O niezwykłym bohaterstwie rotmistrza Pileckiego najlepiej świadczy fakt, że jako żołnierz konspiracyjnej Tajnej Armii Polskiej, poszedł na ochotnika do Auschwitz, wykonując rozkaz infiltracji i zorganizowania tam struktur ruchu oporu. Na wolność wydostał się dzięki brawurowej ucieczce.

Po ucieczce z Auschwitz rotmistrz Pilecki działał w konspiracji, brał udział w Powstaniu Warszawskim, później trafił do niewoli niemieckiej, a następnie dołączył do 2. Korpusu Polskiego dowodzonego przez generała Władysława Andersa.

W październiku 1945 roku, na rozkaz generała, wrócił do Polski. W tak zwanej drugiej konspiracji, między innymi gromadził meldunki o represjonowaniu żołnierzy AK przez NKWD, więzieniach i deportacjach na Syberię.

Aresztowany przez bezpiekę w 1947 roku, torturowany blisko rok w areszcie, podczas ostatniego widzenia z żoną powiedział, że "Oświęcim to była igraszka". Został skazany na śmierć w pokazowym procesie i stracony w więzieniu na warszawskim Mokotowie 25 maja 1948-go.

Po straceniu rotmistrza Pileckiego w 1948 roku, jego rodziny nie poinformowano o wykonaniu wyroku, a paczkę dostarczoną do więzienia przez żonę oddano z informacją, że "wyjechał". Bliscy poznali prawdę dużo później.

Ciała rotmistrza do dziś nie odnaleziono. Cały czas trwają prace poszukiwawcze jego szczątków.

Wyrok skazujący Witolda Pileckiego został unieważniony w 1990 roku, przez Sąd Najwyższy. W 2006 roku rotmistrz został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. W 2013-tym - awansowany do stopnia pułkownika.

W rocznicę stracenia rotmistrza Pileckiego, 25 maja, jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem, ustanowiony w 2019-tym przez Parlament Europejski. W rezolucji napisano, że agresja, jakiej doświadczyła Polska w 1939 roku, miała podwójne oblicze - zarówno ze strony hitlerowskich Niemiec, jak i stalinowskiej Rosji.

Oddając hołd polskiemu bohaterowi walki z obu reżimami totalitarnymi, europosłowie podkreślili, że Witold Pilecki jest "przykładem heroicznego sprzeciwu wobec tyranii, prawdziwej miłości wobec ludzi i właściwej postawy w obliczu totalitarnego zniewolenia".

(skrót materiału)