Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-06-04, 07:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 czerwca
1102 - W Płocku zmarł książę Władysław I Herman.

1133 - Papież Innocenty II wydał niekorzystną dla Polski bullę "Sacrosanta Romana", która potwierdzała prawa zwierzchnie arcybiskupstwa magdeburskiego nad Kościołem w Polsce.

1413 - Książę mazowiecki Janusz I Starszy potwierdził i rozszerzył prawa miejskie Starej Warszawy.

1764 – Sejm konwokacyjny powołał Komisję Skarbową Koronną. Jej zadaniem była troska o stan skarbu Korony i rozwój gospodarczy.

1811 - W Warszawie przy Teatrze Narodowym z inicjatywy Wojciecha Bogusławskiego - reżysera, aktora, pisarza - otwarto pierwszą w Polsce szkołę teatralną.

1817 - Cesarz austriacki Franciszek II zatwierdził statut Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.

1872 - W Warszawie zmarł Stanisław Moniuszko, kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny, twórca polskiej opery narodowej, autor m.in. "Strasznego dworu" i "Halki".

1875 - W Paryżu urodził się Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia, syn powstańca styczniowego, autor m.in. olbrzymiego posągu Chrystusa Zbawiciela górującego nad Rio de Janeiro.

1917 - Prezydent Francji Raymond Poincare wydał dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji (od koloru mundurów tzw. Błękitna Armia); główny jej trzon stanowili Polacy z Francji i USA oraz byli polscy jeńcy wojenni z armii zaborczych. Armia Polska powstała z inicjatywy Romana Dmowskiego i kierowanego przez niego Komitetu Narodowego Polskiego.

1920 - W Trianon podpisany został traktat pokojowy pomiędzy państwami Ententy i Węgrami, które uznane zostały za sukcesora pokonanych w I wojnie światowej Austro-Węgier; na mocy traktatu Węgry utraciły ponad 70 proc. terytorium Królestwa Węgierskiego, około 30 proc. Węgrów znalazło się poza obszarem państwa węgierskiego.

1924 - W Poznaniu urodziła się Xymena Zaniewska, scenograf, architekt, projektantka mody.

1926 - Na Zamku Królewskim w Warszawie Ignacy Mościcki złożył przysięgę i objął urząd prezydenta Rzeczypospolitej.

1933 - W Warszawie urodził się Maciej Dubois, w PRL obrońca w procesach politycznych, wieloletni dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie.

1938 - We Francji rozpoczęły się III Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, w których debiutowała reprezentacji Polski.

1939 - W Stanisławowie urodził się Ireneusz Iredyński, prozaik, poeta, dramaturg, scenarzysta.

1942 - W czasie akcji deportacyjnej prowadzonej przez Niemców w krakowskim getcie zastrzelony został Mordechaj Gebirtig, poeta tworzący w języku jidysz, pieśniarz żydowski, aktor.

1944 - W KL Auschwitz zmarł z wycieńczenia Bronisław Czech, najwszechstronniejszy polski narciarz w okresie międzywojennym, trzykrotny olimpijczyk, taternik, ratownik górski.

1945 - Naczelny Wódz gen. Tadeusz Bór-Komorowski nadał miastu Haren, zajętemu przez 1 Dywizję Pancerną gen. Stanisława Maczka, nazwę Maczków.

1948 - Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik Bitwy o Anglię, został aresztowany przez Informację Wojskową i bezpodstawnie oskarżony o szpiegostwo; podczas śledztwa torturowany fizycznie i psychicznie; w kwietniu 1950 r. skazany na karę śmierci; po roku karę śmierci zmieniono mu na karę dożywocia; więzienie komunistyczne opuścił w 1956 r., zrehabilitowany i ponownie przyjęty do służby w WP.

1951 - W Nowem koło Grudziądza urodził się Bronisław Malinowski, lekkoatleta, mistrz olimpijski na 3 km z przeszkodami (1980).

1952 - W Obornikach Śląskich urodził się Bronisław Komorowski, historyk, działacz opozycji antykomunistycznej; współpracownik KOR, od 1977 r. członek ROPCiO; od 1980 r. w NSZZ "Solidarność"; internowany w stanie wojennym; redaktor podziemnego pisma "ABC - Adriatyk, Bałtyk, M. Czarne" (1984-1989); po 1989 r. członek Unii Demokratycznej, Unii Wolności, Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego i Platformy Obywatelskiej; parlamentarzysta, minister obrony narodowej, marszałek Sejmu; w latach 2010-2015 prezydent RP.

1955 - Powołano Instytut Badań Jądrowych.

1960 - W Londynie zmarł gen. Józef Haller; dowódca II Brygady Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji; w wojnie polsko-bolszewickiej członek Rady Obrony Państwa oraz Generalny Inspektor Armii Ochotniczej; podczas zamachu majowego stanął po stronie rządu, kierując działaniami w Wielkopolsce i na Pomorzu; współtwórca antyrządowego "Frontu Morges" (1936); w czasie II wojny światowej minister rządu RP na uchodźstwie.

1962 - W Śremie urodził się Zenon Jaskuła, kolarz szosowy, wielokrotny mistrz Polski, wicemistrz olimpijski i wicemistrz świata w wyścigu drużynowym na 100 km; trzeci w klasyfikacji końcowej Tour de France w 1993 r.

1968 - Otwarto Muzeum Plakatu w Wilanowie.

1970 - W Białymstoku urodziła się Izabella Scorupco, aktorka, modelka, piosenkarka, znana m.in. z filmów: "Golden Eye", w którym zagrała u boku Pierce'a Brosnana - agenta 007, a także w "Ogniem i mieczem" w reżyserii Jerzego Hoffmana, gdzie wcieliła się w postać Heleny Kurcewiczówny.

1971 - Rząd podjął decyzję o budowie Trasy Łazienkowskiej w Warszawie.

1977 - W warszawskim Międzylesiu otwarto Szpital-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka.

1989 - Przeprowadzono pierwszą turę wyborów do Sejmu i Senatu, na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu; zakończyła się ona zwycięstwem "Solidarności", którego konsekwencją był upadek komunizmu i przemiany polityczne nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie Środkowo-Wschodniej.

1989 - W Świebodzicach na Dolnym Śląsku urodził się Paweł Fajdek, polski lekkoatleta, mistrz świata w rzucie młotem.

1992 - W nocy z 4 na 5 czerwca Sejm udzielił wotum nieufności rządowi Jana Olszewskiego.

2008 - We Wrocławiu zmarła Agata Mróz-Olszewska, siatkarka, wielokrotna reprezentantka Polski, dwukrotna mistrzyni Europy (2003, 2005).

2021 – W Warszawie zmarł Władysław Ciastoń, wieloletni funkcjonariusz bezpieki, szef Służby Bezpieczeństwa w latach 1981-1986, oskarżony o sprawstwo kierownicze w sprawie zamordowania przez SB ks. Jerzego Popiełuszki. W 2019 r. wyrokiem sądu Ciastoń został uznany za winnego represjonowania opozycjonistów, co stanowiło zbrodnię przeciwko ludzkości i zbrodnię komunistyczną. Został prawomocnie skazany na dwa lata pozbawienia wolności.

Zobacz także

2024-10-07, godz. 22:59 Znani Ślązacy patronami ulic w Opolu. Spotkanie z dr Moniką Choroś Stowarzyszenie Rodło Opole zaprosiło mieszkańców na spotkanie z dr Moniką Choroś z Instytutu Śląskiego w Opolu. Badaczka pochodzenia śląskich nazw miejscowych… » więcej 2024-10-07, godz. 13:00 106 lat temu Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała manifest "Do Narodu Polskiego" 106 lat temu, 7 października 1918 roku, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała manifest "Do Narodu Polskiego", w którym zapowiadała utworzenie wolnej… » więcej 2024-10-07, godz. 11:15 20 lat temu zmarł Przemysław Bystrzycki, pisarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny 20 lat temu, 7 października 2004 roku, zmarł Przemysław Bystrzycki, pisarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny. Był autorem wielu książek… » więcej 2024-10-07, godz. 09:00 XVIII-wieczny starodruk z oficyny supraskiej zabytkiem miesiąca Muzeum Podlaskiego Najnowszy nabytek Muzeum Podlaskiego - XVIII-wieczny starodruk, który miał pomagać w ewangelizacji, wydany w drukarni ojców bazylianów w Supraślu - został… » więcej 2024-10-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 października » więcej 2024-10-06, godz. 22:52 Uroczystości upamiętniające ofiary hitlerowskiej zbrodni w Piaśnicy W Piaśnicy na Pomorzu upamiętniono ofiary hitlerowskiej zbrodni z czasów II Wojny Światowej. Mszę świętą poprowadził Przewodniczący Konferencji Episkopatu… » więcej 2024-10-06, godz. 09:00 Muzeum Niepodległości zaprasza na Weekend Seniora z Kulturą Ministerstwo Kultury zachęca do rodzinnego, międzypokoleniowego spędzenia czasu w ramach akcji Weekend Seniora z Kulturą. Do akcji włączyło się Muzeum… » więcej 2024-10-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 października » więcej 2024-10-05, godz. 22:33 100 lat temu urodził się Andrzej Wolski "Jur", żołnierz AK, uczestnik akcji pod Arsenałem 100 at temu, 5 października 1924 roku, urodził się Andrzej Wolski, pseudonim "Jur", uczestnik Powstania Warszawskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii… » więcej 2024-10-05, godz. 09:00 45 lat temu zmarł Zygmunt Hertz, współzałożyciel paryskiej "Kultury" 45 lat temu, 5 października 1979 roku, zmarł Zygmunt Hertz, współtwórca i pracownik Instytutu Literackiego, polskiego wydawnictwa emigracyjnego, publikującego… » więcej
1112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »