Zachęta potrzebuje symbolicznego oczyszczenia. W ostatnich latach Narodowa Galeria sztuki była miejscem politycznych napięć, miejscem bojkotowanym przez artystów, których prace były wystawiane przez instytucję wbrew ich woli. „Autorytarny sposób zarządzania, ideologizacja programu i powrót do stęchłych poglądów zabrudziły gmach” – zauważa Anda Rottenberg, w tekście kuratorskim dotyczącym performansu „Czyszczenie Zachęty”.

Katarzyna Krakowiak-Bałka zabierając się do wiosennych porządków, zaprosiła do współpracy artystów i artystki, w tym śpiewaków i śpiewaczki operowe.

„Żywiołem głosów oczyścimy architekturę Zachęty, wpuścimy do niej świeże powietrze i obudzimy energię, by przygotować ją na nowe czasy” – powiedziała podczas wieczornego performansu Anda Rottenberg. W czwartkowy wieczór cały gmach: sale wystawiennicze, biura, dach a nawet wnętrze jednej z szaf rozbrzmiewały głosami kilkunastu śpiewaczek i śpiewaków. Wśród nich były soprany i alty, tenory i barytony, głosy operowe i popowe. Artyści interpretowali partyturę opartą na transkrypcji odgłosów sprzątania: szorowania, odkurzania, froterowania, wietrzenia wnętrz.

Autorka performansu uznała, że w ten metaforyczny sposób, można otworzyć się na nowe czasy, wyzwania i wydarzenia życia artystycznego.

Goście performansu mogli usłyszeć m.in. Andrzeja Chyrę, Mary i Szymona Komasę, Łukasza Koniecznego, rapera asthmę oraz sekstet proMODERN.

„Jako artystka współczesna, czuję odpowiedzialność za czas i przestrzeń, którą tworzę i z którą pracuję. Jestem wdzięczna, że możemy pracować z tak ulotną materią, jak głos i powietrze, posługując się nimi jako narzędziami, które zredefiniują i otworzą to miejsce” – powiedziała performerka

W performansie Katarzyny Krakowiak-Bałki uczestniczyli artyści: asthma, Dominika Biernat, Andrzej Chyra, Katarzyna Emose, Joanna Freszel, Mary Komasa, Szymon Komasa, Łukasz Konieczny, Karolina Kraczkowska, Dionizy Wincenty Płaczkowski, Michał Sławecki, Katarzyna Szugajew oraz proMODERN: Katarzyna Bienias, Krzysztof Chalimoniuk, Marta Czarkowska, Anna Krawczuk, Piotr Pieron, Aleksander Rewiński.

Katarzyna Krakowiak-Bałka znana jest z działań wykorzystujących dźwiękowe możliwości architektury. Pierwszy jej duży projekt akustyczny „Making the walls quake as if they were dilating with the secret knowledge of great powers” został zrealizowany w Pawilonie Polskim na 13. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji (2012). Wykorzystując wzajemne oddziaływanie architektury i dźwięku, artystka zamieniła wówczas pawilon w dźwiękową rzeźbę. Otrzymała za ten projekt wyróżnienie.

Organizatorami wydarzenia, którego kuratorem jest Anda Rottenberg, są Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki i Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Partnerem jest Collegium da Vinci. (PAP)

Anna Bernat

abe/ aszw/