Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-05-19, 07:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
19 maja
1480 - W Krakowie zmarł Jan Długosz, kronikarz, historyk, autor "Roczników, czyli kronik sławnego Królestwa Polskiego", kanonik krakowski, arcybiskup nominat lwowski.

1531 - W Kaliszu zmarł Jan Łaski, kanclerz wielki koronny; arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski (1510-1531).

1782 - W Połtawie urodził się Iwan Paskiewicz, feldmarszałek rosyjski; po śmierci Iwana Dybicza dowódca carskich wojsk tłumiących Powstanie Listopadowe; namiestnik Królestwa Polskiego w latach 1832-1856.

1827 - W Łyszczach na Wołyniu urodził się Zygmunt Sierakowski, przywódca powstania styczniowego na Żmudzi, powieszony z rozkazu władz carskich na Placu Łukiskim w Wilnie w czerwcu 1863 r.; część źródeł jak datę urodzenia Sierakowskiego podaje 26 maja 1826 r.

1866 - W Babinie koło Kałusza urodził się Tadeusz Rozwadowski; generał armii austriackiej, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w czasie wojny polsko-bolszewickiej; w latach 1921-1926 generalny inspektor kawalerii; w czasie zamachu majowego w 1926 r. dowódca wojsk rządowych.

1880 – W 400. rocznicę śmierci prochy Jana Długosza zostały przeniesione do nowopowstałej Krypty Zasłużonych na Skałce w Krakowie.

1895 - W Petersburgu urodził się Stanisław Kopański; dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, uczestniczącej w obronie Tobruku; w latach 1943-1947 szef sztabu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

1912 - W Warszawie zmarł Bolesław Prus, właściwie Aleksander Głowacki herbu Prus - pisarz, prozaik, nowelista i publicysta okresu pozytywizmu, współtwórca polskiego realizmu, kronikarz Warszawy, myśliciel i popularyzator wiedzy; autor m.in. powieści "Lalka", "Faraon" i "Emancypantki".

1939 - Minister spraw wojskowych gen. Tadeusz Kasprzycki podpisał w Paryżu protokół o niezwłocznej pomocy Francji dla Polski w przypadku niemieckiej agresji.

1941 – Największy niemiecki pancernik „Bismarck” wypłynął z Gdyni w swój pierwszy rejs bojowy, po czym, po dołączeniu krążownika ciężkiego „Prinz Eugen” i eskorty, zespół wziął kurs na Atlantyk.

1944 - W Warszawie urodził się Marcin Król, historyk idei, publicysta, działacz opozycji demokratycznej, założyciel i redaktor naczelny niezależnego miesięcznika "Res Publica"; profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor książek "Style politycznego myślenia", "Józef Piłsudski. Ewolucja myśli politycznej", "Ład utajony", "Konserwatyści a niepodległość", "Bezradność liberałów", "Czego nas uczy Leszek Kołakowski", "Europa w obliczu końca", "Klęska rozumu", "Wielcy władcy" i "Byliśmy głupi".

1950 - W Ostrówku koło Wołomina urodził się Sylwester Zych, katolicki duchowny, związany z opozycją demokratyczną; w 1982 r. skazany na cztery lata więzienia za próbę obalenia siłą ustroju PRL; od 1986 r. kapelan KPN; w lipcu 1989 r. w Krynicy Morskiej znaleziono jego zwłoki, prowadzone śledztwo nie doprowadziło do ujawnienia sprawców zabójstwa.

1950 - W Żarach urodził się Tadeusz Ślusarski, lekkoatleta, mistrz (1976) i wicemistrz (1980) olimpijski w skoku o tyczce; zginął w wypadku samochodowym wraz z Władysławem Komarem w 1998 r.

1950 - W Tomaszowie Mazowieckim urodził się Wiesław Gawłowski, siatkarz, trener; wielokrotny reprezentant Polski, mistrz świata z Meksyku (1974) i złoty medalista olimpijski z Montrealu.

1955 - W Warszawie zmarł Tadeusz Sygietyński, kompozytor, dyrygent, założyciel i wieloletni dyrektor Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze".

1965 - W Warszawie zmarła Maria Dąbrowska, pisarka, publicystka, tłumaczka; autorka m.in. powieści "Noce i dnie" oraz "Dzienników".

1965 - We Wrocławiu urodziła się Małgorzata Pieńkowska, aktorka, związana z Teatrem Polskim w Warszawie, a następnie Teatrem Ateneum; znana m.in. z serialu "M jak Miłość".

1966 - W Londynie odbył się Zjazd Polski Walczącej.

1970 - W Warszawie zmarł Tadeusz Breza, pisarz, autor powieści "Mury Jerycha", "Niebo i ziemia", "Urząd", "Uczta Baltazara".

1970 - W Saint-Clar-de Riviere zmarł August Zamoyski, rzeźbiarz.

1971 - W Warszawie zmarł Czesław Janczarski, pisarz, poeta, autor utworów dla dzieci, m.in. "Misia Uszatka".

1976 - W Warszawie zmarł prof. Julian Krzyżanowski, historyk literatury, znawca piśmiennictwa polskiego, zwłaszcza staropolskiego i z okresu romantyzmu; autor "Historii literatury polskiej" i "Nauka o literaturze".

1978 - Eugeniusz Chrobak i Wojciech Wróż zdobyli Kangczendzongę Południową w Himalajach (8476 m), trzy dni później Kazimierz Olech, Wojciech Brański i Zygmunt A. Heinrich weszli na Kangczendzongę Środkową (8482 m).

1981 - W Warszawie urodził się Mateusz Damięcki, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Przedwiośnie" i "Jutro idziemy do kina".

1983 - W Warszawie kilkadziesiąt tysięcy osób uczestniczyło w pogrzebie Grzegorza Przemyka, 19-letniego maturzysty, śmiertelnie pobitego przez funkcjonariuszy MO.
2008 - W Warszawie zmarł Ryszard Kulesza, piłkarz trener; w latach 1978-1980 selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Polski, a następnie m.in. reprezentacji Tunezji (1981-1983).

2011 - W Krakowie otwarto Muzeum Sztuki Współczesnej - MOCAK (Museum of Contemporary Art in Krakow).

2014 - W Bielsku-Białej zmarł Zbigniew Pietrzykowski, pięściarz, trzykrotny medalista olimpijski: srebrny z Rzymu (1960) oraz brązowy z Melbourne (1956) i Tokio (1964); czterokrotny mistrz Europy.

2021 - We Wrocławiu zmarł ksiądz Stanisław Orzechowski - duszpasterz akademicki, robotników i kolejarzy, wieloletni przewodnik Pieszej Pielgrzymki Wrocławskiej oraz duchowny wspierający dolnośląską podziemną „Solidarność”.

Zobacz także

2024-06-10, godz. 14:33 Paweł Pietrzyk: archiwa to historia w skali mikro [wywiad] Archiwa Państwowe dbają o przeszłość, a jednocześnie są mocno osadzone w teraźniejszości, by zabezpieczyć dokumenty dla przyszłych pokoleń. Archiwa… » więcej 2024-06-10, godz. 14:30 82. rocznica pierwszej zbiorowej ucieczki z Auschwitz-Birkenau Mija 82. rocznica pierwszej zbiorowej ucieczki z niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. 10 czerwca 1942 roku około 50 więźniów podjęło próbę przedostania… » więcej 2024-06-10, godz. 09:00 Dzisiaj (10.06) uroczysta gala wręczenia nagrody IPN „Kustosz Pamięci Narodowej” Podczas uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie poznamy laureatów tegorocznej XXIII edycji nagrody Instytutu Pamięci Narodowej „Kustosz Pamięci Narodowej”… » więcej 2024-06-10, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 10 czerwca » więcej 2024-06-09, godz. 12:11 Strach, entuzjazm, pragnienie wolności. 40. rocznica powstania Federacji Młodzieży Walczącej Byli za młodzi na "Solidarność", więc założyli własną organizację. Mija 40 lat od powstania Federacji Młodzieży Walczącej - jedynego w PRL ogólnopolskiego… » więcej 2024-06-09, godz. 12:06 Wybory do PE 2024 w Polsce Trwają wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce. Polacy głosują po raz piąty i wybierają 53 europosłów spośród około tysiąca kandydatów. W sumie… » więcej 2024-06-09, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 9 czerwca » więcej 2024-06-08, godz. 11:00 85 lat kończy Norman Davies, brytyjski historyk i publicysta 8 czerwca 85 lat kończy Norman Davies, brytyjski historyk i publicysta walijskiego pochodzenia, autor monumentalnych prac dotyczących historii Europy, Polski… » więcej 2024-06-08, godz. 09:00 105 lat temu urodził się Władysław Siemaszko, prawnik, żołnierz AK, badacz zbrodni wołyńskiej 105 lat kończy dziś Władysław Siemaszko, pseudonim Wir, żołnierz Armii Krajowej, prawnik, od lat 80. badacz zbrodni na ludności polskiej na Wołyniu w okresie… » więcej 2024-06-08, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 8 czerwca » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »