Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 81 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali…
2024-11-03, 11:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

81 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali 42 tysiące Żydów

Masowe groby po operacji Aktion Erntefest na Majdanku- stan współczesny [fot. Bronislaw Wesolowski/wikipedia.pl]
Masowe groby po operacji Aktion Erntefest na Majdanku- stan współczesny [fot. Bronislaw Wesolowski/wikipedia.pl]
Mija 81. rocznica niemieckiej akcji o kryptonimie "Erntefest" - "Dożynki". Jej celem była likwidacja Żydów w Generalnym Gubernatorstwie na Lubelszczyźnie. 3 i 4 listopada 1943 roku funkcjonariusze SS i policji bezpieczeństwa zamordowali w masowych egzekucjach około 42 tysięcy więźniów żydowskich. Akcję przeprowadzili w niemieckich obozach na Majdanku, w Trawnikach i Poniatowej. Uważa się ją za końcowy etap operacji Reinhardt, której celem było wymordowanie Żydów z Generalnego Gubernatorstwa i Okręgu Białostockiego.
Przygotowania do egzekucji w listopadzie 1943 roku Niemcy rozpoczęli w obozach pod koniec października. Więźniowie żydowscy otrzymali rozkaz kopania rowów. Pilnowani przez esesmanów, wykonywali pracę przez całą dobę, w nocy przy świetle reflektorów. Każdy rów miał około 100 metrów długości, trzy metry szerokości i około dwóch metrów głębokości. Niemcy rozpuścili wśród więźniów plotkę o szybkim zbliżaniu się Armii Czerwonej. Rowy miały stanowić zapory przeciwczołgowe, co było dezinformacją, bo Rosjanie w tym czasie dopiero zdobyli Kijów, ponad 500 kilometrów na wschód od Lublina.

Rozstrzeliwania 3 i 4 listopada trwały cały dzień, od świtu do zmierzchu. Akcja „Erntefest” miała wielu polskich świadków - więźniów tych samych obozów, których Niemcy wtedy nie wymordowali, bo nie byli Żydami. To ich zeznania i wspomnienia pozwoliły dość dokładnie opisać zbrodnię. Podczas mordu Niemcy korzystali z głośników, by zagłuszać strzały i krzyki oraz dezorientować ofiary. Żydom najpierw kazano rozebrać się do naga w wyznaczonym baraku, następnie przepędzano ich na miejsce egzekucji. Tam wchodzili do rowu i kładli się twarzą do ziemi. Esesmani zabijali więźniów strzałem w tył głowy.

Podczas dwóch dni listopada Niemcy zabili na Majdanku 18 tysięcy Żydów, 10 tysięcy w obozie w Trawnikach oraz około 14 tysięcy w obozie pracy w Poniatowej.

(więcej)

Akcję o kryptonimie "Erntefest" uważa się za końcowy etap operacji "Reinhardt", której celem było wymordowanie ludności żydowskiej z pięciu dystryktów Generalnego Gubernatorstwa (warszawskiego, radomskiego, krakowskiego, lubelskiego i galicyjskiego), a także z wcielonego do Prus Wschodnich Okręgu Białostockiego. Rozpoczęta w marcu 1942 roku pochłonęła łącznie 2 miliony ofiar.

Akcją "Erntefest" - nazywaną też "krwawą środą" - kierował Jakob Sporrenberg, Wyższy Dowódca SS i Policji w Dystrykcie Lubelskim. Rozkaz natychmiastowej likwidacji Żydów wydał Heinrich Himmler - wódz SS, gestapo i policji w III Rzeszy - po zbrojnym buncie więźniów w nazistowskim obozie zagłady w Sobiborze. W połowie października 1943 roku około 300 więźniów podjęło próbę ucieczki z tego obozu.

Po wojnie tylko nieliczni sprawcy operacji "Erntefest" zostali osądzeni, wśród nich Jakob Sporrenberg, aresztowany przez Brytyjczyków i wydany Polsce. Sąd skazał go na karę śmierci, którą wykonano w Warszawie 6 grudnia 1952 roku.

Zobacz także

2024-12-26, godz. 12:31 Do Sejmu wpłynął projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Do Sejmu wpłynął przygotowany przez posłów Koalicji Obywatelskiej projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Święto… » więcej 2024-12-25, godz. 12:01 "Nie wiemy, kiedy urodził się Jezus, 25 grudnia to data symboliczna" Nie wiemy, w jakim miesiącu urodził się Jezus Chrystus. Data 25 grudnia jest symboliczna. Została wybrana ze względu na dzień przesilenia zimowego – powiedział… » więcej 2024-12-24, godz. 11:58 "Wigilia na Syberii" - pieśń Kaczmarskiego wg obrazu Malczewskiego W 1892 r. Jacek Malczewski namalował obraz "Wigilia na Syberii", blisko sto lat później Jacek Kaczmarski, inspirując się tym obrazem, napisał piosenkę o… » więcej 2024-12-23, godz. 12:38 Są plany na odtworzenie grodu Piastów na opolskim Ostrówku Porozumienie w tej sprawie podpisały dziś (20.12) władze Opola, samorządu wojewódzkiego i urzędu wojewódzkiego. Plan zakłada powstanie pawilonu w okolicy… » więcej 2024-12-23, godz. 12:33 2025 będzie Rokiem Tragedii Górnośląskiej na Opolszczyźnie Przyszły rok będzie w województwie opolskim Rokiem Tragedii Górnośląskiej. Zdecydowali o tym radni sejmiku podczas wtorkowej (17.12) sesji. » więcej 2024-12-23, godz. 12:04 Prezydent: Dla górali wolność i ojczyzna były silniejsze niż strach Dla górali wolność i ojczyzna były silniejsze i cenniejsze niż strach przed niemieckim okupantem - powiedział w niedzielę prezydent Andrzej Duda podczas… » więcej 2024-12-17, godz. 14:21 Modlitwa i biało-czerwone znicze w rocznicę Grudnia '70 Opozycjoniści z czasów PRL i dyrektor oddziału IPN w poniedziałek na Cmentarzu Centralnym oddali hołd ofiarom Grudnia '70. Podczas robotniczej rewolty w Szczecinie… » więcej 2024-12-16, godz. 14:16 Strzały padły, gdy wydawało się że jest po walce - 43 lata temu w pacyfikacji "Wujka" zginęło 9 górników 43 lata temu, 16 grudnia 1981 r., od kul funkcjonariuszy plutonu specjalnego ZOMO zginęło dziewięciu górników kopalni "Wujek" w Katowicach. Strzały padły… » więcej 2024-12-15, godz. 10:55 Powstaje cyfrowy atlas zbrodni nazistowskich 80 lat po zakończeniu II wojny światowej cyfrowy atlas ma przypominać o miejscach zbrodni nazistowskich w Niemczech. Docelowo w atlasie powinno znaleźć się… » więcej 2024-12-14, godz. 10:50 Katedra Notre Dame w Paryżu - polskie ślady Gromadzili się w niej emigranci Powstania Listopadowego; w latach osiemdziesiątych XX w. odbywały się msze za „Solidarność”; w 2014 r. w pobliżu odsłonięto… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »