W obu głosowaniach "za" byli radni Koalicji Obywatelskiej i Polski 2050. Opozycyjni w radzie radni PiS w głosowaniu nad wotum zaufania w większości nie wzięli udziału (jeden radny tego klubu był przeciw), przy absolutorium czterech radnych klubu PiS było przeciw, a sześciu nie wzięło udziału w głosowaniu.

Zgodnie ze znowelizowanymi w 2018 roku zapisami ustawy o samorządzie gminnym, wójt (w przypadku Białegostoku - prezydent) co roku przedstawia radzie raport o stanie gminy; dotyczy on działalności w roku poprzednim. Następnie odbywa się debata, w której mogą też wziąć udział mieszkańcy (wniosek musi być poparty odpowiednią liczbą podpisów). Procedurę kończy głosowanie uchwały nad wotum zaufania. Z przepisów wynika, że po nieudzieleniu wotum zaufania w dwóch kolejnych latach, rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta (prezydenta).

Raport o stanie miasta, zaprezentowany przez prezydenta Białegostoku obejmował m.in. dane demograficzne miasta oraz poszczególne aspekty działalności samorządu, np. gospodarkę, zagospodarowanie przestrzenne czy ochronę środowiska.

Przedstawiając raport Truskolaski mówił, że Białystok na koniec 2023 roku liczył 291,6 tys. mieszkańców. Mówiąc o gęstości zaludnienia, która wynosi ponad 2,8 tys. osób na metr kwadr., ocenił, że jest wysoka i jest to drugi wynik w kraju po Warszawie. "Miasto jest kompaktowe w związku z tym, są z tego plusy i minusy. Minusy są takie, że jest mało dostępnych wolnych terenów, a plusy są takie, że miasto nie jest rozległe, nie jest rozlane, w związku z tym koszty komunikacji i transportu są mniejsze" - powiedział prezydent.

Z raportu wynika, że w ubiegłym roku urodziło się 425 dzieci. Truskolaski zwrócił uwagę, że ten wskaźnik bardzo martwi, bo osiem lat temu była to liczba o blisko 1 tys. urodzeń większa. Dodał, że zgonów odnotowano ponad 2,6 tys.; daje to ujemny wskaźnik przyrostu naturalnego.

Truskolaski wymieniając "zielone" działania miasta w ubiegłym roku mówił m.in. o kieszonkowym parku lawendowym, ogrodzie deszczowym, powstaniu Białostockiego Klastra Energii, dzięki czemu miasto może kupować energię taniej od miejskiej spółki Lech. Prezydent wskazał też na działający od 10 lat miejski rower BiKeR, który cieszy się nieustannym zainteresowaniem mieszkańców, a także na program ekorower, w ramach którego mieszkańcy mogli ubiegać się o dofinansowanie zakupu rowerów elektrycznych.

Jedną z największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku był węzeł intermodalny, w ramach którego powstało centrum przesiadkowe przy dworcach PKP i PKS, przebudowano drogi, powstał też oddany w tym roku tunel pieszo-rowerowy, zakupiono też 20 elektrycznych autobusów. Cała inwestycja to koszt ponad 212 mln zł, z czego unijne dofinansowanie to ponad 154 mln zł.

Według raportu, w zasobach miasta jest ponad 3,8 tys. mieszkań. Nowe mieszkania powstają przy ul. Depowej, będzie ich łącznie 186. Truskolaski mówił, że w tym miejscu będzie realizowany program "Mieszkanie dla absolwenta" - 120 absolwentów, którzy pracują w mieście, będzie mogło mieszkać w lokalach komunalnych.

Truskolaski przedstawiając dane finansowe za 2023 rok wskazał, że dochody miasta były na poziomie 2,4 mld zł, wydatki na poziomie ponad 2,5 mld zł, deficyt wyniósł 128 mln zł, a nadwyżka operacyjna ponad 27 mln zł. Prezydent ocenił, że zadłużenie miasta jest na bezpiecznym poziomie, na koniec 2023 roku wyniosło 891 mln zł.

Truskolaski podsumowują raport mówił, że był to pomyślny rok, kiedy patrzy się na dane, jednak pod względem finansowym był trudny. Wskazał, że miasto musiało zaciągnąć kredyt, a nadwyżka operacyjna była jedną z niższych w ostatnich latach. Jego zdaniem, zmiany w prawie podatkowym spowodowały, że budżety stały się bardzo trudne.

"Przeżyliśmy ten rok, to najważniejsze. Dla mnie priorytetem było to, żeby mieszkańcy nie odczuli tego drastycznie, żeby nie odczuwali na co dzień, że sytuacja finansowana miasta jest trudna i chyba udało się to zrobić - miasto było zadbane, czyste, transport funkcjonował, (...) usługi komunalne były świadczone na najwyższym poziomie, a że niektóre inwestycje, czy te na które mieszkańcy czekali, nie zostały zrealizowane, to wynika z ogólnej sytuacji" - podsumował prezydent. Dodał, że obecny rok też jest trudny, dopiero w 2025 mają obowiązywać nowe ustalenia dotyczące finansów samorządów.

W dyskusji o stanie miasta i absolutorium wzięła udział duża grupa radnych. Radni z klubu KO, który wspiera prezydenta, poparli zarówno raport jak i wykonanie budżetu. Wymieniali inwestycje i programy, które udało się zrealizować, wskazywali na rozsądne planowanie działań.

Przewodniczący opozycyjnego klubu PiS Henryk Dębowski przy dyskusji o raporcie miasta wskazywał, że miasto się rozwija, ale jest miastem "zabetonowanym", na głównym rynku w mieście nie ma drzew. Wskazywał, że w mieście jest m.in. zbyt mało stacji ładujących auta elektryczne, wciąż brakujących ścieżek rowerowych. Wymienił, że w mieście powinno być więcej terenów inwestycyjnych, boisk, a także zmodernizowane powinno być targowisko miejskie. Apelował też o zwiększenie budżetu obywatelskiego. Przypomniał także, że mieszkańcy wciąż czekają na zapowiadane od lat duże inwestycje jak aquapark, hala widowiskowo-sportowa i lotnisko.

Jeszcze przed głosowaniem nad udzieleniem absolutorium Dębowski mówił, że jego klub zastanawiał się czy wziąć udział w tym głosowaniu. Jak wyjaśnił, miał to być sprzeciw wobec nieprzyjęcia większości poprawek radnych PiS w budżecie na 2023 rok. Ostatecznie czterech radnych PiS było przeciw, a sześciu nie wzięło udziału w tym głosowaniu. (PAP)

autorka: Sylwia Wieczeryńska

swi/ mok/