Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu…
2024-09-06, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu Listopadowym

Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
193 lata temu, 6 września 1831 roku, podczas Powstania Listopadowego, rozpoczęły się walki o Redutę Ordona na przedpolach Warszawy. Dwudniowe starcia polskich powstańców z przeważającymi siłami rosyjskiego zaborcy zakończyły się kapitulacją obrońców. Polscy żołnierze nie widząc szans na zwycięstwo, wysadzili obiekt, a to udaremniło zdobycie amunicji przez nieprzyjaciela. Wskutek przegranej, powstańcy byli zmuszeni poddać Warszawę, a niedługo potem upadło powstanie.
Reduta Ordona, której prawdziwa nazwa brzmiała: "Dzieło fortyfikacyjne nr 54", była częścią zewnętrznego pasa obrony Warszawy. Placówką dowodził major Ignacy Dobrzelewski, wojskami artyleryjskimi - podporucznik Julian Konstanty Ordon. Załoga Reduty Ordona liczyła od 400 do 500 osób, dysponowała zaledwie sześcioma armatami oraz składem amunicji i prochu. Placówka nie była przygotowana na odparcie kilku tysięcy Rosjan, polskie dowództwo bowiem nie spodziewało się ataku od strony Woli, dlatego też Reduty broniła jedna trzecia przewidzianej obsady. W walkach zginęło wielu Polaków i Rosjan, choć nie ma dokładnych danych. Niektóre źródła mówią o 600 żołnierzach rosyjskich.

Bohaterscy obrońcy przeszli do historii za sprawą wiersza Adama Mickiewicza "Reduta Ordona", napisanego na podstawie opowiadania Stefana Garczyńskiego, bezpośredniego świadka wydarzeń. W literaturze Ordon wysadził się w powietrze wraz z placówką, w rzeczywistości, ciężko poparzony, przeżył. Kawaler Krzyża Virtuti Militari, przez lata dźwigał ciężar mitu stworzonego przez wieszcza. Zmarł śmiercią samobójczą, w 1887 roku, we Florencji. Jego prochy spoczywają na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Przez wiele lat uważano, że Reduta Ordona znajdowała się na warszawskiej Woli. Wiadomo już, że była ulokowana w trójkącie obecnych ulic: Na Bateryjce, alei Bohaterów Września oraz Alei Jerozolimskich w Warszawie.

Na terenie fortyfikacji od 2010 roku były prowadzone prace archeologiczne. Dzięki badaniom Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, odkryto ponad 2,5 tysiąca zabytków, w tym rzeczy osobiste żołnierzy, a także dokonano ekshumacji poległych Polaków i Rosjan. Teren Reduty Ordona został wpisany do rejestru zabytków jako miejsce bitwy.

(więcej)

Powstanie Listopadowe było zrywem niepodległościowym, który wybuchł w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, w celu wyzwolenia Królestwa Polskiego spod panowania Rosji. Był to jednocześnie największy wysiłek zbrojny w historii polskich walk wyzwoleńczych w XIX wieku. Prawie 11 miesięcy blisko 150 tysięcy ludzi prowadziło walkę z największą potęgą militarną Europy. Po wielu początkowych sukcesach powstanie zakończyło się klęską militarną. Upadło 21 października 1831 roku.

Mimo klęski powstanie odbiło się szerokim echem w Europie. Niemiecki dziennik "Allgemaine Anzeiger" z 21 października 1831 roku pisał: "Warszawa padła, polska armia przestała istnieć. (...) Zyskali jednak Polacy szacunek, podziw i uznanie całej Europy. Tego uznania i odwagi nie może Polakom odmówić nawet wróg".

Po upadku zrywu car Mikołaj ograniczył autonomię Królestwa. Uczestników powstania represjonowano, a ich majątki konfiskowano. Blisko 11 tysięcy Polaków opuściło kraj, tworząc tzw. Wielką Emigrację. Represje carskie dotknęły nawet najmłodszych obywateli. Kilka tysięcy polskich dzieci zostało siłą wcielonych do specjalnych batalionów - kantonistów Armii Imperium Rosyjskiego. W drodze z Warszawy do Bobrujska zmarło dwie trzecie z nich, pozostałych przy życiu chłopców wychowano na rosyjskich żołnierzy.

W kolejnych latach Rosjanie zlikwidowali konstytucję Królestwa Polskiego, polską armię, władze, sądownictwo i polskie szkolnictwo wyższe. Do szkół średnich wprowadzono dodatkowy język rosyjski. Po 1840 roku zaczął obwiązywać rosyjski system monetarny oraz system miar i wag.

Zobacz także

2024-10-03, godz. 23:34 Quest dla uczniów „Śladami Powstańczej Warszawy” „Śladami Powstańczej Warszawy”, czyli historia w terenie. W Muzeum Niepodległości zainaugurowano quest - grę terenową dla dzieci i młodzieży. » więcej 2024-10-03, godz. 13:00 Mija 34. rocznica zjednoczenia Niemiec 34 lata temu, 3 października 1990 roku, NRD i RFN po 41 latach zjednoczyły się w jedno państwo. Wydarzenie to upamiętni obchodzone dzisiaj święto narodowe… » więcej 2024-10-03, godz. 11:00 Powstańcy Warszawscy w Lamsdorf – 80. rocznica pierwszego transportu W nocy z 6 na 7 października 1944 r. do Stalagu 344 Lamsdorf przybył pierwszy transport Powstańców Warszawskich. W 80. rocznicę tego wydarzenia Centralne… » więcej 2024-10-03, godz. 09:00 105 lat temu zmarł Kazimierz Piechowski, żołnierz AK, uciekinier z Auschwitz 105 lat temu, 3 października 1919 roku, urodził się Kazimierz Piechowski, żołnierz Armii Krajowej, po wojnie - inżynier, pracownik Stoczni Gdańskiej. W… » więcej 2024-10-03, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 3 października » więcej 2024-10-02, godz. 15:00 Chodel - upamiętnienie żydowskich mieszkańców W Chodlu odsłonięta zostanie tablica upamiętniająca żydowskich mieszkańców miejscowości, którzy zginęli w akcji Reinhardt. Według danych portalu Wirtualny… » więcej 2024-10-02, godz. 14:45 110 lat temu urodził się Jan Nowak-Jeziorański, legendarny "kurier z Warszawy" 110 lat temu, 2 października 1914 roku, urodził się Jan Nowak-Jeziorański, pisarz, polityk, żołnierz AK, legendarny "kurier z Warszawy", cichociemny. Niekwestionowany… » więcej 2024-10-02, godz. 11:00 80 lat temu upadło Powstanie Warszawskie 80 lat temu, w nocy z 2 na 3 października 1944 roku, po dwóch miesiącach krwawych walk upadło Powstanie Warszawskie. Było największym zrywem niepodległościowym… » więcej 2024-10-02, godz. 09:00 85 lat temu zakończyła się bohaterska obrona Helu 85 lat temu, 2 października 1939 roku, kapitulacją polskiej załogi zakończyła się bohaterska obrona Helu. Od pierwszego dnia wojny (1 września) polski półwysep… » więcej 2024-10-02, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 2 października » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »