Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022
2022-06-04, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022

Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej, w tym także w Opolu.
Organizacja była szykanowana i represjonowana przez władze niemieckie, szczególnie po dojściu Hitlera do władzy.
W roku poprzedzającym wybuch II wojny światowej zostało aresztowanych kilkunastu działaczy Związku Polaków w Niemczech, wśród których byli bracia Jegliczkowie i Karol Kurzydym. Oni też znaleźli się wśród pierwszych Opolan w obozie w Buchenwaldzie.

Śląsk Opolski musiał opuścić inny działacz Związku Polaków w Niemczech Arka Bożek, ale także Karol Augustyn i ks Jan Melc. Ksiądz Melc pochodził z powiatu raciborskiego był działaczem narodowym i honorowym członkiem Związku Polaków w Niemczech. Uznany został za jednego z180 największych wrogów interesów niemieckich na Śląsku i dlatego został objęty wysiedleniem z Górnego Śląska.

Ostatecznie do więzień na Opolszczyźnie trafiło prawie 500 osób. Wśród aresztowanych był urodzony w Siołkowicach Tadeusz Kania lekarz zamieszkały we Wrocławiu, działacz Zrzeszenia Akademików Górnoślązaków ”Silesia Superior” i Związku Polaków w Niemczech, Trafił do obozu w Buchenwaldzie. Zaraz po zwolnieniu z obozu pracował pod Wrocławiem i jeszcze raz zaangażował się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w działaniach grupy ”Olimp”. Ponownie został uwięziony.Tym razem przebywał w więzieniach m.in. we Wrocławiu i Brzegu.

We wrześniu 1939 został aresztowany też powstaniec śląski i działacz Związku Polaków w Niemczech Karol Chrząszcz, który przeszedł więzienia w Prudniku i Opolu skąd został wywieziony do Buchenwaldu, a następnie do Dachau gdzie zginął. Niemieckie represje dotknęły także jego rodzinę, która została wysiedlona z Wierzchu miejscowości na terenie powiatu prudnickiego.

Jeszcze przed rozpoczęciem II wojny został aresztowany Józef Cygan z Chrząszczyc. Ten student ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego był jednym z głównych organizatorów polskiego życia oświatowego na Opolszczyźnie został zamordowany w 1940 r.

Warto też przypomnieć, że na początku września 1939 roku z opolskiego dworca kolejowego wyruszył transport z Polakami, z których połowa trafiła na początku października 1939 roku do obozów koncentracyjnych.

Mężczyźni znaleźli się w Buchenwaldzie, a kobiety w Ravensbruck. Wśród aresztowanych znalazła się Zofia Bensz z Borek Wielkich działaczka Związku Polskiej Młodzieży Katolickiej i Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W drugiej połowie września wraz z sześcioma innymi Polkami trafiła do Ravensbruck.

Wtedy do obozu trafiła też Aniela Białdyga działaczka Związku Polaków w Niemczech i Towarzystwa Polek w Raciborzu. Podobny los spotkał też Cecylie Brodę sanitariuszkę z czasów powstań śląskich, ale także współorganizatorkę Towarzystwa Polek im.Św.Kingi oraz wielu organizacji odwołujących się do Rodła. Aresztowana we wrześniu 1939, siedziała w więzieniach w Bytomiu i Opolu skąd trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck.

Na koniec warto przypomnieć, że jutro, czyli 5 czerwca 2022 we Wrocławiu z inicjatywy działającej tam Rodziny Rodła odbędą się uroczystości, w 80 rocznicę aresztowania działaczy Polskiego Ruchu Oporu Olimp działającego w czasie II wojny w dzisiejszej stolicy Dolnego Śląska.

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »