Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022
2022-01-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
Podczas II wojny światowej, także na Śląsku ważną rolę odgrywały dziewczęta i kobiety. Wśród nich te zaangażowane w działalność Armii Krajowej i w innych organizacjach polskiego państwa podziemnego.
Szczególnie aktywne były harcerki. Często działały w strukturach administracyjnych Polski podziemnej.
Jedną z nich była Wanda Bzowska ,która prowadziła sekretariat działającego od stycznia 1942 roku podpułkownika Henryka Kowalówki. Potem kiedy Kowalówka musiał zlikwidować punkt kontaktowy rozpoczęła działalność jako kurierka między lokalnymi strukturami a Komendą Główną Związku Walki Zbrojnej.

Inna kobieta zaangażowana w działalność nieodległościową od czasów powstania Polskiej Organizacji Wojskowej, a później walk o Lwów Maria Wittek ps. Mira powołała Wojskową Służbę Kobiet , która rozpoczęła swoją działalność, także w Śląskim Okręgu Armii Krajowej.
Kiedy Niemcy zaatakowały Polskę w 1939 roku dowodziła Kobiecymi Batalionami Pomocniczej Służby Wojskowej. W latach 1939 -1945 stała na czele Wojskowej Służby Kobiet, pracowała w Komendzie głównej Armii Krajowej.
Podziemne struktury na Śląsku organizowała też kobieta jedyna cichociemna Elżbieta Zawacka ps. Zelma. W działalność śląskiej konspiracji zaangażowała się już w pierwszych miesiącach II wojny, kiedy organizowała Zagłębiowski Podokręg Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej. Pod koniec 1940 roku została przeniesiona do Warszawy do wydziału Łączności Zagranicznej Komendy Głównej AK.

Po przeniesieniu do centrali Zawackiej na Śląsku zastąpiła ją Teresa Delekta ps. Janka. Od stycznia 1942 roku jest szefem łączności w Sztabie Śląskiego Okręgu ZWZ. To właśnie ona organizowała kursy
szyfrowania, organizowała działalność komórki łączności oraz zajmowała się kwatermistrzostwem przebywających w Krakowie oficerów Śląskiego Okręgu Armii Krajowej. Wtedy komendantem Śląskiego Okręgu był pułkownik Zygmunt Walter-Janke
Właśnie we wspomnieniach pułkownika Waltera możemy przeczytać, że „Janka” zajmowała się także wysyłką broni oraz radiostacji dla oddziałów partyzanckich AK.

Po powrocie do Zagłębia Dąbrowskiego niemal cudem uniknęła aresztowania przez Niemców. W Krakowie jej obowiązki przejęła następna konspiratorka Zofia Lach ps. ”Marysia”. Tymczasem „Janka” włączyła się w działalność konspiracyjną Inspektoratu AK Sosnowiec, ale zaangażowała się także w innych częściach Górnego Śląska. Podobnie jak wiele innych kobiet pozostawała do końca wojny aktywna w działalności podziemnej.
O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »