Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » 'O polskość Śląska Opolskiego' 09.01.2021
2021-01-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

"O polskość Śląska Opolskiego" 09.01.2021

Stanisław Wasylewski [fot.By autor nieznany - Polona.pl, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74186027]
Stanisław Wasylewski [fot.By autor nieznany - Polona.pl, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74186027]
Kiedy w latach 30-tych w międzywojniu Stanisław Wasylewski odwiedził Opolszczyznę zrodził się pomyśl napisania książki, która przeszła do historii jako jedna z najważniejszych publikacji o Opolszczyźnie. Dzięki niej pisarz pochodzący z Kresów związał się po wojnie ze Śląskiem.
To właśnie dzięki Wasylewskiemu w przestrzeni publicznej zostało spopularyzowane stwierdzenie Śląsk Opolski.
Urodzony w Stanisławowie. W młodości uczył się w gimnazjach we Lwowie i Stryju. Studiował filozofię, polonistykę, na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Już w czasach studenckich wkroczył na dziennikarską drogę. Redagował i publikował w periodykach literackich, ale także w gazetach, również codziennych. Współpracował z radiem. W latach 30. XX wieku podróżował po Śląsku. Wtedy po raz pierwszy dokładniej poznał Opolszczyznę pracując nad książką „Na Śląsku Opolskim”, w której pisał o korzeniach tego regionu i burzliwych losach tej części Górnego Śląska.

Opisywał życie codzienne i przy wiązanie tamtejszych mieszkańców do tradycji, historii i religii. Przede wszystkim jednak pisał o walce Ślązaków z naporem niemieckim, ale także o sytuacji Polaków w Rzeszy w okresie międzywojennym. Tematyce śląskiej poświęcił też esej „Szkice serdeczne i przewrotne” Tekst ukazał się na łamach Odry w drugiej połowie lat czterdziestych.W czasie okupacji pisał do wydawanej wtedy przez Niemców „Gazety Lwowskiej” za co po wojnie został niesłusznie posądzony o kolaborację i na kilkanaście miesięcy trafił do aresztu. Fakt ten jednak stał się przyczyną oskarżenia Wasylewskiego o kolaborację najpierw przez Związek Zawodowy Literatów Polskich, a później przez wymiar sprawiedliwości.

We wrześniu 1945 roku został osadzony w areszcie, gdzie spędził kilkanaście miesięcy, aż do rozprawy sądowej, która zakończyła się całkowitym uniewinnieniem . Dopiero po latach okazało się jednak ,że Wasylewski publikował w porozumieniu z AK, aby w ten sposób docierać też do środowiska literackiego. Mimo to twórczość Wasylewskiego znalazła się na cenzurowanym. Jego przedwojenne książki skrupulatnie zostały wycofane z bibliotek.
W 1948 roku Wasylewski zdecydował się wyjechać wraz z żoną do Opola, które znał z czasów pracy nad swoją książką „Na Śląsku Opolskim”.

Pracował w Komitetu Badań Prehistorycznych, Oboje zamieszkali przy ul. Konsularnej pod numerem 4. W Opolu, ostatnim mieście swego życia, pisał także Wasylewski wspomnienia, które ukazały się pod tytułem : „Czterdzieści lat powodzenia”.

Stanisław Wasylewski zmarł nagle w lipcu 1953.Do końca życia nie doczekał się uznania, jakim cieszył się przed wojną. Dopiero na fali przełomu w 1989 roku walny zjazd Związku Literatów Polskich podjął uchwałę stwierdzającą,że „postępowanie wobec Stanisława Wasylewskiego było bezpodstawne, bezprawne i niegodziwe”.

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »