Poselski projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego dotyczący tej kwestii złożyli w kwietniu posłowie z klubu Polski2050-TD. Propozycja jest realizacją petycji przedłożonej przez Naczelną Radę Adwokacką.

Chodzi o przepis Kpk, który obecnie stanowi m.in., że "uzasadnienie wyroku sądu pierwszej instancji, w tym wyroku nakazowego i wyroku łącznego, oraz wyroku sądu odwoławczego i wyroku wydanego w postępowaniu o wznowienie postępowania sporządza się na formularzu według ustalonego wzoru". Wzory formularzy - w drodze rozporządzenia - określa minister sprawiedliwości.

Zgodnie z projektem przepis ten w całości miałby zostać uchylony. "Ten formularz jest nieczytelny. (...) Rozumiem, że celem wprowadzenia takiego przepisu było usprawnienie i przyspieszenie postępowań karnych, ale tak się nie stało, to się nie sprawdziło. Nie spotkałem się z ani jednym sędzią, czy obrońcą, który to by akceptował" - przekonywał w imieniu wnioskodawców Paweł Śliz (Polska2050-TD). Mówił, że formularz nie może stanowić źródła rzetelnej wiedzy o motywach wyroku, a jego stosowanie ogranicza sąd.

Z wnioskodawcami polemizował Marcin Warchoł (PiS). "Aby sprawiedliwość była realizowana szybko i sprawnie należy to sędziom umożliwić. Wprowadzenie formularzy właśnie służyło temu, aby sędziowie zajmowali się tym, co istotne, a sprawy przyspieszyły. I to się udało" - przekonywał. Jak przypomniał w formularzach "ujmowane są najważniejsze powody rozstrzygnięcia w sposób zwięzły, syntetyczny i zawierający istotę sprawy".

Jak mówił Warchoł wcześniej "wpisywano do uzasadnień setki zupełnie niepotrzebnych analiz historycznych", nie odnoszono się do realiów konkretnej sprawy i przytaczano "orzecznictwo, doktrynę, stanowiska, a robiono to metodą +kopiuj-wklej+". "To formularze pozwalają na jasne i komunikatywne przedstawienie istoty sprawy" - ocenił poseł klubu PiS i złożył wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.

Dalsze prace nad projektem poparli jednak przedstawiciele innych klubów - KO, PSL-TD, Lewicy i Konfederacji. "Formularz nie pozwala sądowi na pełne przedstawienie merytorycznej strony rozstrzygnięcia, które zostało wydane" - mówiła na przykład Magdalena Kołodziejczak (KO). Z kolei z Witold Tumanowicz z Konfederacji zaznaczył, że proponowana zmiana jest kosmetyczna, ale potrzebna, bo "formularze okazały się niewypałem".

Natomiast wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha nie wykluczył wprowadzenia "pewnej fakultatywności i danie sądowi wyboru, co do formy sporządzenia uzasadnienia". "Ale we wszystkich sytuacjach, gdzie sporządzenie uzasadnienia będzie wymagało wyjścia poza szablony, to nic nie powinno sądu hamować i ograniczać" - podkreślił Myrcha.

Wniosek PiS o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu posłów Polski2050 zostanie rozstrzygnięty najprawdopodobniej w piątkowym bloku głosowań w Sejmie. (PAP)

autor: Marcin Jabłoński

mja/ par/