Naukowcy z University College w Londynie doszli do takich wniosków po przeanalizowaniu (https://www.nature.com/articles/s41467-024-49262-5) danych zbieranych przez ponad 10 lat wśród 32 tys. osób w wieku 50 lat i więcej z 14 krajów europejskich. Sprawdzano wpływ różnych elementów stylu życia – jak palenie papierosów, aktywność fizyczna, picie alkoholu oraz kontakty społeczne - na spadek zdolności intelektualnych u osób, które wyjściowo nie miały zaburzeń poznawczych.

Zdolności poznawcze oceniano na podstawie wyników w testach pamięciowych i sprawdzających płynność mowy. W analizie uwzględniono również inne czynniki, które mogą mieć wpływ na sprawność intelektualną, jak wiek, płeć, poziom wykształcenia, zamożność, występowanie chorób przewlekłych. Za punkt odniesienia posłużyły osoby, które nie paliły, nie piły alkoholu lub spożywały go w umiarkowanych ilościach, miały wystarczający poziom aktywności fizycznej i utrzymywały regularne kontakty towarzyskie.

Okazało się, że proces pogarszania się funkcji poznawczych był najszybszy u osób, które paliły papierosy. U osób, u których stwierdzano inne niezdrowe elementy stylu życia, sprawność poznawcza pogarszała się w podobnym tempie.

„Nasze badanie miało charakter obserwacyjny, dlatego nie mogliśmy definitywnie określić zależności przyczynowo skutkowej. Jednak sugeruje ono, że palenie może być szczególnie ważnym czynnikiem mającym wpływ na tempo starzenia się pod względem intelektualnym” – skomentowała główna autorka pracy dr Mikaela Bloomberg.

Przypomniała, że wcześniej wiadomo było, iż u osób prowadzących zdrowy styl życia, sprawność intelektualna pogarsza się wolniej. Nie było jednak pewne, czy wszystkie niezdrowe elementy stylu życia mogą w jednakowy sposób przyczyniać się do pogorszenia procesów poznawczych.

Teraz okazało się, że spośród wszystkich prozdrowotnych zachowań niepalenie może być najważniejsze w kontekście utrzymania sprawności poznawczej, oceniła Bloomberg. Dodała, że osoby które nie są w stanie rzucić palenia powinny starać się przynajmniej zadbać o inne elementy zdrowego stylu życia, jak regularna aktywność fizyczna, bycie aktywnym towarzysko, niepicie alkoholu lub spożywanie go w ilościach umiarkowanych. (PAP)

jjj/ agt/