W trakcie piątkowego posiedzenia KRS opublikowano wniosek, który kieruje ona do TK w sprawie kilku przepisów art. 77 Prawa o ustroju sądów powszechnych, które, według KRS, oddziałują na niezależność sądów i niezawisłość sędziów i "prowadzą do ingerencji władzy wykonawczej w niezawisłość sędziowską, orzecznictwo sądów, co narusza zasadę podziału władz".

Według KRS, "decyzja ministra sprawiedliwości dotycząca zarówno delegowania, jak i odwołania sędziego z delegacji ma charakter całkowicie uznaniowy". "Ustawa nie przewiduje opiniowania ani jakiejkolwiek innej formy współdecydowania organów władzy sądowniczej lub samorządu sędziowskiego. Decyzja nie podlega również kontroli sądowej" - uzasadniono wniosek.

KRS uważa, że "przepisy dotyczące delegowania sędziów stały się instrumentem ingerencji władzy wykonawczej w sferę w niezawisłość sędziowską, w sferę orzeczniczą sądów, co wprost narusza konstytucyjna zasadę podziału władz, nieusuwalności i niezawisłości sędziów".

W opinii wnioskodawców, obecny sposób wykorzystania delegacji przez MS narusza również kompetencje prezydenta i KRS „jako jedynych organów władzy publicznej mających kompetencje konstytucyjne w procesie nominacyjnym sędziów".

Zaskarżone przepisy mówią, że "minister sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego lub czynności administracyjnych: w innym sądzie równorzędnym lub niższym, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach także w sądzie wyższym, mając na względzie racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego oraz potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów, (...) w Sądzie Najwyższym – na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, w sądzie administracyjnym – na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego".

Według KRS, niekonstytucyjny ma być też przepis, iż w niektórych przypadkach "delegowania sędziego, odwołanie lub ustąpienie sędziego następuje bez zachowania okresu uprzedzenia".

W tej sprawie wypowiedział się już TSUE w listopadzie 2021 r.; stwierdził w wyroku, że wymóg niezawisłości sędziowskiej wymaga, by przepisy dotyczące takiego delegowania przewidywały "niezbędne gwarancje w celu uniknięcia ryzyka wykorzystywania takiego delegowania do politycznej kontroli treści orzeczeń sądowych, w szczególności w obszarze prawa karnego".

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt zmian w Prawie o ustroju sądów powszechnych, która ma na nowo ustalić zasady delegowania sędziów (i odwołania ich z delegowania). MS zapewniało, że propozycja ma na celu wprowadzenie transparentności procedur związanych z delegowaniem sędziów. Zgodnie z propozycją, którą opublikowano w kwietniu, w ustawie ma zostać dodany przepis wprowadzający obowiązek uzasadnienia decyzji szefa MS o delegowaniu sędziego lub jego odwołaniu. (PAP)

lui/ mok/