Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021
2021-12-18, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021

[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec hitlerowskich. Organizowanie partyzantki w przemysłowym zagłębiu górnośląskim było niemożliwe.
Działalność partyzantki nasiliła się jednak dopiero po 1943 roku. Oddziały zbrojnej konspiracji działały na południu Okręgu (Podbeskidzie, Śląsk Cieszyński) oraz w powiatach olkuskim, zawierciańskim i lublinieckim ze względu na występowanie kompleksów leśnych.

Poza oddziałami akowskimi były też inne związane z różnymi formacjami politycznymi od lewej do prawej strony. Szczególnie aktywne były te działające na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.

Wśród nich znalazł się oddział “Czantoria”dowodzony przez jednego z powstańców śląskich Karola Hellera. Inne oddziały m.in. “Wędrowca” docierały aż na Opolszczyznę.
Ważną role odgrywała grupa partyzancka Armii Krajowej pod dowództwem Gerarda Woźnicy ”Hardego.

W czasie okupacji niemieckiej na Śląsku działały tez struktury Podokręgu Śląskiego Ruchu Ludowego”Roch”. Działały także oddziały Batalionów Chłopskich, które współpracowały z partyzantką akowską.

Był rok 1943. Partyzanci w Beskidach, także ci ze zgrupowania “Wędrowiec” przygotowywali się do przetrwania kolejnej zimy. Pomagała im tamtejsza ludność.
Niektóre rodziny na życzenie partyzantów zapraszały do siebie Niemców. Ta niebezpieczna gra w zdobywanie informacji, ale i broni oraz ekwipunku od nietrzeźwych żołnierzy niemieckich często kończyła się tragicznie.

Jesienią kilku partyzantów ze zgrupowania zaatakowało urząd pocztowy w Brennej. Po skonfiskowaniu żywności udali się w kierunku Klimczoka wspomina Michał Heller.

Jedną z ich ostatnich akcji było zatrzymanie 80 osobowej wycieczki z Wrocławia osobowej wycieczki z Wrocławia na trasie Klimczok-Biały Krzyż. Partyzanci zdobyli wtedy 6 parabellek i 12 sztyletów lotniczych.w listopadzie tego samego roku zgrupowanie wizytował oficer z z Inspektoratu Rybnickiego Armii Krajowej. Do spotkania doszło na stoku góry Błatniej. Inspektor o pseudonimie Karliczek odczytał rozkazy o awansach.Poza tym do oddziału trafiło kilka dodatkowych sztuk broni I granatów. Przybyły z inspektorem ks.Józef Kania odprawił mszę św.

Pluton Hellera otrzymał w darze, specjalnie przygotowany na tę okazję proporzec. Po poświęceniu proporca partyzanci złożyli przysięgę.Ten niezwykły czas pozostał na długo w ich pamięci zapewnia Heller.
Niewątpliwie przełomowym wydarzeniem stało się przygotowywanie oddziałów do akcji”Burza”. Właśnie wtedy Batalion “Surowiec” Gerarda Woźnicy ps.”Hardy” wyruszył w Beskidy.
Natomiast kompania Stanisława Wencla “Twardego” skierowała się do lasów w pobliżu Częstochowy. Po upadku powstania warszawskiego działalność partyzancka wyraźnie osłabła, ale Akowcy walczyli jeszcze z Niemcami do stycznia 1945 roku.

Po rozwiązaniu Armii Krajowej wielu z nich kontynuowało walkę już nie tylko o polski Śląsk, ale przede wszystkim o niepodległą Polskę za co często płacili najwyższą cenę - cenę życia, tak jak żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych od legendarnego Bartka zamordowani na Opolszczyźnie.

Zobacz także

2022-08-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.08.2022 Dzisiaj mija dokładnie 100 lat, kiedy w Berlinie doszło do zjazdu przedstawicieli głównych organizacji skupiających polską społeczność w Niemczech. Tego… » więcej 2022-08-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.08.2022 Sto lat temu w sierpniu 1932 roku kierownictwo Związku Polaków w Niemczech przyjęło Rodło za znak wszystkich Polaków zrzeszonych w Związku. » więcej 2022-08-15, godz. 09:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.08.2022 102 lata temu trwały intenstywne przygotowania do wybuchu II powstania śląskiego. Na jego czele stanął urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach w pobliżu… » więcej 2022-08-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.08.2022 Początek XX wieku przyniósł Górnemu Śląskowi grupę nowych działaczy walczących o polskość tych ziem.Jednym z takich śląskich działaczy był Wawrzyniec… » więcej 2022-08-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.08.2022 Walkę o utrzymanie wiary i polskości na Śląsku prowadzili także świeccy katolicy. Jednym z najaktywniejszych działaczy śląskich był Karol Miarka –… » więcej 2022-07-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.07.2022 Na przełomie XIX i XX wieku na Śląsku występowało duże zróżnicowanie postaw wśród księży. Wrocławscy studenci teologii pochodzący z Górnego Śląska… » więcej 2022-07-23, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.07.2022 Na Śląsku niezastąpioną rolę odgrywały prawie zawsze biblioteki i czytelnie. W XIX wieku stały się cennym uzupełnieniem działających tam polskich organizacji… » więcej 2022-07-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.07.2022 Dokładnie 100 lat temu odbyła się symboliczna uroczystość przekazania części ziem Górnego Śląska do Polski. W. tym dniu w Katowicach został podpisany… » więcej 2022-07-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022 Kiedy europejska Wiosna Ludów dotarła na Śląsk wydarzenia miały już nie tylko wymiar społeczny, ale stały się też kolejnym etapem walki o charakterze… » więcej 2022-07-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.07.2022 Mija właśnie 81 lat od czasu, kiedy 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarty został w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Wcześniej Konsulat Generalny… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »