objaśnieniami o czynnościach i działaniach moich jako artysty muzycznego" - wydany w połowie XX wieku.

Józef Elsner zmarł 18 kwietnia 1854 roku, w swoim majątku Elsnerów pod Warszawą. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.

Kompozytor jest patronem jednej z ulic na warszawskim Mokotowie. W rodzinnym Grodkowie są obchodzone Dni Elsnerowskie, poświęcone jego pamięci.

(więcej)

Józef Elsner urodził się 1 czerwca 1769 roku w Grodkowie koło Opola. Jego matka była Ślązaczką i córką budowniczego instrumentów muzycznych z okolic Kłodzka, ojciec - Niemcem, stolarzem i również budowniczym instrumentów. Józef od dzieciństwa przejawiał zamiłowanie do muzyki. Śpiewał w chórze kościelnym, a potem kontynuował edukację we Wrocławiu, gdzie uczył się i śpiewał w szkole przy klasztorze dominikanów oraz w jezuickim Gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu. Grał w orkiestrze teatralnej, uczył się gry na skrzypcach oraz basu cyfrowanego, zaczął też komponować.

Rozpoczął studia teologiczne, potem lekarskie, lecz poświęcił się muzyce. Przez Wiedeń, potem Brno, gdzie miał posadę skrzypka w orkiestrze teatralnej, przeniósł się do Lwowa. Tam współpracował z Wojciechem Bogusławskim, pisząc polskie opery do jego tekstów, organizował też koncerty i komponował. Z Lwowa w 1799 roku wyjechał do Warszawy, z którą związał się do końca życia.

Za zasługi na rzecz muzyki w 1823 roku został odznaczony Orderem Świętego Stanisława IV klasy

Józef Elsner był dwukrotnie żonaty, pierwszy raz z Klarą Abt, która zmarła przy urodzeniu córki Karoliny (ta żyła sześć lat), drugi raz z Karoliną Drozdowską, śpiewaczką opery warszawskiej, z którą miał trzy córki.

Zobacz także

2024-10-27, godz. 11:00 100 lat temu odbył się ponowny pogrzeb Henryka Sienkiewicza 100 lat temu, 27 października 1924 roku odbył się ponowny pogrzeb Henryka Sienkiewicza. Sprowadzone do Polski ze Szwajcarii prochy jednego z najwybitniejszych… » więcej 2024-10-27, godz. 09:00 80 lat temu doszło do tragicznej ucieczki z Auschwitz 80 lat temu, 27 października 1944 roku, doszło do tragicznej ucieczki więźniów z niemieckiego obozu zagłady Auschwitz. Ucieczkę zorganizowali członkowie… » więcej 2024-10-27, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 27 października » więcej 2024-10-26, godz. 12:29 Archiwum IPN poszukuje wolontariuszy do zbierania danych o ofiarach niemieckich represji Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej poszukuje wolontariuszy, który pomogą zbierać dane o ofiarach niemieckich represji. Działalność wolontariuszy ma wesprzeć… » więcej 2024-10-26, godz. 12:20 Mecz NAC Breda dla generała Maczka Piłkarze i kibice klubu sportowego NAC Breda podczas dzisiejszego meczu uczczą pamięć żołnierzy 1. dywizji pancernej generała Maczka. 29 października 1944… » więcej 2024-10-26, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 26 października » więcej 2024-10-26, godz. 01:00 Tadeusz Kościółek, zgładzony przez władze komunistyczne, spoczął na cmentarzu Podgórskim Uroczystości pogrzebowe Tadeusza Kościółka, skazanego na karę śmierci i zgładzonego przez władze komunistyczne w 1953 r., odbyły się w piątek na cmentarzu… » więcej 2024-10-25, godz. 15:45 Breda - odsłonięcie popiersia generała Maczka Na polskim cmentarzu wojskowym w Bredzie odsłonięto popiersie generała Stanisława Maczka. Dowodzona przez niego 1.dywizja pancerna 80 lat temu wyzwoliła miasto… » więcej 2024-10-25, godz. 11:00 Konkurs plastyczny w ramach Tygodnia Patriotycznego Muzeum Ziemi Kozielskiej i Miejska Biblioteka Publiczna w Kędzierzynie-Koźlu zapraszają dzieci i młodzież do udziału w konkursie plastycznym pod tytułem… » więcej 2024-10-25, godz. 09:00 106 lat temu został powołany Sztab Generalny Wojska Polskiego 106 lat temu, 25 października 1918 roku, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego powołała urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich. Dziesięć lat później - w 1928… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »