Spotkanie dyrektorów wydziałów katechetycznych diecezji katolickich w Polsce odbyło się w dniach 21-23 maja w Stegnie (woj. pomorskie).

W oświadczeniu przekazanym w piątek PAP wyrazili "stanowczy sprzeciw" wobec działań Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczących szkolnych lekcji religii.

"Działania te układają się w pakiet zmian, które są jawną dyskryminacją dzieci i młodzieży uczestniczących w szkolnych lekcjach religii, ich rodziców oraz nauczycieli religii" - ocenili.

Zdaniem autorów oświadczenia wszelkie zmiany powinny dokonywać się "zgodnie z obowiązującym prawem, na drodze wzajemnego dialogu i w porozumieniu z wszystkimi Kościołami i związkami wyznaniowymi".

"Konieczne jest zawsze wypracowanie porozumienia strony rządowej z władzami Kościoła i związków wyznaniowych. Wynika to z zapisów w Ustawie o systemie oświaty, Konstytucji RP oraz Konkordatu. Jedynie na drodze dialogu i współpracy można właściwie troszczyć się o rozwój młodych pokoleń Polek i Polaków" - zaznaczyli.

Odnieśli się m.in. do proponowanej przez MEN możliwości organizowania lekcji religii w grupie międzyoddziałowej (złożonej z uczniów z różnych oddziałów klasowych) lub międzyklasowej (z uczniami z różnych roczników), jeśli na lekcję religii zgłosiło się siedmiu lub więcej uczniów. Do tej pory grupy międzyoddziałowe lub międzyklasowe tworzono, jeśli zgłoszonych było mniej niż siedmioro dzieci.

Zdaniem autorów oświadczenia nauczanie religii w grupach większych niż w przypadku innych lekcji "ma charakter dyskryminacji i nie jest podyktowane dobrem ucznia".

"Ministerstwo planuje łączenie klas w grupy także bez uwzględniania wieku dzieci. Sytuacja, w której uczniowie z klas IV szkoły podstawowej znajdą się na jednej lekcji z uczniami klas VIII jest sprzeczna z wszelkimi zasadami psychologicznymi, pedagogicznymi i dydaktycznymi. Narusza to prawa ucznia, godność dziecka oraz krzywdzi je w procesie edukacji" - ocenili.

Podkreślili, że decyzję, iż ocena z religii od 1 września 2024 r. nie będzie wliczana do średniej ocen, ministerstwo podjęło bez porozumienia z Kościołem.

"W sposób rażący godzi to w podstawowe zasady dydaktyczne. Dziecko nie jest w stanie zrozumieć, dlaczego jego wysiłek na lekcjach religii nie jest doceniony w ten sam sposób, jak w przypadku innych przedmiotów" - czytamy w oświadczeniu.

Według jego autorów umieszczanie lekcji religii jedynie na początku i na końcu zajęć jest "formą dyskryminacji, segregacji i nietolerancji wobec osób wierzących".

"Jest to krzywdzące wobec uczniów i ich rodziców. Godzi również w podstawowe prawa nauczycieli religii, określone m.in. w Karcie Nauczyciela. Dyrektorzy wyrażają sprzeciw wobec planów zmniejszenia liczby lekcji religii do jednej tygodniowo" - podkreślili.

W opinii dyrektorów wydziałów katechetycznych nauczyciele religii aktywnie uczestniczą w realizacji szkolnych programów profilaktyczno-wychowawczych na wszystkich płaszczyznach w społeczności szkolnej.

"Uczą miłości bliźniego, wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, dialogu, tolerancji, szacunku, kształtują postawy społeczne. Kształtują postawy proekologiczne, społeczne, dotyczące zdrowia fizycznego i psychicznego. Troska nauczycieli religii o rozwój emocjonalny, społeczny i duchowy przekłada się na kondycję psychofizyczną uczniów" - napisali.

Przypomnieli, że organizacja lekcji religii w przestrzeni szkolnej jest wypełnieniem prawa rodziców do wychowania i nauczania religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami zapisanego w konstytucji.

Według autorów oświadczenia lekcje religii organizowane w szkołach są także ułatwieniem dla rodziców, którzy są często zapracowani i odprowadzanie dzieci na zajęcia przy parafii byłoby dla nich trudne.

"Wprowadzanie zmian w organizacji lekcji religii w szkole odbywa się do tej pory bez wymaganego przez prawo porozumienia Ministerstwa ze stroną kościelną. Państwo demokratyczne powinno respektować prawa wszystkich obywateli – zarówno wierzących, jak i niewierzących" - podkreślili.

30 kwietnia opublikowano projekt nowelizacji rozporządzenia ministra edukacji w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.

Obecnie przedszkole i szkoła są obowiązane zorganizować lekcje religii w danym oddziale lub danej klasie szkoły, jeżeli na lekcje religii zgłosi się nie mniej niż siedmiu uczniów danego oddziału lub danej klasy. Projektowana nowelizacja ma na celu umożliwienie organizowania lekcji religii w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej obejmującej uczniów oddziałów lub klas, w których na lekcję religii zgłosiło się siedmiu lub więcej uczniów. Zasada ma obowiązywać także w przedszkolach.

Jednocześnie wprowadzona ma być zasada, że w klasach IV-VIII szkoły podstawowej i w szkołach ponadpodstawowych w zorganizowanej w ten sposób grupie międzyoddziałowej (uczniowie z różnych oddziałów klasowych) lub międzyklasowej (uczniowie z różnych roczników) maksymalnie może być 30 uczniów, a w przedszkolach i klasach I-III szkół podstawowych maksymalnie - 25 dzieci. Dodatkowo w szkole podstawowej możliwe będzie tworzenie grup międzyklasowych wyłącznie w ramach danego etapu edukacyjnego, czyli dla klas I–III albo klas IV–VIII.

Projektowana nowelizacja rozporządzenia ma wejść w życie z dniem 1 września 2024 r.

15 maja odbyło się spotkanie zespołu roboczego Konferencji Episkopatu Polski ds. kontaktów z Rządem RP z przedstawicielami Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawie lekcji religii. Strona kościelna przedstawiła na nim wątpliwości odnoszące się do projektu zmian w rozporządzeniu o nauczaniu religii. (PAP)

Autor: Iwona Żurek

iżu/ ral/