Uroczystość odbyła się w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie. W latach 1904-2016 mieściło się tam więzienie mokotowskie.

"Z całą pewnością 4 czerwca 1989 r. w Polsce nie skończył się komunizm. Doszło do kolejnego etapu transformacji ustrojowej - transferu komunistycznej władzy w kierunku wolności, która przez komunistów była krępowana w latach 90. i 2000. Przypadł mi wielki zaszczyt spędzenia 4 czerwca z wami, z ludźmi wolności i solidarności, z ludźmi zawsze wiernymi" - powiedział w trakcie uroczystości prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.

"Przypadł mi zaszczyt spędzenia 4 czerwca z tymi, którzy nie kalkulowali, znając przecież historię Polski podjęliście decyzję, by walczyć o moją wolność, o wolność mojego pokolenia. Jesteście reprezentantami różnych nurtów antykomunistycznej opozycji. Są wśród was przedstawiciele NZSS Solidarność, Solidarność Rolników Indywidualnych, Niezależnego Zrzeszenia Studentów" - wyjaśnił.

Prezes IPN podkreślił, że wszystkich odznaczonych łączyło marzenie o wolnej i demokratycznej Polsce.

"Dziś dołączycie do grona niespełna dziewięciu tysięcy osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności, który niesie w sobie głęboką symbolikę - odnosi się on do Krzyża Armii Krajowej i Krzyża Niepodległości z lat II Rzeczypospolitej. Jesteście państwo w elicie tych, którzy podejmowali ryzyko dla naszej wolności i niepodległości" - podkreślił Nawrocki.

W imieniu Prezydenta RP Krzyżem Wolności i Solidarności odznaczeni zostali: Janusz Byliński, Andrzej Cieślak, Krzysztof Jaworski, Wojciech Klażyński, Marek Koseła, Zenon Liebert, Andrzej Damazy Łuszczewski, Krzysztof Sylwester Milewski, Bogdan Możdżyński, Tadeusz Pawlak, Paweł Bartłomiej Piskorski i Jan Czesław Szczerba. Pośmiertnie odznaczono Stanisława Drapczyńskiego i Alojzego Koszuta.

Po uroczystości odbył się pokaz filmu "Którzy ogień podsycą...", poświęconego idei i historii odznaczenia Krzyż Wolności i Solidarności.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm RP 5 sierpnia 2010 r. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r., przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu (1976). Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP na wniosek prezesa IPN działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność (w latach 1956–1989) na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Pierwowzorem Krzyża Wolności i Solidarności był Krzyż Niepodległości ustanowiony w 1930 r.(PAP)

autor: Maciej Replewicz

mr/ dki/